Η κούρσα του διαστήματος επισήμως ξεκίνησε με την εκτόξευση του δορυφόρου Sputnik από τους Σοβιετικούς το 1957. Έληξε κατ’ ουσίαν 18 χρόνια αργότερα με την περίφημη χειραψία μεταξύ του ρώσου κοσμοναύτη Αλεξέι Λεόνοφ και του αμερικανού Τομ Στάφορντ κατά την διάρκεια μιας κοινής αμερικανο-σοβιετικής αποστολής το 1985.

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν ΗΠΑ και Ρωσία είχαν μια περισσότερο συνεργατική παρά ανταγωνιστική σχέση αναφορικά με τους στόχους των διαστημικών προγραμμάτων τους. Καρπός αυτής της συνεργασίας ήταν και η λειτουργία του πρώτου διεθνή διαστημικού σταθμού (ISS).

Μετά τον τερματισμό όμως του προγράμματος διαστημικών λεωφορείων της NASA, της καθυστέρησης στην κατασκευή του νέου οχήματός της με την ονομασία Ορίων, καθώς και των προβλημάτων που παρουσιάζουν τα ρωσικά διαστημικά σκάφη Soyuz, η μεταφορά αστροναυτών και εμπορευμάτων στο ISS είχε μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε ένα ακανθώδες διεθνές πρόβλημα.

Τότε ήταν που για πρώτη φορά στην ιστορία των διαστημικών πτήσεων, η λύση δεν προήλθε από τους αδιαμφησβήτητους «αστέρες» του διαστήματος όπως η NASA αλλά αντιθέτως από την ιδιωτική πρωτοβουλία.

Η Space X που ιδρύθηκε από τον Ελον Μασκ (πολλοί θα τον γνωρίζουν από την επίσης δική του αυτοκινητοβιομηχανία Tesla), κατάφερε το 2012 να είναι η πρώτη εμπορική εταιρεία στην ιστορία, που με την βοήθεια του δικού της διαστημικού οχήματος προσδέθηκε στον ISS, μεταφέροντας πολύτιμα εφόδια από την Γη. Απότοκο της επιτυχίας αυτής ήταν να συνάψει η εταιρεία συμβόλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων με την NASA.

Ο ιδρυτής όμως της Space X, Ελον Μασκ, δεν σκοπεύει να σταματήσει εδώ. Κατασκευάζει ήδη έναν πολύ μεγαλύτερο πύραυλο με την ονομασία Falcon Heavy με προδιαγραφές εφάμιλλες του μεγαλύτερου πυραύλου που είχε ποτέ κατασκευάσει η NASA, του Saturn 5, για τις ανάγκες του τότε προγράμματος Apollo. Ο Μασκ έχει δηλώσει πως σκοπεύει να στείλει με τον Falcon Heavy αστροναύτες στην Σελήνη μέχρι το 2019, ενώ στοχεύει ακόμα και στον πλανήτη Άρη σε ορίζοντα δεκαετίας!

Πέρα όμως από την Space X στο προσκήνιο έχουν έρθει και άλλες ιδιωτικές εταιρείες όπως η Blue Origin, η Virgin Galactic αλλά και η Planetary Recourses, στοχεύοντας η κάθε μία σε διαφορετικούς τομείς της αγοράς του διαστήματος.

Η Blue Origin του Τζεφ Μπέζος, ιδρυτή της Amazon και η Virgin Galactic του επιχειρηματία Ρίτσαρντ Μπράνσον στοχεύουν στην εμπορική αξιοποίηση υπο-τροχιακών πτήσεων για τουριστικούς σκοπούς. Με απλά λόγια, θα μπορούν όσοι πληρώσουν εισιτήριο της τάξης των εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων να ταξιδέψουν στα όρια μεταξύ γήινης ατμόσφαιρας και διαστήματος, αντικρίζοντας την Γη όπως μόνο οι αστροναύτες μέχρι τώρα την έχουν δει. Ίσως ακόμα και να.. επιπλεύσουν για 10 λεπτά μέσα στο αεροσκάφος, σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητας. Σε μια τέτοια δοκιμαστική πτήση, όπως φαίνεται στο παρακάτω βίντεο, ο Ρίτσαρντ Μπράνσον προσέφερε μια δωρεάν θέση στον μεγάλο αστροφυσικό Στήβεν Χόκινκ που είναι παράλυτος εδώ και πολλές δεκαετίες.

Ο Χόκινκ δήλωσε πως η εμπειρία αυτή ήταν ίσως η ομορφότερη της ζωής του.

Εν αντίθεση με την Blue Origin και την Virgin Galactic, η Planetary Recourses του Πήτερ Διαμαντής ακολουθεί μια πιο ριζοσπαστική στρατηγική. Στοχεύει στην εξόρυξη νερού και πολύτιμων μετάλλων από αστεροειδείς. Το νερό θα αποτελέσει πολύτιμο στοιχείο για τον ανεφοδιασμό μελλοντικών διαστημοπλοίων σε καύσιμα αλλά και για την υποστήριξη διαστημικών αποικιών. Η αξία από την άλλη των πολύτιμων μετάλλων που ενυπάρχουν σε αστεροειδείς, σχετικά κοντινούς στην Γη, εκτιμάται σε δεκάδες τρισεκατομμύρια δολάρια.

Το παρακάτω βίντεο εξηγεί με απλά λόγια τους στόχους της εταιρείας.

Θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι έχει ξεκινήσει μια νέα κούρσα του διαστήματος μεταξύ όχι κρατών αυτή την φορά αλλά ιδιωτικών εταιρειών. Το κίνητρο δεν είναι τόσο το γόητρο της κατάκτησης περιοχών που δεν έχει πατήσει ποτέ η ανθρωπότητα αλλά η κερδοφορία που θα προκύψει από την δημιουργία μιας εντελώς καινούργιας αγοράς. Δεν είναι όμως απίθανο, το όφελος από τον ανταγωνισμό αυτό να δράσει σαν καταλύτης, συνολικά στον τομέα της διαστημικής εξερεύνησης. Πέρα από τις τεχνολογικές καινοτομίες που έχουν ήδη προκύψει και θα προκύψουν από τον ανταγωνισμό αυτό, ασκείται ταυτόχρονα και μια πίεση προς τα μεγάλη κράτη όπως οι ΗΠΑ να επιταχύνουν τα δικά τους, εν μέρη βαλτωμένα, διαστημικά σχέδια.

Μπορεί ο Ελον Μασκ να μην καταφέρει να στείλει ανθρώπους στον Άρη μέχρι το 2025 όπως υπόσχεται. Σίγουρα όμως το όραμά του αυτό θα επιταχύνει την υλοποίηση ενός από τα μεγαλύτερα όνειρα της ανθρωπότητας. Αυτό της εξερεύνησης νέων πλανητών. Του εποικισμού καινούργιων κόσμων.

---

* Ο Αλέξανδρος Μωρέλας είναι πτυχιούχος των τμημάτων Βιολογίας και Φαρμακευτικής του πανεπιστημίου Πατρών. Είναι επίσης ο διαχειριστής του ιστολογίου Science of Singularity.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News