Η μήτρα που κυοφόρησε και εξέθρεψε το κίνημα #MeToo είναι η υπόθεση του Χάρβεϊ Γουάινσταϊν, του διάσημου και πάμπλουτου κινηματογραφικού παραγωγού, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και παρότι ο πλούσιος και διάσημος αυτός άνθρωπος καταδικάστηκε σε περίπου δύο δεκαετίες κάθειρξη για βιασμούς δύο γυναικών, εν τούτοις ουδεμία αμφιβολία υπάρχει για το γεγονός ότι βρέθηκε σε χέρια καλών συνηγόρων.
Εμβληματική φιγούρα υπεράσπισής του, η Ντόνα Ροτούνο, δημοφιλής στον κατάλογο με θύτες σεξουαλικών εγκλημάτων, γνωστή και ως «μπουλντόγκ» της δικαστικής αίθουσας. Λιθοβολούσε δίχως έλεος τους μάρτυρες, δυναμιτίζοντας την αξιοπιστία τους, αντιστρέφοντας σε βάρος τους κάθε λέξη των καταθέσεών τους. Δεν ήταν βιασμός, σεξ με συναίνεση ήταν, και πρόδηλος ο χειρισμός του κατηγορουμένου, ώστε εκείνες να μπορέσουν να ανεβούν τα σκαλιά της επιτυχίας – η επίσημη γραμμή της. Την περίοδο εκείνη, μάλιστα, η Ροτούνο είχε επιλέξει να κοσμεί τον λαιμό της με ένα χρυσό μενταγιόν-μήνυμα προς το κοινό και τους δικαστές: «Not Guilty».
Η ελληνική κοινωνία ζει το φαινόμενο με διαφορά φάσης, πλην όμως με την ίδια ένταση, αποκαλύπτοντας τη δική της εκδοχή κακοποίησης στον κόσμο του θεάματος. Στην περίπτωση του Δημήτρη Λιγνάδη, τέως καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, οι καταγγελίες ηχούν ακόμη πιο αποκρουστικές: οι βιασμοί έχουν να κάνουν με ανηλίκους.
Μόλις τη Δευτέρα, ο Δημήτρης Λιγνάδης απέκτησε ως συνήγορο τον Αλέξη Κούγια. Θα μπορούσε κανείς να πει –ας μου επιτραπεί, δίκην παραλληλισμού– ότι επέλεξε συνήγορο με χαρακτηριστικά «μπουλντόγκ» στις νομικές τακτικές του.
Ο κ. Κούγιας συνηθίζει –το δικαιούται, άλλωστε– να υπερασπίζεται τους πελάτες του προτάσσοντας με τρόπο επιθετικό στοιχεία και παραμέτρους της υπόθεσης. Εκτιμά προφανώς ότι θα βοηθήσουν το έργο του.
Σε μια από τις ανακοινώσεις που εξέδωσε αφότου ανέλαβε την υπόθεση Λιγνάδη, ο δικηγόρος καθιστά σαφή, τρόπον τινά, την υπερασπιστική γραμμή του. Στο σκεπτικό του, κραταιά θέση κατέχουν τα επιχειρηματικά συμφέροντα, η διαπλοκή, οι ανταγωνισμοί υπό το βάρος των οποίων ουκ ολίγες φορές πολώνεται η κοινή γνώμη.
«Είμαι σχεδόν πέντε δεκαετίες συνήγορος υπερασπίσεως», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Κούγιας, «γνωρίζω ότι δυστυχώς πολλές φορές κατασκευάζονται με σκοπιμότητα ποινικές υποθέσεις, που τις περισσότερες φορές είναι το μέσο επιχειρηματικών και πολιτικών συμφερόντων (υπόθεση του αείμνηστου Βρέντζου τρεις ημέρες πριν από τις εκλογές του 2004, υπόθεση Ριχάρδου παραμονές εκλογών του 2019 κ.ά.) και θέλω να καταστήσω γνωστό σε όλους ότι αυτή η υπόθεση, με αυτή τη νομική βαρβαρότητα εις βάρος έλληνα πολίτη, έχει στόχο την κυρία Μενδώνη, η οποία είναι η μόνη αρμόδια υπουργός για την απεμπλοκή της τεράστιας επενδύσεως στο Ελληνικό, ώστε να ξεπεραστούν οι σκόπελοι των δήθεν αρχαιολογικών ευρημάτων και να ολοκληρωθεί επιτέλους αυτή η τεράστια επένδυση».
Είναι προφανής ο σκοπός του συνηγόρου: η υπόθεση δεν έχει τόσο σχέση με σεξ, νοσηρά πάθη και αρρωστημένα μυαλά, όσο έχει με ίντριγκα του πολιτικού και επιχειρηματικού παρασκηνίου. Εξ αντανακλάσεως προέκυψε η ποινική δίωξη Λιγνάδη, με άλλα λόγια. Ο προβολέας μετακινείται, η φιγούρα Λιγνάδη βγαίνει από το εκτυφλωτικό φως. Ο καταγγελλόμενος αυτομάτως μεταπίπτει σε «δυστυχή εντολέα», σε βάρος του οποίου –πάντα κατά τον κ. Κούγια– «έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης χωρίς τις νόμιμες προϋποθέσεις και με μία εντελώς παράνομη διαδικασία». Στην ίδια ανακοίνωση, η υπεράσπιση αποδομεί πλήρως μηνυτές και μάρτυρες. «Αναξιόπιστες προσωπικότητες» που εκστομίζουν «χοντροκομμένα ψέματα» και άλλα απαξιωτικά. Μιλά για «δήθεν παθόντες» και «δήθεν βιασθέντες». Και πράξη, «την οποία δήθεν ονομάζουν βιασμό».
Η σύλληψη του εγκλήματος είναι καταρχάς πολιτική. Ο κ. Κούγιας εύχεται «η κυρία Ανακριτής και η κυρία ή ο κύριος Εισαγγελέας που θα γνωμοδοτήσει, να έχουν το σθένος να αντέξουν σε αυτή την πρωτοφανή, απάνθρωπη και κόντρα στις συνθήκες της δίκαιης δίκης επίθεση εις βάρος του εντολέως μου και να μη γίνουν υποχείρια ταπεινών πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων».
Τα επιχειρηματικά συμφέροντα είναι διαχρονικά υπαρκτά και –είναι αλήθεια– πολλές φορές υπουργοί βάλλονται επειδή δεν υπηρετούν συγκεκριμένα τέτοια. Εδώ, ωστόσο, προβάλλεται μια ιδιότυπη πολιτικοποίηση της ποινικής ζωής, η άλλη όψη της ποινικοποίησης της πολιτικής πραγματικότητας σαν να λέμε. Ενδύεται με μανδύα πολιτικό μια δικογραφία με σοβαρές κακουργηματικές πράξεις.
Από μια σκοπιά, ο πυρήνας της υπεράσπισης Κούγια θα ήταν ελκυστικός την Πέμπτη, για τα κόμματα και τη συζήτηση που έχει προγραμματισθεί στη Βουλή. Οι δικηγόροι συνηθίζουν να υπερασπίζονται με πάθος ανθρώπους-θύτες που έχουν συντριβεί, πλην όμως τα όρια των νομικών βαρβαροτήτων είναι πάντα ευκρινή. Ιδίως σε χώρες όπως η δική μας, όπου οι επιγραφές «Αθώος» πάνω σε μενταγιόν δεν έχουν πέραση στα δικαστήρια.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News