Ο δρόμος του Ντακάρ δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. «Δρόμος» τρόπος του λέγειν, δηλαδή. Αδυσώπητος αγώνας αντοχής είναι. Ανθρώπων, μηχανών και υπέρβασης στις ερήμους. Για φέτος η απόσταση είναι περίπου -κρατηθείτε- κάποια 8.500 χιλιόμετρα στην αχανή ενδοχώρα της Σαουδικής Αραβίας. Ταυτόχρονα, το Ντακάρ (άλλοτε «Παρίσι-Ντακάρ») κουβαλάει μαζί του και ένα ιστορικό με βαρύ τίμημα: από το 1979, συνολικά, έχουν χάσει τη ζωή τους 76 άνθρωποι. Επισήμως, από αυτούς οι 31 ήταν αγωνιζόμενοι, 23 θεατές, 14 δημοσιογράφοι και 4 παιδιά.

Για αυτό, άλλωστε, το Βατικανό τον είχε  χαρακτήρισε ως «ένα αιματοβαμμένο αγώνα ανευθυνότητας». Σημειολογικά, ο οργανωτής του αγώνα, ο Γάλλος Τιερί Σαμπίν, σκοτώθηκε όταν το ελικόπτερο στο οποίο επέβαινε παγιδεύτηκε σε αμμοθύελλα. Το ’82, ο Μαρκ Θάτσερ, γιος της πρώην Βρεταννής πρωθυπουργού, συμμετείχε στον αγώνα και εξαφανίστηκε για έξι μέρες.

Αλλος «επώνυμος»; Ο γιος του Μπιν Λάντεν που συγκέντρωσε τα φώτα της δημοσιότητας όταν πρότεινε, το 2008, να αντικατασταθεί το Ντακάρ -που, για κάποιους, συνιστά τεχνολογική και καπιταλιστική εισβολή σε περιοχές που συχνά οι άνθρωποι πεινούν- με έναν αγώνα με άλογα που να διασχίζει τη βόρεια Αφρική. Είχε δηλώσει πως τα χρήματα θα πήγαιναν στα παιδιά και τις οικογένειες που ήταν θύματα του πολέμου. Ωστόσο, την ίδια χρονιά, ο αγώνας είχε ακυρωθεί για λόγους ασφάλειας όταν, λίγες μέρες πριν, τα Χριστούγεννα του ’07, η Αλ Κάιντα είχε σκοτώσει τέσσερις Γάλλους τουρίστες στη Μαυριτανία.

Στο πιο πρόσφατο, το 2021, ένας Γάλλος αγωνιζόμενος με μοτοσικλέτα βρέθηκε αναίσθητος στην έρημο. Αφησε την τελευταία του πνοή κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του από την Τζέντα στη Γαλλία. Και, το πιο φρέσκο περιστατικό συνέβη αυτές τις μέρες, στο φετινό αγώνα που είναι εν εξελίξει, όταν το αυτοκίνητο ενός οδηγού εξερράγη – ευτυχώς με τραύματα μόνο του οδηγού. Πάντως, ο Guardian γράφει ότι οι γαλλικές Αρχές ξεκίνησαν την έρευνα για τρομοκρατική επίθεση, την ίδια στιγμή που οι αντίστοιχες της Σαουδικής Αραβίας υπεραμύνονται πως το περιστατικό δεν σχετίζεται με τον αγώνα.

Ούτως ή άλλως η τελευταία και οι οργανωτές του αγώνα δέχονται μοιραία την κριτική. Το επιχείρημα σχετίζεται με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την καταπίεση των γυναικών που επικρατούν στη χώρα ενώ πολλοί κατηγορούν την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας ότι χρησιμοποιεί το Ντακάρ ως το λεγόμενο “sportswashing”, δηλαδή το ξέπλυμα της εικόνας της μέσω ενός αγώνα με διεθνές πρεστίζ.

Και στον απόηχο όλων αυτών και πολλών άλλων που δεν χωρούν στη στήλη και που μάλλον θα βαριόσασταν να διαβάσετε, είναι οι οδηγοί. Κάτι σαν σούπερ ήρωες με τσαγανό, επιμονή, αντοχές δεκαθλητή, ίσως και με μία αίσθηση χαμένης περιπέτειας. Εννοείται πως τους μεγάλους τίτλους τους κερδίζουν οι πρωταθλητές των εργοστασιακών ομάδων. Οπως, για παράδειγμα, ο 59χρονος ζωντανός θρύλος του motorsport, ο Κάρλος Σάινθ ή ο πιο επιτυχημένος οδηγός στην ιστορία του WRC, ο 47χρονος Σεμπαστιάν Λεμπ. Ο πρώτος τρέχει αυτήν την ώρα με την ομάδα της Audi που, για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, έχει κατέβει στον αγώνα με ηλεκτρικό αυτοκίνητο – ένα τεράστιο στοίχημα για τη γερμανική εταιρεία που επενδύει αβυσσαλέα ποσά και επικοινωνιακό φόρτε. Ο δεύτερος συμμετέχει με την ομάδα της Prodrive και είναι στη 2η θέση του αγώνα. Ενώ, ο πιο γνωστός επαγγελματίας οδηγός αγώνων στον αραβικό κόσμο, ο Νάσερ Αλ-Ατίγια, προηγείται στον αγώνα, στην κατηγορία αυτοκινήτων, τρέχοντας με την ομάδα της Toyota.

Πέρα απ’ αυτούς; Προσωπικά, θα ‘λεγα πως είναι όλοι οι ερασιτέχνες οδηγοί, η αθέατη, συχνά, ψυχή του αγώνα και, περίπου, το 80% των συμμετοχών στα διάφορα Ντακάρ των τελευταίων ετών. Θέλει προετοιμασία, ρίσκο και πάθος για το άγνωστο με ό,τι κινείται. Μηχανές, φορτηγά, «γουρούνες», αυτοκίνητα. Τα πάντα χωράνε στο σκληροτράχηλα γοητευτικό Ντακάρ. Για την ιστορία, ο αγώνας διαρκεί δυο βδομάδες και η τελευταία μέρα του αγώνα είναι στις 14 Γενάρη. Και συχνά κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι θα επιστρέψει σπίτι του. Ποιο Survivor;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News