Την επόμενη φορά που ο ταξιτζής θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει κράτος, η κυρία από το πίσω κάθισμα ενδέχεται και να απαντήσει, πριν ανοίξει το πορτοφόλι της για να πληρώσει.

Αυτή η κρίση θα αφήσει πίσω της ερείπια, σε μία χώρα με ΑΕΠ που είναι κατά 30% συνδεδεμένο με τον τουρισμό. Θα σύρει στην ανεργία πάνω από 200.000 ανθρώπους, βυθίζοντας την οικονομία σε ύφεση, ακριβώς τη στιγμή που σήκωνε κεφάλι. Θα δημιουργήσει όμως και μία νέα σχέση του πολίτη με το κράτος, πέρα από το κομματικό πρόσημο εκείνων που το διοικούν. Πιθανότατα να επαναπροσδιορίσει σε μεγάλο βαθμό και τη σχέση μας με την πολιτική.

Η ανταπόκριση του κρατικού μηχανισμού στην κρίση μας εξέπληξε όλους, παραδεχθείτε το. Θα πείτε ότι η πανδημία δεν μας έδειξε τα δόντια της, όπως αλλού. Ναι, αλλά ακόμα και αυτό ήταν συνάρτηση της αποτελεσματικότητας που επέδειξε το κράτος, υπό την ευρεία έννοια, των μηχανισμών και της εκτελεστικής διαχείρισης. Και κάπως έτσι, από τη μία μέρα στην άλλη, ο μέσος πολίτης άρχισε να πιστεύει ότι ζει σε ένα σοβαρό κράτος που ούτε φτωχό είναι, ούτε αναποτελεσματικό. Ένα κράτος που έχει πόρους να διαθέσει και στελεχώνεται από χιλιάδες επαγγελματίες οι οποίοι απέδειξαν για ποιο λόγο είναι εκεί και γιατί πληρώνονται, έστω και αν οι αμοιβές δεν αντιστοιχούν στο μέγεθος του προσφερομένου έργου. Μέσα σε λίγες μέρες ανατράπηκε, έστω παροδικά, η αντίληψη, με την οποία μεγαλώνουν γενιές Ελλήνων, για το ανύπαρκτο, καχεκτικό κράτος των χαραμοφάηδων που δεν μπορούν να βάλουν ούτε τα απλά σε μία σειρά. Μάθαμε ότι υπάρχουν μηχανισμοί που αγνοούσαμε, σοβαρά επιχειρησιακά σχέδια, εγχειρίδια με πρωτόκολλα συμπεριφοράς, πρόνοιες για παρεμβάσεις ακόμα και στο τελευταίο χωριό. Για αυτό και ο Χαρδαλιάς, ας πούμε, είναι πετυχημένος στη δουλειά του. Διότι το ύφος του, ακόμα και αν σε εκνευρίζει, αντιπροσωπεύει έναν στιβαρό μηχανισμό που λειτουργεί.

Κάποια στιγμή, λοιπόν, όταν τελειώσουν αυτά, αξίζει να δούμε τι προσέθεσε σε όλα αυτά η έννοια και το διαχειριστικό μοντέλο του «επιτελικού κράτους» που λοιδορήθηκε και χαρακτηρίστηκε Δούρειος Ιππος του γαλάζιου κομματισμού. Να μάθουμε, δηλαδή, αν η επιτυχής διαχείριση δύο παράλληλων κρίσεων, του Εβρου και της πανδημίας, είχε να κάνει με την καλή μας τύχη, όπως περίπου υπαινίσσονται κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ, ή αν επιτελική αντίληψη του Μητσοτάκη ενίσχυσε την αποτελεσματικότητα του μηχανισμού. Να μας λυθεί και η απορία, βρε αδερφέ, για το αν ο Σκέρτσος «εξυπηρετεί μόνο την ατζέντα του ΣΕΒ» ή μπορεί και να ανέβασε ένα επίπεδο την επιχειρησιακή επιμελητεία.

Εδώ συνήθως παρεμβάλλεται ένα θεωρητικό ερώτημα για το τι θα συνέβαινε αν στο Μαξίμου ήταν ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση. Ειλικρινά δεν γνωρίζουμε και καλό είναι να μην παίρνουμε στα σοβαρά τα ανέκδοτα που κυκλοφορούν στα social. Ομως από την άλλη, θα αδικούσε την αλήθεια αυτός που δεν θα διέκρινε τη σημασία των προσώπων και της επάρκειας τους στη διαχείριση της κρίσης. Σήμερα, ας πούμε, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι οι χιλιάδες νεκροί στη Βρετανία, στις ΗΠΑ, αλλά και στην Ισπανία πλέουν τον Αχέροντα επειδή οι πολιτικές ηγεσίες έκαναν λάθος επιλογές. Οσο ανεπτυγμένη και αν είναι μία χώρα, όσο και αν διαθέτει ισχυρούς θεσμούς με αυτοματοποιημένα αντανακλαστικά, αυτό που έχει σημασία στις κρίσιμες στιγμές, είναι τα χέρια που βρίσκονται στο τιμόνι.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών εμπιστεύεται τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Η αποδοχή είναι υπερκομματική και, εντάξει, ως ένα βαθμό αποδίδεται στον ακραίο χαρακτήρα των συνθηκών. Όμως σίγουρα μας δείχνει τάση που, ενδεχομένως, να παραπέμπει σε μία, μερική έστω, ωρίμανση του εκλογικού σώματος. Δεν αποκλείεται το πολιτικό ακροατήριο να αναθεωρήσει, κάπως, τα κριτήριά του, προτάσσοντας τη διαχειριστική επάρκεια έναντι του κομματικού προσήμου. Κοινώς επιλέγω αυτούς που θεωρώ πιο ικανούς, ακόμα και αν τα ιδεολογικά μας χνώτα δεν ταυτίζονται απολύτως -ούτως ή άλλως τα ιδεολογικά είναι περισσότερο προσχηματικά, να έχουμε να λέμε.

Το πιθανότερο είναι ότι αυτή η αντίδραση θα αποτυπωθεί σε ένα μικρό κομμάτι του εκλογικού σώματος. Αλλωστε ας θυμηθούμε και τι έπαθε στις εκλογές ο Τσόρτσιλ, ο οποίος έγινε της μόδας στο Μαξίμου, στις εκλογές μετά τον πόλεμο. Ωστόσο αυτή η συνθήκη αναμένεται να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν οι πολιτικοί το μεταρρυθμιστικό έργο. Μάλλον θα τους κάνει πιο τολμηρούς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News