Πέρασε μία εικοσαετία από τον πρώτο γάμο ομοφυλόφιλων στον κόσμο. Τελέστηκε την 1η Απριλίου του 2001 στο Αμστερνταμ και από τότε έως σήμερα άλλαξαν πάρα πολλά – προς το καλύτερο – για τα ομόφυλα ζευγάρια, δίχως να διαβρωθούν τα ήθη της κοινωνίας, όπως πάρα πολλοί υποστήριζαν τότε και αρκετοί εξακολουθούν να υποστηρίζουν ακόμα. 

Αλλά, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, σήμερα τα ομόφυλα ζευγάρια μπορούν να παντρευτούν σε μόλις 29 χώρες σε όλον τον κόσμο (μεταξύ των οποίων δεν περιλαμβάνεται η Ελλάδα) ενώ σε 69 κράτη η ομοφυλοφιλία διώκεται ακόμη ποινικά και σε δέκα από αυτά (Ιράν, Σαουδική Αραβία, Υεμένη, Σουδάν κ.ά.) τιμωρείται με θάνατο. 

Μόλις το ρολόι σήμανε μεσάνυχτα την παραμονή της Πρωταπριλιάς του 2001, ενώπιον του δημάρχου του Αμστερνταμ, με τα δεσμά του γάμου ενώθηκαν συνολικά τέσσερα ομόφυλα ζευγάρια, έξι άνδρες και δύο γυναίκες, η Χελένε Φάσεν, μία δασκάλα ηλικίας 54 ετών σήμερα, και η 51χρονη σύζυγός της Ανε Μαρί Τους, φαρμακοποιός στο επάγγελμα.     

Με αφορμή την εικοστή επέτειο του γάμου τους αφηγήθηκαν με κάθε λεπτομέρεια την ιστορία τους στη Σάρα Πράγκερ του The Lilly, μίας ψηφιακής έκδοσης της Washington Post που απευθύνεται στις millennial women, δηλαδή στις γυναίκες που γεννήθηκαν την περίοδο 1980-1995. 

Η γνωριμία

Οι πρώτες λεσβίες στον κόσμο που παντρεύτηκαν νόμιμα, γνωρίστηκαν μέσω κοινών φίλων το 1998. Αλλά μόλις δέκα μήνες μετά την πρώτη τους συνάντηση συζούσαν ήδη ενώ η Ανε Μαρί Τους ήταν έγκυος στο πρώτο τους παιδί. Θέλοντας να επισημοποιήσουν τη σχέση τους αλλά και να αποκτήσουν κάποια από τα δικαιώματα των παντρεμένων ζευγαριών, οι δύο γυναίκες σύναψαν σύμφωνο συμβίωσης, το οποίο το 1999 ήταν άγνωστο στις περισσότερες χώρες του κόσμου ενώ ο γάμος μεταξύ ανθρώπων του ίδιου φύλου θεωρούνταν παντού ταμπού. 

Την επόμενη χρονιά η Ανε Μαρί Τους έφερε στον κόσμο το πρώτο τους παιδί αλλά η σύντροφός της νομικά δεν υπήρχε και δεν είχε καμία σχέση με το βρέφος καθώς δεν το είχε γεννήσει εκείνη και ούτε ήταν νόμιμη σύζυγος της βιολογικής του μητέρας. 

Ωστόσο στις αρχές του 2001 η Χελένε Φάσεν πληροφορήθηκε πως επρόκειτο σύντομα να αναγνωριστεί στην Ολλανδία το δικαίωμα των ομόφυλων ζευγαριών στον γάμο και τηλεφώνησε αμέσως στη σύντροφό της, ανακοινώνοντάς της περιχαρής: «Παντρευόμαστε. Νομίζω σε τρεις εβδομάδες». 

Τις επόμενες ημέρες διάβασαν σε ένα ομοφυλοφιλικό περιοδικό μία αγγελία για ομόφυλα ζευγάρια που θα ήθελαν να παντρευτούν από κοινού την 1η Απριλίου του 2001, την ημέρα δηλαδή που επρόκειτο να τεθεί σε ισχύ ο σχετικός νόμος, καθιστώντας την Ολλανδία πρωτοπόρο στον κόσμο όσον αφορά την αναγνώριση του δικαιώματος των ομόφυλων ζευγαριών στον γάμο.  

Λίγοι τολμηροί…

Αποφάσισαν να απαντήσουν στην αγγελία, θεωρώντας πως το ίδιο θα έκαναν δεκάδες άλλα ομόφυλα ζευγάρια της πατρίδας τους. Οταν όμως μετέβησαν στα γραφεία του περιοδικού για μία συνάντηση γνωριμίας διαπίστωσαν πως μόνο πέντε ακόμη ζευγάρια είχαν εκφράσει ενδιαφέρον ενώ, στη συνέχεια, ένα από αυτά αποφάσισε τελικά να μην συμμετάσχει στην τελετή. 

Οπότε το βράδυ της 31ης Μαρτίου του 2001 η Χελένε Φάσεν και η Ανε Μαρί Τους μετέβησαν, φορώντας φυσικά τα νυφικά τους, στο Δημαρχείο του Αμστερνταμ, μαζί με ακόμη τρία ομόφυλα ζευγάρια ανδρών. Οι δυο γυναίκες αντιλήφθηκαν πως επρόκειτο για μία ιστορική στιγμή όταν αντίκρισαν τα δεκάδες φορτηγά των τηλεοπτικών συνεργείων που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το δημαρχιακό μέγαρο της πρωτεύουσας της Ολλανδίας. 

Ο δήμαρχος άρχισε τον χαιρετισμό του γύρω στις έντεκα και μισή. Είπε, όμως, ό,τι είχε να πει πιο γρήγορα από όσο είχε υπολογίσει ενώ υπολείπονταν μερικά λεπτά έως τα μεσάνυχτα. Επικράτησε, οπότε, μία αμήχανη σιωπή την οποία, ωστόσο, έσπασαν οι παρευρισκόμενοι, αρχίζοντας να χειροκροτούν ρυθμικά τους μελλόνυμφους. Τελικά τα πρώτα λεπτά της 1ης Απριλίου του 2001 ο πρώτος πολίτης της πόλης του Αμστερνταμ πάντρεψε συγχρόνως τα τέσσερα ζευγάρια τα οποία είχαν παραταχθεί ημικυκλικά μπροστά του.    

«Οταν ανταλλάξαμε όρκους δεν έβλεπα τις κάμερες. Ημασταν μόνον εγώ και η μέλλουσα σύζυγός μου», ανέφερε στην αμερικανίδα δημοσιογράφο η Χελένε Φάσεν. Οι δύο γυναίκες δεν γνωρίζουν με σιγουριά ποιου ζευγαριού το πιστοποιητικό υπεγράφη πρώτο, αλλά ξέρουν πολύ καλά πως θα μείνουν στην Ιστορία ως οι πρώτες λεσβίες στον κόσμο που ενώθηκαν με τα δεσμά του γάμου. 

«Υπήρχε ένα τείχος από φωτογράφους που έπεφταν ο ένας πάνω στον άλλον για να μας φωτογραφήσουν», σημείωσε η Ανε Μαρί, εξηγώντας πως μετά το τέλος της τελετής το νιόπαντρο ζευγάρι, αντί να δεχτεί τις ευχές των φίλων και των συγγενών, κατέληξε να απαντά στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων. 

Το πάρτι

Στη συνέχεια, όμως, τα τέσσερα ζευγάρια έκοψαν όλα μαζί μία τεράστια γαμήλια τούρτα, προσφορά της δημαρχίας, και αντάλλαξαν ευχές, πίνοντας ροζέ σαμπάνια, πριν ξεχυθούν, φορώντας τα γαμπριάτικα κοστούμια τους και τα νυφικά τους, στους δρόμους του Αμστερνταμ.  Οι οκτώ νιόπαντροι ήταν ήδη εξουθενωμένοι. Εχοντας, ωστόσο, μόλις γράψει Ιστορία, γνώριζαν πως δεν μπορούσαν να μην εμφανιστούν σε όλα σχεδόν τα γκέι μπαρ της ολλανδικής μητρόπολης. 

Οι δύο γυναίκες επέστρεψαν στη σουίτα τους ξημερώματα και άναψαν την τηλεόραση. Καθώς άλλαζαν σταθμούς, έπεσαν πάνω σε ένα έκτακτο δελτίο του CNN για τον γάμο τους. «Αυτό ήταν πιο περίεργο ακόμα και από το ότι είχαμε παντρευτεί», ανέφερε η Φάσεν. 

Σήμερα, είκοσι χρόνια μετά και έχοντας αποκτήσει δύο παιδιά, εξακολουθούν να γίνονται αποδέκτριες έκπληκτων βλεμμάτων, όταν αποκαλύπτουν ότι είναι παντρεμένες. Αλλά αναγνωρίζουν πως είναι προνομιούχες, δεδομένου ότι στις περισσότερες χώρες του κόσμου οι ομοφυλόφιλοι και, γενικότερα, τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, εξακολουθούν να μην μπορούν να παντρευτούν.

Ακόμη και στην Ολλανδία ο δρόμος προς την πλήρη αποδοχή των ομόφυλων ζευγαριών «είναι πιο μακρύς από όσο ελπίζαμε», παραδέχονται οι δύο γυναίκες, σημειώνοντας, μάλιστα, πως κατά τη γνώμη τους, σήμερα τα ομόφυλα ζευγάρια αντιμετωπίζονται στους δρόμους με περισσότερη εχθρότητα σε σχέση με πριν από μία εικοσαετία. 

Η Χελένε Φάσεν και η Ανε Μαρί Τουρ ανέφεραν χαρακτηριστικά πως εάν παντρεύονταν φέτος, μάλλον δεν θα επέλεγαν να βγουν στους δρόμους του Αμστερνταμ με τα νυφικά τους έως το ξημέρωμα και αυτό σημαίνει πως η Ιστορία που άρχισε να γράφεται την πρωταπριλιά του 2001 με τον γάμο τους, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. «Αισθανόμασταν πως μπορούσαμε να προχωρήσουμε μόνον μπροστά αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμα στον προορισμό», σημείωσε η Φάσεν.