Φέτος (σήμερα συγκεκριμένα) συμπληρώνονται 20 χρόνια από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη. Θέλοντας να τιμήσει την μνήμη της, το Ιδρυμα Μελίνα Μερκούρη κυκλοφόρησε ένα λεύκωμα και, σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, παρουσιάζει μια μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στη σταδιοδρομία της σπουδαίας Ελληνίδας ηθοποιού και πολιτικού. Παράλληλα, ένα κινηματογραφικό αφιέρωμα οργανώνεται από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Από τις ταινίες που θα προβληθούν, δεν θα μπορούσε -φυσικά- να απουσιάζει το «Ποτέ την Κυριακή» (1960). Η ταινία του Ζιλ Ντασέν, που χάρισε στον Μάνο Χατζιδάκι το Οσκαρ Μουσικής και Πρωτότυπου Τραγουδιού (τα «Παιδιά του Πειραιά» έγιναν το πρώτο τραγούδι ξενόγλωσσης ταινίας που κέρδισε αυτό το βραβείο), πρόσφερε και στην Μελίνα μια σημαντική διάκριση: το βραβείο ερμηνείας στο φεστιβάλ των Καννών. Ήταν η ταινία που την έκανε διάσημη ανά την υφήλιο, χαρίζοντάς της ακτινοβολία σταρ.

Το «Ποτέ την Κυριακή» γνώρισε μια ακόμα διεθνή επιτυχία. Στο θέατρο αυτή τη φορά, όταν διασκευάστηκε σε μιούζικαλ και παρουσιάστηκε στο Μπρόντγουεϊ, κερδίζοντας εκ νέου κοινό και κριτικούς. Το «Illya Darling», όπως μετονομάστηκε, παρουσιάστηκε σε ένα ιστορικό θέατρο: το Μαρκ Χέλινγκερ, χωρητικότητας 1600 θεατών, που χτίστηκε το 1930 και λειτούργησε μέχρι το 1989. Σε ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας, η πρεμιέρα του έργου δόθηκε ακριβώς 10 ημέρες πριν γίνει το πραξικόπημα στην Ελλάδα: στις 11 Απριλίου 1967. Η παράσταση είχε ξανά την Μελίνα στο ρόλο της Ίλιας και σκηνοθέτη τον Ζιλ Ντασέν. Δεν ήταν, όμως, και συμπρωταγωνιστής της, όπως συνέβη στην ταινία. Στη θεατρική μεταφορά, το ρόλο του αρχαιολάτρη (και φιλόδοξου Πυγμαλίωνα) από το Κονέκτικατ, ανέλαβε ο ηθοποιός Ορσον Μπιν.

Στη διανομή, πάντως, υπήρχαν αρκετές ελληνικές παρουσίες. Ο Τίτος Βανδής (Γιώργος) και η Δέσπω Διαμαντίδου (Δέσπω) επανέλαβαν τους χαρακτήρες που υποδύθηκαν στην οθόνη, ενώ ο Νίκος Κούρκουλος αντικατέστησε τον Γιώργο Φούντα στο ρόλο του Ιταλού Τόνιο. Το ελληνικό χρώμα της παράστασης συμπλήρωναν, ο Μάνος Χατζιδάκις στη μουσική, η Θεώνη Ολντριτς στα κοστούμια και ο σολίστας του μπουζουκιού Χάρης Λεμονόπουλος, που συμμετείχε ενεργά με την επί σκηνής εκτέλεση των μουσικών μοτίβων. Η Φλέρυ Νταντωνάκη ήταν αντικαταστάτρια (standby) της Μελίνας, σε περίπτωση κωλύματος. Εχει ενδιαφέρον ότι, ενώ στο θεατρικό πρόγραμμα τα πάντα ήταν γραμμένα στα αγγλικά, το πιο διάσημο από τα τραγούδια της παράστασης ήταν γραμμένο με ελληνικούς χαρακτήρες. Το «Ποτέ την Κυριακή» αποτέλεσε ένα –τυπογραφικό- φόρο τιμή στην ελληνική ταυτότητα του έργου. Αποτέλεσε, όμως, και μια μεγάλη σπαζοκεφαλιά σε όσους θεατές ξεφύλλιζαν τον κατάλογο και δεν τύχαινε να ήταν… Ελληνοαμερικανοί.

Στους συντελεστές του μιούζικαλ συγκαταλέγονταν επίσης, η χορογράφος Ονα Γουάιτ (ήδη διάσημη για τη δουλειά της σε μιούζικαλ όπως τα «Μάγκες και κούκλες» και «Γλυκειά μου Ιρμα»), ο σκηνογράφος Ολιβερ Σμιθ («Ωραία μου κυρία», Γουέστ Σάιντ Στόρι» κ.ά.) και ο στιχουργός Τζόε Ντάριον («Man of La Mancha»). Ο Ντάριον απέδωσε (σε συνεργασία με τον Χατζιδάκι) τους ελληνικούς στίχους των τραγουδιών στα αγγλικά. Σε δύο μουσικά νούμερα, μάλιστα, μετέφερε κατά λέξη τους πρωτότυπους ελληνικούς τίτλους («Po, Po, Po», «Ya Chara»). Το σόου έλαβε 6 υποψηφιότητες στα βραβεία Τόνι, μεταξύ των οποίων και στην Μελίνα Μερκούρη για «την καλύτερη ερμηνεία πρωταγωνίστριας σε μιούζικαλ». Εξαιτίας των εξαιρετικών κριτικών που έλαβε, αλλά και της λάμψης που εξέπεμπε ως σταρ, οι παραστάσεις διήρκεσαν σχεδόν ένα χρόνο –μέχρι τον Ιανουάριο του 1968. Μετά, η Μελίνα αφιερώθηκε στον αντιδικτατορικό αγώνα, ξεκινώντας, τρεις μήνες αργότερα, από τη διαδήλωση της Πρωτομαγιάς στη Στοκχόλμη, στο πλευρό του Ούλοφ Πάλμε. Το έργο, όμως, δεν είχε πει την τελευταία του λέξη. Οι παραστάσεις συνεχίστηκαν με μια μεγάλη τουρνέ στις ΗΠΑ, έχοντας ως νέα Ιλια μια… εξ αντανακλάσεως Ελληνίδα. Ηταν η διάσημη ηθοποιός και χορεύτρια Σιντ Τσάρις (παρτενέρ του Φρεντ Αστέρ και του Τζιν Κέλι σε αρκετά μιούζικαλ), που έκανε καριέρα με το επίθετο του πρώτου συζύγου της: του γεννημένου στην Αθήνα Νίκο Τσάρις (Νίκος Χαρίσης).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News