Είκοσι εταιρείες ευθύνονται για την παραγωγή του 55% των πλαστικών αποβλήτων μιας χρήσης στον πλανήτη, συνεισφέροντας στην κλιματική αλλαγή και την καταστροφή του περιβάλλοντος.

Μία νέα έρευνα, των Wood Mackenzie, London School of Economics και του Περιβαλλοντικού Ινστιτούτου της Στοκχόλμης, κατονομάζει τις εταιρείες και τις χώρες με το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν «πλαστικό αποτύπωμα». Οι περισσότερες από τις εταιρείες, κρατικές και πολυεθνικές, είναι πετρελαϊκές και χημικών.

Ο δείκτης των Παραγωγών Πλαστικών Αποβλήτων αποκαλύπτει για πρώτη φορά, σύμφωνα με τον Guardian, τις εταιρείες που παράγουν τα πολυμερή, τα οποία μετατρέπονται σε πλαστικά απορρίμματα, π.χ. μάσκες, σακούλες και μπουκάλια, τα οποία έπειτα από μία χρήση, καταλήγουν να μολύνουν τους ωκεανούς ή καίγονται, ή κατευθύνονται σε χωματερή.

Επιπλέον, ο δείκτης αυτός αποκαλύπτει ότι η χώρα με τα περισσότερα κατά κεφαλήν πλαστικά απόβλητα είναι η Αυστραλία, μπροστά από ΗΠΑ, Νότια Κορέα και Βρετανία.

Η εταιρεία με τη μεγαλύτερη παραγωγή στον κόσμο πλαστικών απορριμμάτων από είδη μιας χρήσης είναι η ExxonMobil, που «συνεισφέρει» στην παγκόσμια χωματερή 5,9 εκατ. τόνους πλαστικών. Ακολουθεί η αμερικανική Dow, η μεγαλύτερη εταιρεία χημικών στον κόσμο, με 5,5 εκατ. τόνους πλαστικά απόβλητα, ενώ η κινεζική πετρελαϊκή Sinopec βρίσκεται στην τρίτη θέση, με 5,3 εκατ. τόνους.

Εντεκα εταιρείες εδρεύουν στην Ασία, τέσσερις στην Ευρώπη, τρεις στη Βόρεια Αμερική, μία στη Λατινική Αμερική και μία στη Μέση Ανατολή. Η παραγωγή των πλαστικών τους χρηματοδοτείται από μεγάλες τράπεζες, και κυρίως από τις Barclays, HSBC, Bank of America, Citigroup και JPMorgan Chase.

Το τεράστιο αποτύπωμα πλαστικών αποβλήτων των 20 αυτών εταιρειών είναι το 55% των 130 εκατ. τόνων πλαστικών μιας χρήσης που κατέληξαν στα σκουπίδια το 2019.

Τα πλαστικά μιας χρήσης κατασκευάζονται σχεδόν αποκλειστικά από ορυκτά καύσιμα, εντείνοντας την κλιματική αλλαγή. Μόλις το 10%-15% ανακυκλώνεται κάθε χρόνο, καθώς η ανακύκλωσή τους είναι πολύ δύσκολη.

Οσο προωθούνται ολοένα και περισσότερο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στις συγκοινωνίες και στην παραγωγή ενέργειας, οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων σπεύδουν να στραφούν στην παραγωγή πλαστικών, ανέφερε ο Αλ Γκορ, περιβαλλοντολόγος και πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ.

«Επειδή τα περισσότερα πλαστικά κατασκευάζονται από πετρέλαιο και αέριο –ιδίως από την εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου– η παραγωγή και κατανάλωσή τους είναι μία από τις κύριες αιτίες της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, τα πλαστικά απόβλητα καταλήγουν στις χωματερές, πλάι σε δρόμους και μέσα σε ποτάμια που τα μεταφέρουν στους ωεκανούς».

Η κατάσταση χειροτερεύει κάθε χρόνο, σημειώνει ο Guardian. Στα επόμενα πέντε χρόνια, η παγκόσμια παραγωγή πολυμερών για πλαστικά μιας χρήσης μπορεί να αυξηθεί κατά 30%. Εως το 2050, τα πλαστικά αναμένεται να παραγάγουν το 5%-10% των θερμοκηπικών αερίων.

«Πρόκειται για μία επερχόμενη περιβαλλοντική καταστροφή. Τα περισσότερα από τα πλαστικά μιας χρήσης θα μολύνουν τις αναπτυσσόμενες χώρες, που δεν διαθέτουν επαρκή συστήματα διαχείρισης αποβλήτων», επισήμαναν οι συντάκτες της έρευνας.

Η βιομηχανία πλαστικών κατάφερε να λειτουργεί με ελάχιστους περιορισμούς, αδιαφανείς διαδικασίες και ανύπαρκτο ρυθμιστικό πλαίσιο για δεκαετίες. «Αυτές οι εταιρείες είναι η πηγή της κρίσης των πλαστικών μιας χρήσης: η παραγωγή  “παρθένων” πολυμερών από πετρέλαιο, αέριο και άνθρακα, διαιωνίζει τη δυναμική δημιουργίας αποβλήτων της οικονομίας των πλαστικών».

Ετσι, αποκλείεται η ανάπτυξη της παραγωγής ανακυκλωμένων πολυμερών από πλαστικά απόβλητα ή η αντικατάστασή τους με άλλα υλικά. Μόλις το 2% των πλαστικών μιας χρήσης προήλθαν από ανακυκλωμένα πολυμερή το 2019.

«Η ρύπανση από πλαστικά είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τον πλανήτη μας. Η σημερινή κατάσταση αναμένεται να χειροτερεύσει και δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στους παραγωγούς των πλαστικών από ορυκτά καύσιμα να συνεχίσουν ανεξέλεγκτοι, όπως έκαναν έως τώρα. Οι ωκεανοί μας πνίγονται στα πλαστικά και η υγεία μας επηρεάζεται. Πρέπει να δούμε δραστικές παρεμβάσεις από παραγωγούς, κυβερνήσεις και τράπεζες για να σπάσει ο κύκλος της αδράνειας», επισήμανε ο Αντριου Φόρεστ, πρόεδρος του φιλανθρωπικού αυστραλιανού ιδρύματος Minderoo.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News