Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στην Ευρώπη υποχωρούν παντού. Οι ελάχιστες εξαιρέσεις (πχ Πορτογαλία) επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Δεν είναι του παρόντος να αναλύσουμε τις αιτίες. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ελλάδα με την καθίζηση από το 2012 του ΠΑΣΟΚ, του κόμματος που εξέφρασε αυτό που αποκαλείται Κέντρο, Κεντροαριστερά, Σοσιαλδημοκρατία. Ούτε εδώ έχει σήμερα ιδιαίτερη σημασία η ανάλυση των αιτιών, άλλωστε έχει γίνει κατά κόρον.
Τους τελευταίους μήνες γίνεται μια προσπάθεια ανασυγκρότησης αυτού του χώρου, με αποκορύφωμα τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις που έγιναν για την εκλογή αρχηγού. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό, ερμηνείες έχουν γίνει πολλές, τα υπόλοιπα είναι μπροστά. Τίποτα δεν έχει κριθεί. Ομως, η φορά των πραγμάτων, που αφορά άμεσα τον υπό διαμόρφωση νέο χώρο, φαίνεται ότι οδηγεί στις εξής κατευθύνσεις:
Πρώτον, η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς την ήττα είναι προδιαγεγραμμένη, πλην εξαιρετικού απροόπτου. Η ήττα αυτή μπορεί να είναι από «κανονική» (όπως ήταν της ΝΔ το 2015) έως συντριπτική. Και στις δύο περιπτώσεις το τρίτο κόμμα μόνο ωφελημένο θα βγει.
Δεύτερον, το εύρος της νίκης της ΝΔ (αυτοδυναμία ή μη) εξαρτάται άμεσα τόσο από την αντοχή του ΣΥΡΙΖΑ όσο και (κυρίως) από την ικανότητα του τρίτου κόμματος να προσελκύσει τους ψηφοφόρους που θα εγκαταλείψουν τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι μέχρι στιγμής ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ΝΔ δεν μπορεί να περιμένει άλλες εισροές από τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι ψηφοφόροι του, διαχρονικοί ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ, διατηρούν τα παραδοσιακά αντιδεξιά αντανακλαστικά και δύσκολα θα κατευθυνθούν προς τον κ. Μητσοτάκη. Επομένως, το μόνο κόμμα που μπορεί να ωφεληθεί είναι το ενδιάμεσο.
Τρίτον, το κόμμα αυτό μπορεί να κάνει την έκπληξη στις εκλογές υπό δύο (απαράβατες) προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι να φτάσει σε αυτές με ενωμένες όλες τις δυνάμεις του, όπως αυτές εκφράστηκαν στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις για την εκλογή αρχηγού. Η δεύτερη να διατηρήσει την (απόλυτη) αυτονομία του έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ.
Και φτάνουμε έτσι σε αυτό που περιγράφει ο τίτλος του σημερινού σημειώματος. Πράγματι ορισμένοι θέτουν κάποια, δήθεν αθώα, ερωτήματα για τις επιλογές που πρέπει να κάνει ο νέος φορέας. Για παράδειγμα, με ποιον θα συνεργαστεί, μετά τις εκλογές, για το σχηματισμό κυβέρνησης. Το θέτουν διάφοροι πονηροί, εξ αριστερών και εκ δεξιών, οι οποίοι θέλουν να τον ρυμουλκήσουν προς τη μία ή την άλλη επιλογή.
Στη μία περίπτωση, τίθεται το ερώτημα «πώς γίνεται να υπάρχει Κεντροαριστερά χωρίς την Αριστερά». Γίνεται και παραγίνεται. Επί σχεδόν 40 χρόνια έτσι γινόταν. Μόλις και οι τελευταίοι εξαπατηθέντες συνειδητοποιήσουν ότι η επιλογή που έκαναν το 2015 τους οδηγεί αλλού από εκεί που ήλπιζαν, έτσι θα ξαναγίνει. Αλλωστε, αριστερά με παρτενέρ τους Καμμένους μόνο σαν ανέκδοτο θα κυκλοφορεί στο μέλλον.
Στην άλλη περίπτωση, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι ο νέος φορέας το μόνο που έχει να κάνει είναι να γίνει ο κυβερνητικός μπαλαντέρ της ΝΔ. Το λένε κυρίως πρώην ψηφοφόροι του Ποταμιού, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν πήγαν καν να ψηφίσουν τον Σταύρο Θεοδωράκη για αρχηγό του νέου φορέα. Πρόκειται για ανθρώπους που ουσιαστικά δεν ενδιαφέρονται για τον νέο φορέα (έχουν πάει ήδη στη ΝΔ) ή το μόνο ενδιαφέρον τους είναι να τον σύρουν προς τη ΝΔ. Μόνο που, αν συμβεί αυτό, ωφελημένος θα βγει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Η ηγεσία του νέου φορέα –σύμπασα και όχι μόνον η κυρία Γεννηματά– έχει κατανοήσει ότι αυτός είτε θα είναι αυτόνομος είτε θα παραμείνει καχεκτικός μέχρι να εξαφανιστεί. Αυτή είναι η καθαρή απάντηση στους ανοηταίνοντες συνεργασιολόγους ή στους ιδιοτελείς που δεν ενδιαφέρονται για το νέο φορέα, αλλά επιδιώκουν την μακροημέρευση του ΣΥΡΙΖΑ οι μεν και της ΝΔ οι δε.
Οσο για την «ανησυχία» για το ποια κυβέρνηση θα σχηματισθεί μετά τις εκλογές, η απάντηση είναι εξίσου καθαρή και έχει δύο σκέλη. Πρώτον, γι’ αυτό αποφασίζουν οι ψηφοφόροι. Και, δεύτερον, κυβέρνηση θα σχηματίσει το πρώτο κόμμα είτε αυτοδύναμο είτε με συνεργασίες, που θα συζητηθούν, αν χρειαστεί, στην ώρα τους.
Εν κατακλείδι: όσοι θεωρούν χρήσιμο για τον τόπο ένα κόμμα μεταξύ της παραδοσιακής Δεξιάς και ενός τμήματος της παραδοσιακής Αριστεράς δεν μπορεί παρά να το θέλουν αυτόνομο, διότι μόνον έτσι μπορεί να γίνει ισχυρό και να επηρεάσει θετικά τις εξελίξεις. Οσοι το θέλουν μπαλαντέρ πότε της ΝΔ και πότε του ΣΥΡΙΖΑ ας μείνουν ή ας πάνε απευθείας εκεί.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News