Στο σπίτι μου έχω «φάει» μεγάλο δούλεμα. Δεν πρέπει να υπάρχει (φτηνό) είδος ή γκάτζετ που να μην το έχω προμηθευτεί. Η συλλογή μου με τις πάνινες είναι σκέτο κόσμημα. Ξεχωρίζουν οι χριστουγεννιάτικες και οι αθυρόστομες (πχ η μαύρη που γράφει «Fucking virus»). Αγαπημένο μου, όμως, κομμάτι είναι μια γαλάζια χειρουργική τύπου-νικάμπ, που καλύπτει και τα μαλλιά. Την αγόρασα στις αρχές Μαρτίου του 2020– τότε που ήσουν ικανός να σκοτώσεις για να βρεις μία, οποιαδήποτε–και τη θεωρώ collector’s item.

Δεν διετέλεσα ποτέ αρνήτρια του ιού, ούτε του εμβολίου (έχω κάνει και τις δύο δόσεις). Είμαι, όμως, διαπρύσια αρνήτρια του πρόσφατου μέτρου της απελευθέρωσης της μάσκας σε εξωτερικούς χώρους. Οσοι ζούν σε πολυάνθρωπες ζώνες αστικής ζούγκλας θα με καταλάβουν. Οταν βγαίνω από το σπίτι σκοντάφτω πάνω σε ανέμελους και προκλητικά αμάσκωτους τουρίστες ενώ επιδίδομαι και σε ζιγκ ζαγκ ανάμεσα στα τραπέζια από τα γειτονικά καφέ που καλύπτουν όλο το πεζοδρόμιο (πιστέψτε με, στο γήπεδο θα ένιωθα πιο ασφαλής).

Τρία στρώματα ιδιωτικότητας

Δεν είναι όμως μόνο η Covid-19. Είναι ότι την έχω συνηθίσει τη μάσκα μου. Εχω συνηθίσει την ιδιωτικότητα, την ανωνυμία, την αποστασιοποίηση που μου έχει προσφέρει εδώ και οκτώ μήνες (από τα τέλη Οκτωβρίου του 2020). Και εξ όσων αντιλαμβάνομαι δεν είμαι η μόνη.

«Δεν έχει ιδέα ο πελάτης πότε τον κοροϊδεύω, πότε κάνω γκριμάτσες, πότε γελάω» μου έλεγε προ ημερών ένας οδηγός ταξί. Υποθέτω ότι αυτό ισχύει για πολλές κατηγορίες εργαζομένων. Για τους δε παγιδευμένους στην γαλέρα της τηλεργασίας, η μάσκα είναι ένας είδος θωρακοποίησης απέναντι στον έξω κόσμο, σε πλήρη αντίθεση με το ανηλεές ξεβράκωμα του Ζoom.

Η αλήθεια είναι ότι όλους αυτούς τους σκληρούς μήνες οι μάσκες για τον SARS-CοV-2 έχουν κρύψει δάκρυα, μπινελίκια, κύκλους στα μάτια, χασμουρητά, σιδεράκια, την απουσία μέικ απ ή όρεξης για ζωή. Η μάσκα μπορούσε να σε προστατεύσει από το κρύο, την απλή γρίπη (μόλις 600 θάνατοι στις ΗΠΑ μέχρι τις 26 Απριλίου 2021, σε σχέση με τους 24.000 την περσινή «εποχή της γρίπης») και από πολλούς άλλους εξωτερικούς ιούς και κινδύνους (δυστυχώς, όχι και από το βιτριόλι).

Επιπλέον, μια ενισχυμένη πχ ΚΝ95 σε προφυλάσσει ουκ ολίγες φορές από την ανεπιθύμητη προσοχή, τα σεξιστικά βλέμματα, ακόμα και από το ρατσιστικό μένος. Δεν προκαλεί έκπληξη ότι μουσουλμάνες που ζουν στις ΗΠΑ και τη Βρετανία εξομολογήθηκαν στη βρετανή ερευνήτρια και ειδικό σε θέματα φύλου και Ισλάμ Ανα Πιέλα ότι τους ήταν πολύ πιο εύκολο να υιοθετήσουν τη νικάμπ στη διάρκεια της πανδημίας.

Για κάποιους μάλιστα είναι, όπως έγραφε ο Guardian, ένα είδος «συναισθηματικής ελευθερίας». Θυμάμαι εν μέσω lockdown μια ηθοποιό να μου εξομολογείται: «Νιώθω μια τεράστια ασφάλεια πίσω από τη μάσκα. Οχι λόγω Covid. Επειδή είμαι ένα άτομο με αρκετά ευμετάβλητη διάθεση. Δεν έχω πάντα όρεξη να χαιρετήσω, να είμαι ευγενική και χαμογελαστή πχ με τους γείτονες. Είναι τέλεια τώρα, γιατί έχω που έχω τη μουράκλα μου, πολλές φορές δεν καταλαβαίνουν ότι είμαι εγώ, οπότε… τέλεια. Περνάω απαρατήρητη και μου αρέσει»

Η φυλή των perma-maskers

Στη Νέα Υόρκη, όπου το μέτρο απελευθέρωσης ισχύει από τον Μάϊο, πολλοί δυσκολεύονται να ενδώσουν στην κανονικότητα και επιμένουν να φορούν τη μάσκα. «Τhey are vaccinated and keeping their masks on, maybe forever» («Είναι εμβολιασμένοι και θα συνεχίσουν να φορούν τις μάσκες τους, ίσως για πάντα») πληροφορούσε προ ολίγων εβδομάδων ο τίτλος άρθρου των New York Times.

Κάποιοι δε από αυτούς τους ένθερμους μασκοφόρους υφίστανται ήδη ασφυκτική πίεση από φίλους και γνωστούς («Ηρθε πια η ώρα να χαλαρώσεις», «Σταμάτα επιτέλους να φέρεσαι σαν παρανοϊκός» κοκ) ή και χλεύη από αγνώστους στον δρόμο ή στο πάρκο. Με άλλα λόγια, εισπράττουν ένα bullying από την ανάποδη. Νέα ήθη. Οι με-μάσκα είναι οι αποσυνάγωγοι της νέας (εις το τετράγωνο) κανονικότητας.

Δεν είναι πάντα (σχεδόν) αστείοι οι λόγοι που κάποιοι δεν αποχωρίζονται τη μάσκα τους. Μετά το πέρασμα της πανδημίας, δεν έχουμε όλοι τα ίδια «μπαγκάζ». Σύμφωνα με το προαναφερθέν άρθρο: «Για έναν αριθμό από τους λεγόμενους “perma-maskers” (σε πολύ ελεύθερη απόδοση «οι εις το διηνεκές μασκοφόροι»), η απόφαση διαμορφώνεται μέσα από ένα τραύμα. Είτε νόσησαν οι ίδιοι, είτε έχασαν δικούς τους ανθρώπους. Αυτός είναι ο λόγος που δηλώνουν ότι το να αφαιρέσουν τη μάσκα, τους κάνει να αισθάνονται τρομακτικά ευάλωτοι».

Aντίσταση στους maskless

Φυσικά , είναι και πολλά που δεν θα λείψουν σε κανέναν. Η πνιγηρή ανάσα. Η ακμή. Τα πλείστα τικ της πανδημίας (συνεχές φτιάξιμο ή άγγιγμα της μάσκας). Το θάμπωμα των γυαλιών. Η μπεκετική συνεννόηση πίσω από τα τρία στρώματα non-woven («Πήγες τελικά στη δουλειά που μου είχες πει;» είχα πει σε έναν γνωστό στον δρόμο για να λάβω την απάντηση: «Μια χαρά, έβγαλε και την πάνα»).

Είναι ακόμα η αδυναμία διαβάσματος των χειλιών για τους έχοντες προβλήματα ακοής (θυμίζω το σποτ της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού, στη νοηματική γλώσσα). Η παντελής εστίαση στα μάτια του άλλου που, όπως μού έλεγε ένας πλαστικός χειρουργός, ποτέ δεν μπορούν να ξεγελάσουν από μόνα τους. Τέλος, είναι, σύμφωνα με το αμερικανικό Time, οι ανησυχίες των ειδικών για το πώς η ενδεχόμενη υιοθέτηση της μάσκας σε μόνιμη βάση μπορεί να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα που σταματά να «προπονείται».

Οπως και να έχει, εγώ δεν θέλω για την ώρα να εγκαταλείψω τη μάσκα μου. Είμαι δε έτοιμη να γίνω αντικείμενο χλευασμού-από τη σημερινή Λέγκα κατά των μασκών (ίσως πιο αδίστακτη και από αυτήν της Ισπανικής Γρίπης του 1918). Προφανώς, αυτό θα είναι η εκδίκηση όλων των απαξιωτικών ή συμπονετικών βλεμμάτων που εγώ η ίδια έχω ρίξει –στην προ-Covid εποχή– σε επισκέπτες από την ασιατική ήπειρο.
Maskless (Χωρίς-Μάσκα) μέσα στην Αθήνα είναι για μένα σαν… τόπλες. Δεν είναι η μόνο η άρτι αφιχθείσα μετάλλαξη Δέλτα. Είναι και η απύθμενη ανθρώπινη μωρία.

Την Πέμπτη, πρώτη ημέρα του καύσωνα έχω ραντεβού σε δημόσια υπηρεσία. Κάποια στιγμή η πραγματικά συμπαθέστατη 60+ υπάλληλος μου λέει ότι πρέπει να πάμε μαζί στο «Πρωτόκολλο», έναν όροφο πιο πάνω. Πάει να μπει στο ασανσέρ, τής λέω: «Εγώ θα πάω με τις σκάλες». Αποφασίζει να με ακολουθήσει. Πάλι καλά που φοράω μάσκα και δεν βλέπει το πρόσωπό μου, όταν με πληροφορεί: «Δεν έχω κάνει το εμβόλιο και ούτε πρόκειται ποτέ να το κάνω».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News