Για «προσβολή» του ιδρυτή του τουρκικού κράτους Κεμάλ Ατατούρκ και της τουρκικής σημαίας, στο βιβλίο του «Νύχτες Πανούκλας», κατηγορείται ο νομπελίστας συγγραφέας Ορχάν Παμούκ.

Το βιβλίο, που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο, εκτυλίσσεται στο Μινγκέρ, ένα φανταστικό, πολυεθνικό και πολυθρησκευτικό οθωμανικό νησί στο Αιγαίο το 1901, στο οποίο εξαπλώνεται μια επιδημία πανούκλας και ο πρόεδρος επιβάλει καραντίνα. Ο πρόεδρος που ονομάζεται Καμίλ, είναι ένας φιλόδοξος και μοναχικός στρατιωτικός, του οποίου η μετεωρική άνοδος τον κάνει ηγέτη  του νησιού.

Τον Απρίλιο, ένας δικηγόρος μήνυσε τον συγγραφέα γιατί «προωθεί το μίσος και την έχθρα» κατά του Ατατούρκ, στον οποίο, σύμφωνα με τον ίδιο, βασίζεται ο πρόεδρος στο βιβλίο. Δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης αποφάνθηκε ότι δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία για να στηρίξουν τη μήνυση, αλλά ο δικηγόρος, Ταρκάν Ουλούκ, άσκησε έφεσε και η έρευνα διεξάγεται εκ νέου.

Ο εκδότης του βιβλίου αναγκάστηκε τον Απρίλιο να βγάλει δελτίο Τύπου, αρνούμενος ότι το βιβλίο υποτιμούσε τον Ατατούρκ και λέγοντας ότι ο Καμίλ ήταν «μια ηρωική φιγούρα για τους ανθρώπους του φανταστικού νησιού Μινγκέρ».

Στην έκδοση περιελήφθη και δήλωση του Παμούκ ότι το μυθιστόρημα «δεν δείχνει ασέβεια προς τον Ατατούρκ και τους ηρωικούς ιδρυτές του εθνικού κράτους που ιδρύθηκε από τις στάχτες της Αυτοκρατορίας».

Οπως αναφέρει ο Guardian, ο Παμούκ είχε κατηγορηθεί ξανά για προσβολή του τουρκικού κράτους, όταν είχε μιλήσει σε συνέντευξη για τη σφαγή Αρμενίων και Κούρδων το 1915. Δικαστήριο απέρριψε τις κατηγορίες το 2006, τη χρονιά που ο τούρκος συγγραφέας είχε κερδίσει το Νομπέλ Λογοτεχνίας.

Αν ο Παμούκ βρεθεί ένοχος για προσβολή του Ατατούρκ, αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης έως τρία χρόνια.

Οργανώσεις για την ελευθερία της έκφρασης από όλο τον κόσμο, έχουν πάρει το μέρος του συγγραφέα, απευθύνοντας έκκληση στις τουρκικές αρχές να μην προχωρήσουν σε δίκη. «Ο Ορχάν Παμούκ είναι εθνικός θησαυρός της Τουρκίας, ένα λογοτεχνικό κεφάλαιο, οι λέξεις του οποίου αντηχούν σε όλο τον κόσμο και θα έπρεπε για αυτό να τον τιμούν, αλλά αντίθετα, τον στοχοποιούν για τα γραπτά του. Οι τουρκικές αρχές έχουν κατ’επανάληψη χρησιμοποιήσει νόμους για να επιβάλουν τη σιωπή σε όσους τολμούν να μιλήσουν, όπως τώρα», δήλωσε ο Μπουρχάν Σόνμεζ, ο κούρδος πρόεδρος της οργάνωσης PEN, μίας διεθνούς ένωσης συγγραφέων.

«Αυτές οι αβάσιμες κατηγορίες έχουν ήδη απορριφθεί στο δικαστήριο. Η επανεξέταση της υπόθεσης παρά την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων και της αρχικής δικαστικής απόφασης καταδεικνύει το γενικότερο κλίμα καταπίεσης κατά των συγγραφέων, που επικρατεί στην Τουρκία και την εφαρμογή απολυταρχικών περιορισμών στην ελευθερία της έκφρασης και της δημιουργίας», τόνισε η Κάριν Ντόιτς Κάρλεκαρ, στέλεχος της ίδιας οργάνωσης.

Πέρυσι, τουλάχιστον 25 τούρκοι συγγραφείς φυλακίστηκαν από την κυβέρνηση, το τρίτο υψηλότερο νούμερο στον κόσμο. Η τουρκική ένωση εκδοτών ζήτησε από τους εισαγγελείς να απορρίψουν την έφεση του δικηγόρου τονίζοντας ότι, «τέτοιες υποθέσεις απαιτούν πόρους και ενέργεια από τους εκδότες και τους συγγραφείς, δημιουργώντας μία ατμόσφαιρα απειλών και εντάσεων. Αυτές οι παρεμβάσεις μετατρέπονται σε απαγορεύσεις βιβλίων, βλάπτουν τις αρχές μίας δημοκρατικής κοινωνίας και για αυτό καλούμε τις αρχές να σταματήσουν αμέσως την έρευνα» για τον Παμούκ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News