Δεν υπάρχουν εκπλήξεις σε αυτά που μας είπε ο Μητσοτάκης. Αν υπήρχαν, θα βγαίναμε όλοι να ψάξουμε πού είναι κρυμμένο το λεφτόδεντρο ή αν στα υπόγεια του Μαξίμου υπάρχει το μαγικό μηχάνημα που κρύβει χρήμα. Οι πρόνοιες της κυβέρνησης είναι στα όρια του προϋπολογισμού, συνυπολογίζοντας και τα κονδύλια που θα προέλθουν από τα ευρωπαϊκά πακέτα. Μέχρι εκεί, στα 24 δισ. ευρώ. Kαι είναι θετικά μέτρα που σκοπεύουν να διατηρήσουν τον σφυγμό στην οικονομία. Είναι επίσης και τολμηρά μέτρα που δείχνουν πίστη σε ένα αισιόδοξο σενάριο για την πανδημία και, φυσικά, για την οικονομία.
Θα βγει, βέβαια, ο ΣΥΡΙΖΑ να πλειοδοτήσει με παροχές και ενέσεις ρευστότητας. Ο δε Βαρουφάκης μπορεί να στήσει έναν πίνακα και να ανασχεδιάσει, με συνοπτικές διαδικασίες, την αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης. Μικρή σημασία θα έχουν αυτά. Ολοι γνωρίζουν ότι αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση απλώνει τα πόδια της μέχρι εκεί που της επιτρέπει το δημοσιονομικό πάπλωμα. Και είναι απολύτως βέβαιο ότι και αυτά τα μέτρα σέρνουν πίσω τους έναν λογαριασμό που θα πληρωθεί (από μας) όταν η οικονομία επιστρέψει σε συνθήκες κανονικότητας. Για αυτό και έχει ενδιαφέρον να δούμε και τι αναστέλλεται μέχρι νεοτέρας, πέρα από φορολογικές και ασφαλιστικές. Πώς θα εξελιχθούν, για παράδειγμα, τα προγράμματα αμυντικών δαπανών και δημοσίων επενδύσεων, πώς αναδιατάσσεται το χρονοδιάγραμμα για τη μείωση φορολογικών επιβαρύνσεων και πάει λέγοντας.
Ασφαλώς η σημαντικότερη εξαγγελία έχει να κάνει με τη μείωση στην προκαταβολή φόρου και το πλαίσιο που συντηρεί τη ρευστότητα στην αγορά. Ο Πρωθυπουργός είπε ότι θα είναι γενναία. Ο Σταϊκούρας, όμως, διευκρίνισε ότι θα είναι συνάρτηση της μείωσης τζίρου που υπέστη η κάθε επιχείρηση. Συνεπώς το μέτρο θα αξιολογηθεί πλήρως όταν διευκρινιστούν και οι λεπτομέρειες, ωστόσο είναι βέβαιο ότι θα δώσει ανάσες. Αντίστοιχα θετικό πρόσημο έχουν τα μέτρα που επιδοτούν τη διατήρηση της απασχόλησης μέχρι τον Οκτώβριο. Εδώ, βέβαια, θα ασκηθεί κριτική για την ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας. Σωστό, αλλά η εναλλακτική λύση είναι μία και συνεπάγεται μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας. Αυτή η ρύθμιση δίνει χρόνο σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους.
Ο Πρωθυπουργός δεν πρόκειται να το πει, ακόμα, το είπε, όμως, πριν από λίγες μέρες ο υπουργός Ανάπτυξης: «lockdown δεν πρόκειται να υπάρξει ξανά». Και κρίνοντας από το εύρος του δημοσιονομικού ανοίγματος που κάνει η κυβέρνηση, αυτό προβάλλει ως βεβαιότητα. Ακόμα και αν υπάρξει, επιδημιολογικά, η ανάγκη για μέτρα κοινωνικού περιορισμού, δεν υπάρχουν οι απαραίτητοι πόροι για να υποστηριχθούν, τουλάχιστον στον βαθμό που είδαμε τους προηγούμενους μήνες. Κοινώς, αυτά τα μέτρα που ακούσαμε τώρα, είναι απίθανο να τα συναντήσουμε μπροστά μας και στο μέλλον. Τι σημαίνει αυτό; Αν το φθινόπωρο εκδηλωθεί δεύτερο κύμα της πανδημίας, δεν πρόκειται να μείνουμε σπίτι. Και αυτή, πράγματι, θα είναι μία δύσκολη συνθήκη για τους ευρωπαίους ηγέτες. Θα πρέπει να ξαναγράψουν τα διαγγέλματα τους, δανειζόμενοι ατάκες από εκείνο το μήνυμα του Μπόρις Τζόνσον που έλεγε ότι θα χάσουμε αγαπημένους, αλλά θα κρατήσουμε όρθια την οικονομία.
Είναι αλήθεια ότι πισωγύρισμα δεν πρόκειται να υπάρξει ακόμα και αν δεις τους Τσιόδρες αυτού του κόσμου στα κάγκελα. Θα δούμε ηλικιωμένους και ευπαθείς να μένουν στο σπίτι, στοχευμένα lockdown μικρής κλίμακας και αντίστοιχες παρεμβάσεις. Η οικονομία, όμως, δεν πρόκειται να ξανακλείσει. Εδώ βέβαια προβάλλουν πολύ ενδιαφέρουσες πτυχές αυτού του σεναρίου, με ηθικά, κοινωνικά και εργασιακά ζητήματα που δεν έχει αντιμετωπίσει ποτέ η ζώσα ανθρωπότητα. Δεν αποκλείεται τότε να μάθουμε, με απλά μαθηματικά, πόσο κοστολογείται η ανθρώπινη ζωή. Θα είναι μία κυνική αναγκαιότητα που δεν θα μπορούμε να αποφύγουμε.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News