Κάποια καταστήματα δεν πρόλαβαν να ανοίξουν αυτή τη φορά. Έκλεισαν για πάντα το διάστημα της τρίτης καραντίνας. Πέρα από τους αριθμούς με τα «λουκέτα» που ανακοινώνονται κατά καιρούς από φορείς του κλάδου, μια βόλτα σε δρόμους και πεζόδρομους μαρτυράει τη μοίρα εμπορικών καταστημάτων την εποχή της πανδημίας.

Αν, μάλιστα, σκεφτούμε ότι βρισκόμαστε ακόμη σε μια (ήδη παρατεταμένη) περίοδο κρατικής μέριμνας και προστασίας για τις επιχειρήσεις, αντιλαμβανόμαστε τι θα συμβεί όταν αυτή, αργά ή γρήγορα, αρθεί.

Περισσότερα «μαγαζιά» θα κλείσουν όταν (αφότου) ανοίξουν. Αυτός δεν είναι απλώς ένας φόβος στην αγορά, είναι η τεχνοκρατική εκτίμηση/πρόβλεψη αρκετών από τους ανθρώπους της. «Όταν θα πρέπει να καταβάλουμε ενοίκια, φόρους, εισφορές, αποδοχές κλπ, τότε θα έχουμε πραγματικά τεράστιο πρόβλημα ρευστότητας. Κάποιοι δεν θα αντέξουν, το πόσοι θα είναι αυτοί θα εξαρτηθεί και από άλλους παράγοντες, όμως για τα επόμενα δύο χρόνια δεν περιμένουμε καλά νέα στην αγορά», σημειώνει στέλεχος μεγάλης εταιρείας retail, που θέλει να κρατήσει την ανωνυμία του.

«Αρκετά αγαθά θα ακριβύνουν», συμπληρώνει ιδιοκτήτης εταιρείας τεχνολογίας. «Για παράδειγμα, τα καταστήματα ένδυσης, υπόδησης κλπ έχουν προϊόντα που λόγω εποχής δεν θα διατεθούν φέτος. Θα τα βγάλουν και πάλι του χρόνου off price, άρα με μικρότερο ή και καθόλου κέρδος. Οι παραγγελίες στην Ασία για την επόμενη σεζόν θα μειωθούν, η τιμή μονάδας θα αυξηθεί και αυτό θα φτάσει στις τιμές της βιτρίνας».

Η οικονομία είναι αλυσίδα. Όταν ο μικρός επιχειρηματίας κλείνει το κατάστημα της γειτονιάς, ο ιδιοκτήτης χάνει το ενοίκιο. Το κράτος χάνει φόρους. Ο χονδρέμπορος χάνει τζίρο. Κάποιοι χάνουν δουλειές και εισοδήματα. Αν οι μεγάλοι «παίκτες» συρρικνωθούν, η αγορά του real estate θα γεμίσει διαθέσιμα ακίνητα, οι τιμές θα πέφτουν κ.ο.κ. (μόνο το γκρουπ Inditex των λαοφιλιών Zara, ανακοίνωσε το περσινό καλοκαίρι, στην αρχή της πανδημίας ακόμη, ότι θα κλείσει σταδιακά 1200 καταστήματα σε όλο τον κόσμο). Κάποιοι ασφαλώς θα βρουν ευκαιρίες για επενδύσεις που θα αποδώσουν στο μέλλον, αλλά δεν είναι εκείνοι το θέμα μας αυτή τη στιγμή. Είναι οι πολλοί, τώρα.

Περίπου μια δεκαετία πριν, οι επιπτώσεις της ύφεσης στη χώρα μας δεν ήταν ακόμη σε όλους εμφανείς. Θυμάμαι αρκετούς να αναρωτιούνται «ποια κρίση;», σχολιάζοντας τις γεμάτες ταβέρνες και τον συνωστισμό στα αναρίθμητα, το πάλαι ποτέ, μπαρ. Σήμερα γνωρίζουμε ότι τέτοιες εικόνες θα αργήσουμε να ξαναδούμε και πρέπει να γνωρίζουμε τι έρχεται…

Αν κάτι κάνει λιγότερο βαρύ το κλίμα που εισπράττουμε από την αγορά, είναι ότι τώρα το πρόβλημα δεν είναι μόνο της Ελλάδας. Ότι οι λύσεις, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, είναι κεντρικές και πολλά υποσχόμενες, όπως έδειξε το ευρωπαϊκό πακέτο ανάκαμψης από την Covid-19. Πώς θα αξιοποιήσει αυτές τις υποσχέσεις η χώρα μας είναι το ένα ζητούμενο. Πώς -και πότε- θα ξαναμπούμε σε ένα κλίμα σαν αυτό του χειμώνα 2019/20 (ακριβώς πριν από την πανδημία) είναι το άλλο. Και για τους πολλούς, που λέγαμε παραπάνω, το πιο σημαντικό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News