Δυο λόγια πρώτα για την εκπομπή του Mega, «Master-Chef». Εκτόξευσε μέσα στα δωμάτιά μας δυο χαρισματικές προσωπικότητες, αυτές των κκ. Λαζάρου και Σκαρμούτσου, ενώ και ο τρίτος της ομάδας, ο κ. Λουκάκος, λίγο πιο άχρωμος είναι η αλήθεια, σου αφήνει την εντύπωση ότι θα είχες επίσης αρκετά να συζητήσεις και μαζί του. Η παραγωγή όμως του καναλιού, αναγκασμένη ή όχι να ακολουθήσει κάποιες ξενόφερτες πρακτικές, τους έχει τυλίξει στο σελοφάν, τους ανέβασε σε ψηλά καθίσματα και τους αποχυμώνει συστηματικά. Με τη συνέργεια και της πολύ επιτηδευμένης συμπαρουσιάστριάς τους χάνεται κάπως η φυσική αμεσότητα που διαθέτουν ενώ είναι εντελώς απούσα και η λαϊκότητα της μαγειρικής μας(που έχει ήδη χτυπηθεί τα τελευταία χρόνια και από τη δυναστεία των Χρυσών Σκούφων, αφού όσο περνούν τα χρόνια εννοούν να επιβραβεύουν πιο πολύ μια πανάκριβη ξενοδοχειακή μαγειρική).

Μέσα λοιπόν σε αυτή την (αθέλητη ελπίζω και για τους τρεις) αυστηρά προδιαγεγραμμένη όμως από την παραγωγή, πορεία, κατά τη γνώμη μου πάντα, είχαμε και ένα φάουλ. Σε βάρος εκείνου του νεαρού που δήλωσε ότι δεν θέλει να μαγειρεύει κρέας αφού αυτό συνεπάγεται το φόνο ενός ζώου. Μετά από μια πρώτη προειδοποίηση ότι με τα μυαλά αυτά δεν θα μπορέσει να συνεχίσει αφού θα του ζητηθεί σε λίγο να μαγειρέψει κρέας, οι υπέρτατοι κριτές τον έθεσαν τελικά εκτός και δεν τον ξαναείδαμε. Όπως και στο στρατό δηλαδή, που όποιος αρνείται την ένοπλη θητεία η επικρατούσα αντίληψη είναι ότι πρέπει να τον ρίξουν στη φυλακή. Λες και δεν μπορεί και αυτό το άτομο να προσφέρει και μέσα στο στρατό και έξω στην κοινωνία μέσα στο χρόνο της υποχρεωτικής θητείας του.

Το θέμα που θίγω εδώ φυσικά δεν είναι το κρέας και το πόσα μπορεί να συμβούν σε όποιον το καταναλώνει συστηματικά, ούτε η βλάβη για το περιβάλλον παρόλο που από το Washington Worldwatch Institute έβγαλαν ότι ευθύνεται η εκτροφή ζώων όχι για το 18% αλλά για το 50% των εκπομπών αερίων. Χειρότερο δηλαδή από μια βόλτα με το αυτοκίνητο είναι το να φας μια μπριζόλα! (Τις Κυριακές που κάνεις και τα δύο ταυτόχρονα;). Το πρόβλημα το δημιουργεί η αντίληψη των ανθρώπων για την τροφή τους και η στάση τους απέναντι στα ζώα που εκτρέφονται γι αυτό το λόγο. Για να το θέσω κάπως πιο ωμά: Έχουμε δικαίωμα να σκοτώνουμε τα ζώα για να εμπορευτούμε τα πτώματά τους; Έχω διαβάσει διάφορες απαντήσεις στο θέμα. (μια σύνοψη όλων αυτών υπήρχε και στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit της 12.8.2010, σελ. 41-430 απόδειξη ότι απασχολεί και άλλους). Αρχίζοντας από το ναι, γιατί το κρέας είναι πολύ γευστική τροφή και φθάνοντας έως τις παρακάτω δυο πιο θεωρητικές απόψεις:

• Ο άνθρωπος σκοτώνει ζώα γιατί είναι κι εκείνος ζώο, δεν γίνεται αλλιώς. Δηλαδή τα ζώα τρώνε τα ζώα.
• Ο άνθρωπος τρώει τα ζώα αφού κατάφερε να αναδειχθεί ανώτερος από αυτά

Και βέβαια δεν έχει σημασία τι ήταν οι πρώτοι άνθρωποι. Χορτοφάγοι ή σαρκοφάγοι αφού και για άλλα πράγματα που ήταν οι πρώτοι άνθρωποι (άγριοι, βρώμικοι, αιμομίκτες, πολεμοχαρείς κλπ) ο λεγόμενος πολιτισμός αγωνίστηκε έκτοτε να τα εξαφανίσει. Απλά διατηρήσαμε έως σήμερα την «πολυτέλεια» να τρώμε κρέας αν και δεν είναι φυσική ανάγκη, αφού αντίθετα από το νερό για παράδειγμα, όποιος δεν δοκιμάσει ποτέ του δεν θα του λείψει κιόλας. Ας αφήσουμε στην άκρη και το γνωστό: Και τι να τρώμε, αφού ακόμη και τα χόρτα όταν τα κόβουμε πονάνε.

Προβληματιζόμαστε εδώ σε σχέση με πλάσματα που έχει πλέον η επιστημονική έρευνα αποδείξει ότι διαθέτουν και συνείδηση (αντίθετα από ό,τι πίστευε ο Ιερός Αυγιουστίνος). «Είναι διαστροφή», λέει ο Σίβεν Πίνκερ, ένας Καναδο-Αμερικανός πειραματικός ψυχολόγος στο Χάρβαρντ, από τους πιο γνωστούς μελετητές σήμερα του πώς σκεπτόμαστε, «να πιστεύουμε ότι τα θηλαστικά δεν έχουν συνείδηση». Ακόμη πιο διαστροφικό είναι να πιστεύουμε πως είναι κατώτερα όντα επειδή δεν τα καταλαβαίνουμε αφού θα μπορούσαν να πιστεύουν το ίδιο και εκείνα για εμάς, αφού επίσης δεν μας καταλαβαίνουν απόλυτα. Τα ζώα γενικά είναι πλάσματα που οι δυτικές τουλάχιστον θρησκείες άφηναν έως σήμερα έκθετα. Για παράδειγμα δεν μαθαίνουμε τι συμβαίνει στα υπόλοιπα ζώα όταν ο Αδάμ, η Εύα διώχνονται από τον Παράδεισο. Αν και αν κρίνουμε από το πώς ζουν έως και σήμερα, κάπου… την πλήρωσαν και αυτά (γιατί όμως;). Επίσης γιατί ήταν φίδι ο πειρασμός, δηλαδή είχε πάρει τη μορφή ενός ζώου;

Ο Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, 33 ετών σήμερα, κυκλοφόρησε ένα βιβλίο πέρυσι που έκανε μεγάλη εντύπωση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήταν σχετικό με το θέμα πώς δικαιολογώ το φόνο των ζώων, που χρησιμεύουν για τροφή μου. Ερεύνησε και έγραψε εξαιτίας των ενοχών, που όπως λέει αισθάνθηκε, όταν γεννήθηκε ο γιός του και σκέφθηκε το πώς θα εξηγούσε τα σχετικά με το κρέας, όταν αυτό θα έφθανε κάποια στιγμή στο πιάτο του μικρού. Εκεί λοιπόν στο βιβλίο, με αρκετό σαρκασμό παρατηρεί και ότι δεν έχουμε δυσκολία να καταβροχθίσουμε το γουρούνι μας αλλά αντίθετα ούτε που σκεπτόμαστε να κάνουμε το ίδιο με το σκύλο μας ή το άλογό μας. (Για να συναντήσει εδώ τον ειρωνικά διατυπωμένο προβληματισμό της Ίρις Ράντις που γράφει ότι: Ο άνθρωπος παίζει πιάνο και οδηγεί Πόρσε ενώ το γουρούνι κυλιέται στη λάσπη, ποιος λοιπόν είναι φυσικό να φάει τον άλλον;). Επίσης αναφέρει σε μια συνέντευξή του στην Zeit ότι για κάθε Χάμπουργκερ που το κόστος του για την εταιρεία είναι μισό δολάριο για το περιβάλλον κοστίζει περίπου 200 δολάρια. Και κλείνει τη συνέντευξη με τον αφορισμό: Για να οικοδομήσεις έναν πολιτισμό, πρέπει να δεχτείς να απέχεις από κάποια πράγματα για το χατίρι άλλων που έχουν (για εσένα) πιο πολλή αξία. Είναι πολύ πιο διασκεδαστικό να αλλάζουμε σεξουαλικό σύντροφο κάθε ημέρα αλλά έχουμε δεχτεί να κάνουμε αντ’ αυτού (σταθερές) οικογένειες…».

Πιστεύω πως θα μπορούσαν να αφήσουν το παιδί αυτό στο Master-Chef να ακολουθήσει, φτιάχνοντας τα δικά του εναλλακτικά πιάτα, αφού υπάρχουν στον κόσμο και χορτοφαγικά εστιατόρια. Πάντως μπράβο του που επέμεινε στην άποψή του και δεν άλλαξε τις ιδέες του για το χατίρι ενός χοντροκέφαλου καναλιού και μιας πολύ εφήμερης επιβράβευσης. Εσείς αν είχατε βρεθεί στη θέση του τι θα κάνατε;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News