Πρόσφατα ξαναείδα μία από τις αγαπημένες μου ταινίες, την πρώτη εκδοχή της «Ληστείας α λα ιταλικά» της δεκαετίας του 1960. Βλέποντάς την, εν έτει 2018, συνειδητοποίησα δύο πράγματα: πρώτον, ότι οι μασκοφόροι κακοποιοί με τα όπλα έχουν αντικατασταθεί από τους προγραμματιστές με τα λάπτοπ. Και, δεύτερον, ότι για τους σημερινούς εγκληματίες, οι τράπεζες δεν αποτελούν πλέον κατ’ ανάγκην τον πιο ελκυστικό στόχο που υπάρχει.
Τα δεδομένα είναι ο νέος χρυσός του 21ου αιώνα. Είναι ο πολυτιμότερος πόρος στη σημερινή οικονομία και, παράλληλα, είναι κομβικής σημασίας για την καθημερινή μας ζωή. Ανταλλάσσουμε κάθε είδους προσωπικά δεδομένα εκατοντάδες φορές την ημέρα, από τραπεζικά στοιχεία και καταναλωτικές συνήθειες μέχρι φωτογραφίες από διακοπές και ιατρικά αρχεία.
Εάν αυτά τα δεδομένα πέσουν στα χέρια εγκληματιών, οι επιπτώσεις ενδέχεται να είναι σοβαρές: ευαίσθητες λεπτομέρειες της προσωπικής σας ζωής ή το ιατρικό σας ιστορικό μπορούν να διαρρεύσουν, ενώ η κλοπή ταυτότητας γίνεται ευκολότερη. Οι πρόσφατες μαζικές παραβιάσεις δεδομένων, όπως κατά τις επιθέσεις WannaCry, Meltdown και Spectre, ή στην περίπτωση της Uber, μας υπενθυμίζουν τη νέα πραγματικότητα.
Από τις 25 Μαΐου, σε 100 περίπου ημέρες από σήμερα, θα αρχίσουν να ισχύουν νέοι κανόνες για την προστασία δεδομένων σε όλη την Ευρώπη. Ήρθε πια η ώρα! Οι ισχύουσες διατάξεις της ΕΕ για την προστασία δεδομένων χρονολογούνται από το 1995, περίπου 23 χρόνια πριν, όταν κανείς δεν είχε ακούσει ακόμα για το Facebook ή το Instagram. Οι εκσυγχρονισμένοι κανόνες είναι προσαρμοσμένοι στην ψηφιακή εποχή και θα βοηθήσουν τους πολίτες να ανακτήσουν τον έλεγχο των προσωπικών τους δεδομένων.
Οι πολίτες θα έχουν το δικαίωμα να ενημερώνονται σε περίπτωση παραβίασης των δεδομένων τους, ενώ θα διευκολύνεται η μεταφορά προσωπικών δεδομένων από τον ένα πάροχο υπηρεσιών στον άλλο. Οι επιχειρήσεις δεν θα είναι πλέον σε θέση να κρύβονται πίσω από νομική ορολογία, αλλά θα πρέπει να μας δίνουν σαφείς και κατανοητές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Επιπλέον, θα έχουμε το δικαίωμα, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να διαγράψουμε συνδέσμους που οδηγούν σε προσωπικές μας πληροφορίες, το «δικαίωμα στη λήθη» όπως αλλιώς λέγεται. Τέλος, οι νέοι κανόνες δεν αφήνουν περιθώρια. Με πιθανές κυρώσεις έως και 4 τοις εκατό του ετήσιου τζίρου, μπορούμε να αισιοδοξούμε ότι ακόμα και οι παγκόσμιοι παράγοντες του κόσμου της πληροφορικής θα υπακούσουν στους κανόνες.
Οι εκσυγχρονισμένοι αυτοί κανόνες έχουν εκπονηθεί όχι μόνο για την καλύτερη προστασία των προσωπικών δεδομένων των ευρωπαίων πολιτών, αλλά και για να προσφέρουν περισσότερες ευκαιρίες στην πραγματική ψηφιακή ενιαία αγορά των ροών δεδομένων και μεγαλύτερη ευελιξία για καινοτομία στις επιχειρήσεις. Με ένα σύνολο πανομοιότυπων κανόνων στην ΕΕ — στη θέση μιας κατακερματισμένης αγοράς με 28 διαφορετικά καθεστώτα — οι επιχειρήσεις αναμένεται να εξοικονομήσουν αρκετά χρήματα και να επωφεληθούν από μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου. Και οι νέοι κανόνες προβλέπουν αρκετή ευελιξία για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Καθιερώνουμε το πρότυπο αναφοράς για την προστασία δεδομένων σε ολόκληρο τον κόσμο. Με υπερηφάνεια διαπιστώνω ότι, ολοένα και περισσότερο, οι δικοί μας κανόνες προστασίας δεδομένων συνιστούν σημείο αναφοράς και πηγή έμπνευσης για άλλες χώρες και περιφερειακές οργανώσεις, κατά τη δημιουργία ή προσαρμογή της δικής τους νομοθεσίας για την προστασία δεδομένων. Βρισκόμαστε τώρα σε διαπραγματεύσεις με την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα σχετικά με την προστασία δεδομένων και είναι πολύ πιθανόν να καταλήξουμε σε συμφωνίες μαζί τους στο εγγύς μέλλον, ώστε να είναι δυνατή η ελεύθερη ροή δεδομένων μεταξύ των οικονομιών μας.
Στον σημερινό — και τον αυριανό — κόσμο, ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα δεδομένα θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το μέλλον της οικονομίας μας και την προσωπική μας ασφάλεια. Καλό θα ήταν να προετοιμαστούμε, να πάρουμε στα σοβαρά τους κινδύνους και να αξιοποιήσουμε όλες τις διαθέσιμες ευκαιρίες. Οι νέοι ευρωπαϊκοί κανόνες προστασίας δεδομένων θα αποτελέσουν ισχυρή βάση για τον σκοπό αυτό.
* Η Vera Jourova είναι η αρμόδια για τη Δικαιοσύνη, τους καταναλωτές και την ισότητα των φύλων ευρωπαία Επίτροπος
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News