Την επομένη του διαγγέλματος Πούτιν, διά του οποίου αναγνώρισε ως ανεξάρτητα κράτη τις δύο επαρχίες των Ρώσων του Ντονέτσκ, οι δημοσιολογούντες Δυτικοί, τόσο στα media της μητρόπολης (ΗΠΑ) όσο και σε αυτά της Ευρώπης, προσπάθησαν να δώσουν μια κάποια εξήγηση όσον αφορά τον συγκεκριμένο τρόπο κλιμάκωσης από πλευράς Ρωσίας, τον όχι και τόσο αναμενόμενο αν δώσουμε βάση στα προηγηθέντα.

Υπενθυμίζεται ότι η αμερικανική κυβέρνηση, έχοντας πειστεί σχετικώς από τη CIA, ανέμενε κίνηση πεδίου («ρωσική εισβολή στην Ουκρανία») και όχι κίνηση διπλωματικής σκακιέρας σαν αυτήν που έκανε ο ρώσος πρόεδρος. Αρα υπήρξε αιφνιδιασμός στο στρατόπεδο των Δυτικών.

Πάντως ο έγκριτος αμερικανός πολιτικός σχολιαστής Τόμας Φρίντμαν, σταθμίζοντας την κατάσταση, έγραψε στους New Υοrk Times ότι «πρόκειται περί πολέμου του Πούτιν» μεν, ωστόσο «οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ φέρουν επίσης ευθύνη». Και ο Φρίντμαν, φυσικά, δεν μπορεί να κατηγορηθεί για… κρυφοπουτινικός. Κάθε άλλο…

Στο άρθρο του ο Φρίντμαν «στόλισε» πατόκορφα τον ρώσο πρόεδρο και με αφορμή όσα είπε στο διάγγελμά του: λόγου χάρη, χαρακτήρισε τον πατριωτισμό του ευκαιριακό, που έγινε για εσωτερική κατανάλωση και με σκοπό να κρύψει την αποτυχία της οικονομικής πολιτικής του και τη φιλία του με τους «κλεπτοκράτες», και τον ίδιο «εθνικιστή εκδικητή», «κακό ηγέτη για τη Ρωσία και τους γείτονές της», «πιο ανεξέλεγκτο και από τον Στάλιν». Οσον αφορά, δε, τον χρόνο του διαγγέλματος, ο Φρίντμαν τον χαρακτήρισε «απότοκο των φιλοδοξιών και των παραπόνων του Πούτιν». Ωστόσο θυμήθηκε πότε, πώς και πού έκαναν λάθη και οι συμπατριώτες του.

Για τον αρθρογράφο «η Αμερική τροφοδοτεί τις φωτιές, στο κεφάλι του Πούτιν κυρίως», ενός ηγέτη που εκλαμβάνει το Ουκρανικό ως εθνική ταπείνωση της Ρωσίας. Παρά ταύτα, ο Φρίντμαν αναγνώρισε ότι «το κόλλημα του Πούτιν με την Ουκρανία δεν είναι απλώς μυστικιστικός εθνικισμός», αλλά και δύο άλλα πραγματάκια: πρώτον, σχετίζεται με την «άστοχη απόφαση» των ΗΠΑ, από μία Γερουσία της δεκαετίας του ’90, αμέσως μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, να επεκτείνουν το ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη, φθάνοντας στην εξώπορτα της Ρωσίας, και, δεύτερον, με τη «συσπείρωση των Ρώσων», την οποία «πέτυχε ο Πούτιν εκμεταλλευόμενος κυνικά την επέκταση του ΝΑΤΟ, με σκοπό να καλύψει την τεράστια ηγετική του αποτυχία». Αποτυχία, δηλαδή, «οικονομική», αφού το μοντέλο τη Ρωσίας «απωθεί εξίσου και τους γείτονές της και τους Ρώσους, οι οποίοι κάθονται στην ουρά για να πάρουν βίζα προς τη Δύση».

Τη πολιτική μυωπία των αμερικανών πολιτικών της δεκαετίας του ’90 καυτηρίασε, λοιπόν, ο Φρίντμαν, οι οποίοι, αν και δεν μπορούσε να απειλήσει κανέναν η Ρωσία που προέκυψε από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, αποφάσισαν να εντάξουν στο ΝΑΤΟ χώρες όπως η Πολωνία, οι βαλτικές, η Ουγγαρία, η Τσεχία, κ.ά. Τι μεγάλο λάθος! «Οι Αμερικανοί, καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, είχαν ένα όνειρο: η Ρωσία να γίνει δημοκρατία και να ενταχθεί στη Δύση. Και όταν έγινε η δημοκρατική επανάσταση εκεί, εμείς φέραμε το ΝΑΤΟ στο πρόσωπό της, και ας ήταν πλέον αδύναμη».

Οι μαρτυρίες που επικαλέστηκε ο αρθρογράφος συγκλίνουν στο συμπέρασμά του περί τραγικού λάθους των Αμερικανών. Μνημόνευσε δηλώσεις του υπουργού Αμυνας επί προεδρίας Κλίντον, του Μπιλ Πέρι: «Εκείνη την εποχή, συνεργαζόμασταν στενά με τη Ρωσία και είχαν αρχίσει να συνηθίζουν στην ιδέα ότι το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να είναι φίλος παρά εχθρός… Αλλά ένιωσαν πολύ άβολα που είχαν το ΝΑΤΟ ακριβώς στα σύνορά τους, έτσι μας παρακάλεσαν να μην προχωρήσουμε…».

Θυμήθηκε και τι του είχε πει το 1998 για την επέκταση του ΝΑΤΟ ο γηραιός Τζορτζ Κέναν, βετεράνος της αμερικανικής διπλωματίας και βαθύς γνώστης των σοβιετικών και ρωσικών πραγμάτων: «Νομίζω ότι είναι η αρχή ενός νέου Ψυχρού Πολέμου. Οι Ρώσοι, εν καιρώ, θα αντιδράσουν. Νομίζω ότι είναι τραγικό λάθος. Δεν υπήρχε κανένας λόγος να γίνει. Κανείς δεν απειλεί κανέναν». Εγραψε και άλλα ο Φρίντμαν, ότι ο κόσμος αντιλαμβάνεται πως οι διαφορές των Αμερικανών με τους Ρώσους κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου αφορούσαν το κομμουνιστικό καθεστώς και τίποτε άλλο – όπως, δηλαδή, του τα είχε πει τότε ο Κέναν.

Ο έμπειρος σοβιετολόγος-ρωσολόγος ήταν ακριβής στις προβλέψεις του, τόνισε ο Φρίντμαν. Είχε προβλέψει τότε ό,τι συνέβη αργότερα και ό,τι συμβαίνει και σήμερα: «Εχουμε δεσμευτεί να προστατεύσουμε μία σειρά από χώρες, αν και δεν έχουμε τους απαιτούμενους πόρους, ούτε τη διάθεση. Η επέκταση του ΝΑΤΟ ήταν επιπόλαιη ενέργεια της Γερουσίας. Με ενόχλησε η έλλειψη ενημέρωσής της και η ρηχότητά της. Κυρίως οι αναφορές στη Ρωσία που υποτίθεται ότι ζει για να επιτεθεί στη Δυτική Ευρώπη. Γυρίσαμε την πλάτη σε εκείνους που έκαναν τη μεγαλύτερη αναίμακτη επανάσταση στην Ιστορία και κατήργησαν τον σοβιετισμό. Οι Ρώσοι θα αντιδράσουν, και τότε θα βρεθούν κάποιοι να σας πουν ξανά ότι φταίνε οι κακοί Ρώσοι, όπως πάντα έλεγαν – τι λάθος θα κάνουν!»

Κλείνοντας το σημείωμά του, ο αμερικανός δημοσιολόγος σημείωσε ότι συνήθως οι ηγέτες αντιδρούν στην ταπείνωση με δύο τρόπους: ή με επιθετικότητα ή με ενδοσκόπηση. Και έδωσε το παράδειγμα της Κίνας: «Αφού η Κίνα γνώρισε τον αιώνα της ταπείνωσης από τη Δύση, όπως οι ίδιοι οι Κινέζοι λένε, απάντησε με τον Ντενγκ Σιάο-πινγκ, επί της ουσίας λέγοντας: ‘‘Θα σας δείξουμε… Θα σας νικήσουμε στο δικό σας παιχνίδι’’. Ετσι και ο Πούτιν. Οταν ένιωσε ταπεινωμένος από τη Δύση μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης και την επέκταση του ΝΑΤΟ, είπε: ‘‘Θα σας δείξω… Θα νικήσω την Ουκρανία’’».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News