«Άκου. Θα γίνεις επιτυχημένος και πλούσιος. Αλλά στη ζωή σου θα σε τρώει πάντα η σκέψη ότι τα κορίτσια δεν σε γουστάρουν επειδή έχεις κόλλημα με την τεχνολογία. Μάθε λοιπόν, και στο λέω μέσα από την καρδιά μου, ότι αυτό δεν είναι αλήθεια. (Η αλήθεια είναι ότι) είσαι ένας μαλάκας». Με αυτά τα καθόλου τρυφερά λόγια κλείνει η πρώτη, ίσως και η καλύτερη, σκηνή (γυρίστηκε 99 φορές!!!) της ταινίας Social Network, που φτιάχτηκε για να δείξει ένα μέρος από τη ζωή του πλουσιότερου νεαρού στον κόσμο των επιχειρήσεων, του 26χρονου σήμερα Μαρκ Ζάκερμπεργκ (έτσι προφέρουν το όνομα του στην ταινία), δημιουργού και μεγαλομετόχου στο Facebook.

Σήμερα υπολογίζεται ότι 500 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή ένας στους δεκατέσσερις σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν ανοίξει ένα δικό τους παράθυρο στο μεγαλύτερο δίκτυο κοινωνικής συναναστροφής στον κόσμο. Από εκεί μπορεί να δείχνει όποιος θέλει σε όσους θέλει, διάφορα στοιχεία σχετικά με τον εαυτό του, το σπίτι του, τις προτιμήσεις του, ποιούς έχει φίλους και ποιοί τον έχουν φίλο. Ακόμη, τώρα τελευταία, μπορεί με ένα νέο πρόγραμμα, το Places, όποιος το επιθυμεί και έχει δικτυωθεί, να πληροφορεί μέσω του Ιντερνέτ, τους άλλους, τους επίσης δικτυωμένους, πού ακριβώς βρίσκεται την κάθε στιγμή. Υπάρχει μια απλή ιδέα πίσω από το Facebook και μια τεράστια πλέον επιχείρηση με έδρα την Καλιφόρνια. Η ιδέα είναι πως σύμφωνα με μια οπτική (αυτή του Facebook), οι άνθρωποι είναι κάτι σαν σάκοι γεμάτοι με πληροφορίες (σχετικές με τον εαυτό τους και τους γύρω). Και έπρεπε να βρεθεί ο τρόπος να τους αποσπάσεις, με τη θέλησή τους, όσο πιο πολλές μπορείς, όπως ακριβώς παίρνεις και όσο γίνεται περισσότερο, χυμό από ένα ώριμο φρούτο. Αυτές οι πληροφορίες, μπορεί να γίνουν αντικείμενο ενδιαφέροντος και να δώσουν το οικοδομικό υλικό για να χτιστεί μια ολόκληρη δικτυακή αυτοκρατορία. Ήδη το Vanity Fair θεωρεί το Ζάκερμπεργκ πρώτο και καθιερωμένο επικυρίαρχο στον πλανήτη, πέρα από τις υπάρχουσες κυβερνήσεις, πριν μάλιστα από το Στιβ Τζομπς και το Ρούπερτ Μέρντοχ! Ο Ζάκερμπεργκ αρνείται πάντως να βάλει προς το παρόν την επιχείρησή του αυτή στο Χρηματιστήριο, πριν τέσσερα χρόνια αρνήθηκε μια προσφορά από το Yahoo! ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων ενώ σήμερα η αξία του Facebook υπολογίζεται σε εικοσιπέντε δισεκατομμύρια δολάρια.

Η υπόθεση της ταινίας: Ο μόλις 19 ετών Ζάκερμπεργκ, δευτεροετής στο Χάρβαρντ το 2004, (όχι παιδί διαλυμένης οικογένειας αλλά ενός επιτυχημένου οδοντιάτρου και μια ψυχιάτρου, με τρεις αδελφές), φτιάχνει ένα πακέτο προγραμμάτων που μπορεί να παίρνει (παράνομα) τις φωτογραφίες των φοιτητριών του Πανεπιστημίου, να τις παρουσιάζει μέσω δικτύου στους συμφοιτητές τους και να τους επιτρέπει να ψηφίζουν για να αναδεικνύουν την ωραιότερη. Καλλιστεία με τη βοήθεια του υπολογιστή. Μεγάλη επιτυχία από την άποψη της συμμετοχής, τεράστιος εκνευρισμός για τα κορίτσια και τη διοίκηση του πανεπιστημιακού ιδρύματος. Αυτό κινεί την προσοχή τριών άλλων μεγαλύτερων φοιτητών που προσπαθούσαν από καιρό να φτιάξουν ένα πακέτο με αρκετή ασφάλεια για τους χρήστες, κατάλληλο για κοινωνικές συναναστροφές μέσα στο χώρο του Χάρβαρντ το ConnectU.

Καλούν το νεαρό Ζάκερμπεργκ να τους βοηθήσει στον προγραμματισμό (σε PHP) με δόλωμα να μπει σε μια κλειστή για τους πολλούς λέσχη, και εκείνος με συνεταίρο έναν άλλο συμφοιτητή του παρουσιάζει μετά από τρεις μήνες, σε πρώτη μορφή, το Facebook. Αφού διαμαρτυρηθούν χωρίς αποτέλεσμα στον Πρόεδρο του Χάρβαρντ καταλήγουν να καταθέσουν αγωγή για αποζημίωση και το κινηματογραφικό άλμα του σεναρίου μας φέρνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με δυο πλέον αγωγές εναντίον του. Μια από τους τρεις και μια από τον συνεταίρο του, που είναι πλέον πρώην και αυτός, αφού με διάφορες μανούβρες έχει πεταχτεί έξω από την εύφορη γη του Facebook. Και όλοι φυσικά με τη βοήθεια δικηγόρων διεκδικούν τεράστια ποσά. Ο Ζάκερμπεργκ φωτίζεται πολύ αρνητικά από το σενάριο και από το σκηνοθέτη. Σαν ένας μονόχνωτος, με κακή άποψη για τις γυναίκες, σνομπ, κολλημένος με τους υπολογιστές τύπος, έτοιμος να πουλήσει τους γνωστούς του (για την ύπαρξη φίλων δεν γίνεται καν λόγος), και εννοείται, η ταινία δεν έγινε με την οποιαδήποτε συνεργασία του.

Ποιόν ενδιαφέρει μια τέτοια ταινία; Όχι αυτόν το θεατή που μόλις ακούει για κάτι που γίνεται έξω από τη μικρή του χώρα σπεύδει να αλλάξει κανάλι ή να διαβάσει κάτι άλλο. Όχι το θεατή που δεν τον ενδιαφέρει η επίδραση της τεχνολογίας στη ζωή του πλανήτη και αυτοί που πατούν τα πλήκτρα (εκείνος μπορεί να τα λέει και κουμπιά ακόμη) των υπολογιστών. Ούτε τέλος το θεατή που θέλει κανένα γυμνό, κάτι συγκινητικό, δράση, κλέφτες και αστυνόμους, να πέφτει και κανένα «μπουκέτο», να γίνεται πλάκα, κάτι να περνάει εύκολα η ώρα. Υπάρχουν όμως και άνθρωποι που ο κόσμος της κοινωνικής δικτύωσης τους προβληματίζει, θέλουν να μάθουν οι τύποι που προχωρούν την τεχνολογία από τι υλικό είναι φτιαγμένοι, τα διάσημα Πανεπιστήμια πέρα από τον Ατλαντικό, εκεί στη Βόρεια Αμερική πώς λειτουργούν, οι φοιτητές πώς (επι)ζούν και πώς συμπεριφέρονται οι νέοι Μπιλ Γκέιτς και Στιβ Τζομπς. Η ταινία κυλάει κάπως αργά, κυρίως στο δεύτερο μέρος, αλλά οι περισσότεροι διάλογοι είναι αρκετά καλοί και οι ηθοποιοί πολύ κοντά στα αληθινά πρότυπα. Ιδιαίτερα ο πρωταγωνιστής και ο πρόεδρος του Χάρβαρντ.
Υπάρχουν αξιοπρόσεκτα σημεία; Καινούρια όχι γιατί η ταινία θίγει θέματα γνωστά (αμερικανικό όνειρο, παιδιά που τα ακολουθεί για καλό και για κακό η εβραϊκή καταγωγή τους, να κάνεις λεφτά νέος για να τα χαρείς, δουλεύοντας όμως και πάλι πολύ).

Αξιοπρόσεκτα όμως σημεία, ναι, πολλά. Και η ταινία ενεργεί αρκετή ώρα μετά το τέλος της, όταν αρχίζεις να ξαναθυμάσαι διάφορες φράσεις και συμπεριφορές.

• Η περιφρόνηση του Ζάκερμπεργκ για τους αδελφούς Γουίνκελλοβ και η σκληρή του στάση όπως φαίνεται στην ταινία επιβεβαιώνεται από διαλόγους που ξεθάφτηκαν από τα Instant Messages και παρουσίασαν οι δικηγόροι τους σε βάρος του, στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Σε ένα σημείο λέει: I’m going to fuck them. Probably in the year και επειδή ο συνομιλητής του δεν έπιασε καλά το «year», του το επιστρέφει ως «*ear», φτιάχνοντας πολύ κυνικά, με τον αστερίσκο, λέξεις με περισσότερες από μια σημασίες. Ενώ σε άλλο μήνυμα προσφέρεται να δώσει σε γνωστό του προσωπικά στοιχεία για οποιονδήποτε φοιτητή από περίπου 4000 της σχολής προσθέτοντας: «Αυτοί οι χαζοβιόληδες οι ίδιοι μου τα έδωσαν».

• Η εποχή από το 2000 ήταν αυτή, που σε θεωρούσαν επιτυχημένο αν άφηνες τις εξαιρετικές και πανάκριβες σπουδές σου στη μέση γιατί είχες να ξεκινήσεις μια δική σου μεγάλη επιχείρηση.

• Το πίστευαν αυτό που ακούγεται στην ταινία: Εμείς εδώ δεν ψάχνουμε για δουλειά. Τις δουλειές τις δημιουργούμε μόνοι μας. Και ο θεατής καταλαβαίνει πόσο ψηλά ήταν βαλμένος ο πήχυς για παιδιά μόλις 18 ετών που έφθαναν σε αυτά τα Πανεπιστήμια και με πόσο άγχος ξεκινούσαν σαν φοιτητές.

• Πολύ αυθεντικά δοσμένος στην ταινία είναι ο πρόεδρος του Χάρβαρντ, ο Λάρι Σάμερς. Ήταν πρόεδρος από το 2001 έως το 2006, αφού είχε χρηματίσει και Υπουργός. Τελικά τον έδιωξαν γιατί ήταν μεγάλο μούτρο, και τους δημιουργούσε προβλήματα. Μεταξύ άλλων είχε πει ότι τα κορίτσια δεν ακολουθούν τις θετικές επιστήμες γιατί δεν τις βοηθάει το μυαλό τους αρκετά. Δεν είναι και σπουδαία έκπληξη το ότι δεν πήγε χαμένος αφού μετά ξανανέβηκε και έφθασε σήμερα να είναι επικεφαλής στο επιτελείο των οικονομικών συμβούλων του Ομπάμα. Πάντως υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο σκηνοθέτης και ο σεναριογράφος ήθελαν να μας δείξουν ότι σε μερικά χρόνια στη θέση του Σάμερς θα μπορούσε να είναι ο Ζάκερμπεργκ διότι είναι εξίσου καθίκι με εκείνον και έχουν πολλά κοινά σημεία.

• Ένα στοιχείο που ξενίζει τον Έλληνα θεατή γιατί τονίζεται πολύ στην ταινία είναι το πόσο πολύ κάποιοι Αμερικανοί θέλουν να εντάσσονται στις λεγόμενες αδελφότητες, κοινωνικές συσσωματώσεις ατόμων, που παίζουν ρόλο στη δημιουργία μεγάλης καριέρας. Υπάρχουν αδελφότητες που είναι γνωστό ότι θα δώσουν κάθε τόσο τον επόμενο Πρόεδρο της χώρας.

• Τα γραφεία και η ατμόσφαιρα του Facebook είναι αρκετά αυθεντικά. Το μπλε χρώμα κυριαρχεί και στους τοίχους και στις οθόνες ακόμη γιατί το λατρεύει σε όλες του τις αποχρώσεις ο Ζάκερμπεργκ έχοντας δυσκολία να αντιληφθεί το κόκκινο και το πράσινο.

• Οι δίδυμοι αδελφοί (στην ουσία είναι ένας ηθοποιός στην ταινία που παίζει και τους δυο ρόλους με τη βοήθεια των ψηφιακών κόλπων) συνεχίζουν το δικαστικό αγώνα ενάντια στο Facebook.

Ο Ζάκερμπεργκ και το επιτελείο του εξακολουθούν να σκέπτονται πώς θα πάρουν κι άλλες πληροφορίες από εμάς ενώ εμείς βλέποντας την ταινία θα πάρουμε μια ιδέα για το ποιοί άνθρωποι μας ζητούν αυτές τις πληροφορίες και αυτό δεν είναι καθόλου άχρηστο…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News