Είναι απίστευτο το πόσο πολλοί άνθρωποι υμνούν τον καπιταλισμό ως επιτυχημένο οικονομικό σύστημα! Και καλά θα πεις, οι πλούσιοι τον υμνούν, γιατί πολύ απλά το σύστημα αυτό είναι που τους συντηρεί στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας. Όμως, όταν τα θύματα του καπιταλισμού γίνονται παράλληλα και υποστηρικτές του, αρχίζεις να αναρωτιέσαι εάν τελικά οι θεωρίες συνωμοσίας περί αεροψεκασμού και «ζαβλακώματος» της ταξικής μας συνείδησης όντως ισχύουν! Εκτός βέβαια και αν οι αναγνώστες του protagon είναι όλοι εφοπλιστές και μεγαλοβιομήχανοι. Τότε πάω πάσο.

Ας αφήσουμε, όμως, την πλάκα και ας προχωρήσουμε σε κάποιες παρατηρήσεις-απαντήσεις σε σχόλια αναγνωστών:

1^η παρατήρηση: σε κανένα άρθρο μου δεν ισχυρίστηκα ότι μόνο η Ελλάδα αποτελεί θύμα του καπιταλιστικού συστήματος. Θύματα του καπιταλιστικού συστήματος αποτελούν τα λαϊκά στρώματα σε όλες τις γωνιές του κόσμου. Ο καπιταλισμός έσφαξε, σφάζει και από ό,τι φαίνεται θα συνεχίζει να σφάζει ανελέητα τις λαϊκές και εργατικές μάζες. Ένα στατιστικό στοιχείο προς τεκμηρίωση της παραπάνω θέσης: σύμφωνα με τη Eurostat, το 24% του συνολικού πληθυσμού της Ε.Ε. βρίσκεται υπό τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

2^η παρατήρηση: μερικοί ισχυρίζονται ότι σήμερα δεν εφαρμόζεται ο καπιταλισμός και συνεπώς αδίκως επιρρίπτουμε σε αυτόν τις ευθύνες για τα κακώς κείμενα. Αρχικά, θα ήθελα όποιος το ισχυρίζεται αυτό να μας πει –κατά την άποψή του– ποιο είναι το σύστημα που σήμερα εφαρμόζεται. Όμως, όπως και να το κάνουμε, έχουμε καπιταλισμό. Μια από τις βασικές αρχές, αν όχι η κύρια αρχή, του καπιταλισμού εφαρμόζεται πλήρως στις σημερινές κοινωνίες και αυτή είναι η εκμετάλλευση των εργαζομένων από τους κεφαλαιοκράτες. Γενικά, το κέρδος στον καπιταλισμό προκύπτει συνήθως από την απόσπαση της υπεραξίας από τον εργάτη και την ιδιοποίηση αυτής από τον κεφαλαιοκράτη/εργοδότη. Το κεφάλαιο προκειμένου να αναπτυχθεί απορροφά συνεχώς υπεραξία από την εργασία, μειώνοντας το παραγωγικό κόστος (δηλαδή περικόπτοντας μισθούς, προσωπικό και παροχές προς τους εργαζομένους) και/ή εντατικοποιώντας την εργασία (επιμήκυνση της εργάσιμης μέρας με παράλληλη διατήρηση των μισθών στα ίδια επίπεδα, στην περίπτωση που δεν υπάρχουν μειώσεις).

3^η παρατήρηση: το σύστημα που εφαρμόστηκε στις λεγόμενες «χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού» δεν ήταν σοσιαλισμός (πόσω δε μάλλον κομμουνισμός). Το οικονομικό σύστημα που εφαρμόστηκε σε αυτές τις χώρες προσέγγιζε μάλλον τον κρατικό καπιταλισμό (συλλογικός καπιταλιστής το κράτος). Είχε μεν έναν (ψευδό)σοσιαλιστικό προσανατολισμό αλλά με εμφανή καπιταλιστικά στοιχεία. Επίσης, όπως έχω επισημάνει και σε προηγούμενα άρθρα μου, ο σοσιαλισμός (και ο κομμουνισμός) αποτελούν συστήματα που δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσουν μέσα σε ένα ευρύτερο καπιταλιστικό περιβάλλον (εξ’ ου και το «Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε»).

4^η παρατήρηση: το γεγονός ότι κάποιοι από τους αυτοαποκαλούμενους κομμουνιστές ήταν δικτάτορες δεν σημαίνει ότι ο κομμουνισμός είναι ένα ολοκληρωτικό σύστημα. Τα ελαττώματα, ο αυταρχισμός, η σκληρότητα, η σχιζοφρένεια κάποιων ανθρώπων που αυτοαποκαλούνταν κομμουνιστές δεν αφορούν ούτε βαρύνουν την κομμουνιστική ιδεολογία. Προσοχή, δεν δικαιολογώ τα άτομα! Απλώς θεωρώ πως μια ιδεολογία δεν μπορεί να φέρει στην πλάτη της τις ευθύνες για τα λάθη των δήθεν εκπροσώπων της.

5^η παρατήρηση: η εκχώρηση μέρους της ατομικής μας ελευθερίας συμβαίνει από την ένταξή μας στην κοινωνία και όχι μόνο στον κομμουνισμό. Μήπως όλοι μας δεν εκχωρούμε ένα κομμάτι από την ελευθερία μας προκειμένου να συμβιώσουμε αρμονικά με τους γύρω μας; Και θα ρωτήσω και το εξής: το περίπου ¼ του συνολικού πληθυσμού της Ε.Ε. που σύμφωνα με τη Eurostat βρίσκεται υπό τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αισθάνεται ελεύθερο μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα;

6^η παρατήρηση: κάποιος αναγνώστης ανέφερε πως στον καπιταλισμό δεν υπάρχει ανεργία. Στον καπιταλισμό, προκειμένου να αυξήσει το κέρδος του ο καπιταλιστής εισάγει νέες τεχνολογίες στην παραγωγή (που σημαίνει μείωση προσωπικού = αύξηση ανεργίας). Ο ίδιος (υπέρμαχος του καπιταλισμού) αναγνώστης γράφει πως ο καπιταλισμός δεν είναι δα και το τελειότερο σύστημα, αφού στον βωμό του κέρδους η παραγωγή μετατοπίζεται από τους κεφαλαιοκράτες στις χώρες με χαμηλότερο εργατικό κόστος (π.χ. Κίνα) με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ανεργία και να μειώνονται οι ρυθμοί ανάπτυξης στις χώρες με ακριβότερα εργατικά χέρια (π.χ. Ελλάδα). Σύμφωνοι. Και ρωτώ: χώρες όπως η Ελλάδα δεν είναι και πάλι θύματα του καπιταλισμού; Έπειτα, που συνίσταται το success story του καπιταλισμού; Στο ότι η Κίνα έχει τεράστιους ρυθμούς ανάπτυξης, αλλά παράλληλα η λαϊκή μάζα ζει με μισθούς πείνας και υπό συνθήκες δουλείας; Ποιόν ωφελεί ο καπιταλισμός πέρα από τους ίδιους τους κεφαλαιοκράτες;

Συμπέρασμα: το πρόβλημά μας είναι ο καπιταλισμός και οι ανισότητες που αυτός αναπαράγει. Είναι ένα σύστημα εκ προοιμίου άδικο, καθώς απαιτεί την ανισότητα για να λειτουργήσει. Είναι ένα σύστημα που εξυπηρετεί τους λίγους σε βάρος των πολλών. Είναι ένα σύστημα εκμετάλλευσης των πολλών από τους λίγους. Είναι ένα σύστημα άμεσα συνυφασμένο με τον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο. Είναι ένα σύστημα στο οποίο ο πλούτος συγκεντρώνεται στα χέρια των κεφαλαιοκρατών και η φτώχεια μαστίζει τους εργάτες.

Αν, λοιπόν, αναρωτιέστε τι φταίει και όλα στη ζωή μας πάνε από το κακό στο χειρότερο, παρακαλώ σταματήστε να πυροβολείτε τον κομμουνισμό και τον Μαρξ, και παραδεχτείτε ότι το πρόβλημα είναι ο καπιταλισμός… αγαπητοί.

*Ο Παντελής Μαρκούλης είναι πρωτοετής φοιτητής Νομικής Α.Π.Θ. 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News