Το κατασκεύασαν οι Ιταλοί, το τορπίλισαν οι Βρετανοί και στους χώρους του διαδραματίστηκαν μερικές από τις πιο ιστορικές στιγμές του 20ού αιώνα.
Η θαλαμηγός «Galeb», που στέκει σκουριασμένη και παρατημένη εδώ και δεκαετίες στα νερά της κροατικής Ριέκα, ανήκε στον στρατάρχη Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, ιδρυτή της πρώην Γιουγκοσλαβίας και ετοιμάζεται να αποκτήσει νέα ζωή, μετά την ανακαίνιση της, που είναι ήδη σε εξέλιξη.
Με μήκος 117 μέτρων, το σκάφος αρχικά προοριζόταν για το εμπόριο μπανάνας, ανάμεσα σε Αφρική και Ιταλία. Λόγω του πολέμου, μετατράπηκε σε στρατιωτικό και έπειτα παρέμεινε στην ιδιοκτησία του Τίτο από το 1945 έως τον θάνατό του, το 1980. Από τη δεκαετία του ’90 και την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας, δεν έχει ταξιδέψει ξανά.
Οπως γράφουν οι Times, η ανακαίνισή της και η μετατροπή της σε πλωτό μουσείο, θα κοστίσει πέντε εκατ. ευρώ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2020, όταν η Ριέκα γίνει Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Το πρώτο της ταξίδι το 1953, έγινε στο Λονδίνο και έχει μείνει στην ιστορία, καθώς ο Τίτο ήταν ο πρώτος κομμουνιστής αρχηγός κράτους, που πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη στη Βρετανία. Η θαλαμηγός έγινε διάσημη όταν διέσχισε τον Τάμεση για να μεταφέρει τον στρατάρχη «στο κατώφλι» του Γουίνστον Τσόρτσιλ.
Τη θαλαμηγό «Galeb», που σημαίνει «γλάρος», συνόδευαν σκάφη του βρετανικού βασιλικού ναυτικού. Εκεί, άρχισε να χτίζεται η θερμή σχέση της Γιουγκοσλαβίας – του μοναδικού κομμουνιστικού καθεστώτος, που δεν πήγαινε με τα νερά των Σοβιετικών- με τη Δύση.
Δείτε στα επίκαιρα της εποχής, τον Τίτο να καταφθάνει στο Λονδίνο με τη θαλαμηγό του:
Το σκάφος ξεκίνησε τον πολυτάραχο βίο του ως ιταλικό στρατιωτικό πλοίο, το οποίο χτυπήθηκε δύο φορές από τους Βρετανούς σε λιβυκά ύδατα, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι Γερμανοί το κατάσχεσαν το 1943 και το μετέτρεψαν σε ναρκοθετικό. Εναν χρόνο αργότερα, βυθίστηκε από τους Συμμάχους, κοντά στη Ριέκα.
Το 1948, ειδικοί από το Σπλιτ, ανέσυραν το σκάφος από τον βυθό και το επισκεύασαν. Λίγα χρόνια αργότερα, ο Τίτο ξεκίνησε τα πολυάριθμα ταξίδια του με αυτό, τόσο μέσα στην πρώην Γιουγκοσλαβία, όσο και σε άλλες χώρες. Είναι χαρακτηριστικό, ότι μέχρι τον θάνατό του, το 1980, 102 αρχηγοί κρατών είχαν διανυκτερεύσει στη θαλαμηγό.
Το 1973, λούστηκε ξανά από τα φώτα της δημοσιότητας, όταν έμειναν εκεί η Ελίζαμπεθ Τέιλορ και ο σύζυγός της, Ρίτσαρντ Μπάρτον, ο οποίος υποδύθηκε τον στρατάρχη σε ταινία για μία θρυλική μάχη ανάμεσα στους αντάρτες του Τίτο και τους Ναζί. Στην ταινία, με ελληνικό τίτλο «Ο στρατάρχης Τίτο», πρωταγωνιστικό ρόλο είχε και η Ειρήνη Παπά.
Αλλη σταρ που κοιμήθηκε στις καμπίνες του, ήταν η Σοφία Λόρεν, καλεσμένη του στρατάρχη.
Ποιος ήταν ο Τίτο
Ο Γιόσιπ Μπροζ κοινώς γνωστός ως Τίτο, ήταν γιουγκοσλάβος κομμουνιστής επαναστάτης και πολιτικός ηγέτης, που υπηρέτησε σε διάφορους ρόλους από το 1943 μέχρι το θάνατό του το 1980. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ο ηγέτης των Παρτιζάνων, συχνά θεωρούμενων ως το πιο αποτελεσματικό αντιστασιακό κίνημα στην κατεχόμενη Ευρώπη.
Πιο αναλυτικά, υπήρξε Γενικός Γραμματέας (αργότερα Πρόεδρος του Προεδρείου) της Ενωσης Κομμουνιστών της Γιουγκοσλαβίας (1939-1980) και ηγήθηκε του Γιουγκοσλαβικού αντάρτικου κινήματος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, των Παρτιζάνων (1941-1945). Μετά τον πόλεμο ήταν Πρωθυπουργός (1944-1963), Πρόεδρος (αργότερα Ισόβιος Πρόεδρος) (1953-1980) της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας (SFRY). Από το 1943 ως το θάνατό του το 1980, κατείχε τον βαθμό του Στρατάρχη της Γιουγκοσλαβίας, υπηρετώντας ως ανώτατος διοικητής του Γιουγκοσλαβικού Λαϊκού Στρατού (JNA). Με πολύ καλή φήμη στο εξωτερικό και στα δύο μπλοκ του Ψυχρού Πολέμου, έλαβε περίπου 98 ξένα παράσημα, όπως της Λεγεώνα της Τιμής.
Πολλοί έχουν επικρίνει την προεδρία του ως αυταρχική και έχουν διατυπωθεί επικρίσεις για καταπίεση των δικαιωμάτων των πολιτικών του αντιπάλων ενώ ορισμένοι ιστορικοί τον έχουν χαρακτηρίσει «καλόπιστο δικτάτορα».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News