«Προειδοποιούν» οι σεισμοί; Και αν ναι, πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί αυτή η γνώση από την επιστημονική κοινότητα; Το ερώτημα διχάζει χρόνια τους επιστήμονες. Τώρα δύο αμερικανοί ερευνητές ισχυρίζονται ότι εντόπισαν έναν εκπληκτικό συσχετισμό μεταξύ της περιοδικής μείωσης της ταχύτητας περιστροφής της Γης και της αύξησης του αριθμού των ισχυρών δονήσεων. Αναφέρουν ότι πενταετείς περίοδοι μείωσης της ταχύτητας ακολουθούνται από περιόδους αυξημένης σεισμικής δραστηριότητας. Προειδοποιούν μάλιστα ότι ο αριθμός των μεγάλων σεισμών είναι πιθανόν να αυξηθεί το επόμενο έτος, ακριβώς γιατί η τελευταία περίοδος μείωσης της ταχύτητας ξεκίνησε πριν από περίπου τέσσερα χρόνια.

Παρότι οι διακυμάνσεις αυτές είναι ελάχιστες -επιμηκύνοντας τη διάρκεια της ημέρας μόλις κατά ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου- μπορεί να ευθύνονται για την απελευθέρωση μεγάλων ποσών ενέργειας.

Η σχέση μεταξύ ταχύτητας περιστροφής της Γης και σεισμικής δραστηριότητας παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα από δύο αμερικανούς επιστήμονες, τον Ρότζερ Μπίλαμ καθηγητή του πανεπιστημίου του Κολοράντο και τη Ρεμπέκα Μπέντικ του πανεπιστημίου της Μοντάνα, στην ετήσια σύνοδο της Γεωλογικής Εταιρείας των ΗΠΑ (τον Αύγουστο οι επιστήμονες δημοσίευσαν σχετικό κείμενο στο επιστημονικό περιοδικό Geophysical Research Letters).

«Υπάρχει ισχυρή συσχέτιση ανάμεσα στην ταχύτητα περιστροφής της Γης και στη σεισμική δραστηριότητα και υποδηλώνει ότι πρόκειται να σημειωθεί αύξηση στον αριθμό των ισχυρών σεισμών το επόμενο έτος» ανέφερε στον Guardian ο Μπίλαμ. Στη μελέτη τους οι δύο ερευνητές εξέτασαν σεισμούς μεγαλύτερους των 7 βαθμών από το 1900. «Οι ισχυροί σεισμοί καταγράφονται εδώ και έναν αιώνα, γεγονός που μας προσφέρει μια καλή βάση για έρευνα » προσέθεσε. Ο Μπίλαμ και η Μπέντικ είδαν ότι τα τελευταία εκατό χρόνια υπήρξαν διαστήματα – διάρκειας περίπου πέντε ετών- κατά τα οποία η ταχύτητα περιστροφής μειώθηκε. Αυτά τα διαστήματα ακολουθήθηκαν από περιόδους έντονης σεισμικής δραστηριότητας.

Οι επιστήμονες εντόπισαν πέντε περιόδους κατά τις οποίες καταγράφηκε σημαντικά μεγαλύτερος αριθμός δονήσεων σε σχέση με άλλες περιόδους. «Κατά τις περιόδους αυτές καταγράφηκαν 25 με 30 ισχυροί σεισμοί ετησίως» ανέφερε ο Μπίλαμ. «Τον υπόλοιπο χρόνο ο μέσος όρος ήταν περίπου 15 μεγάλοι σεισμοί ετησίως».

Οι ερευνητές αναζήτησαν συσχετισμούς ανάμεσα σε αυτές τις περιόδους έντονης σεισμικής δραστηριότητας και σε άλλους παράγοντες και ανακάλυψαν ότι όποτε η ταχύτητα περιστροφής της Γης μειώνεται ελαφρά ακολουθεί περίοδος που χαρακτηρίζεται από αυξημένο αριθμό μεγάλων σεισμικών δονήσεων. «Η μείωση της ταχύτητας περιστροφής είναι απειροελάχιστη -ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου την ημέρα κάποιες φορές- αλλά καταγράφεται με απόλυτη ακρίβεια από τα ατομικά ρολόγια», ανέφερε ο Μπίλαμ. «Η Γη μας προφέρει ένα “προειδοποιητικό” διάστημα πέντε ετών για μελλοντικούς σεισμούς» προσέθεσε.

Η σχέση μεταξύ ταχύτητας περιστροφής και περιοδικών επιβραδύνσεων είναι σημαντική σήμερα γιατί εδώ και τέσσερα χρόνια ο πλανήτης μπήκε σε μία από αυτές τις περιόδους επιβράδυνσης. «Ο συσχετισμός είναι ξεκάθαρος», κατά τον Μπίλαμ. «Το επόμενο έτος θα πρέπει να αναμένουμε σημαντική αύξηση στον αριθμό των ισχυρών σεισμών. Φέτος είχαμε μόνο έξι μεγάλες δονήσεις. Είναι πιθανό να φτάσουμε τις είκοσι το 2018».

Ο λόγος για τον οποίο η επιβράδυνση της περιστροφής του πλανήτη επηρεάζει τη σεισμική δραστηριότητα δεν είναι σαφής. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι ανεπαίσθητες αλλαγές στη ροή του ρευστού σιδήρου που βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος του πυρήνα της Γης μπορεί να ευθύνονται και για τα δύο φαινόμενα. Ισως ένα μικρό τμήμα του σιδήρου «κολλάει» στον μανδύα που βρίσκεται από πάνω και αυτό ίσως αλλάζει τη ροή των ρευστών μετάλλων, μεταβάλλει το μαγνητικό πεδίο και δημιουργεί δυνάμεις ικανές να επηρεάσουν τη διάρκεια της ημέρας, αναφέρει το περιοδικό Science.

Οι ερευνητές παραδέχονται ότι αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να προβλέψουμε το πού θα σημειωθούν αυτοί οι σεισμοί, παρότι ο Μπίλαμ ανέφερε είναι οι περιοχές κοντά στους τροπικούς -όπου κατοικούν περίπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι- εκείνες που πιθανότατα επηρεάζονται περισσότερο.

Οι περισσότεροι σεισμολόγοι συμφωνούν ότι η πρόβλεψη των σεισμών είναι ένα πραγματικό ναρκοπέδιο αναφέρει το Science και οι ως τώρα ισχυρισμοί του Μπίλαμ και της Μπέντικ είναι ασαφείς ιδέες, δύσκολα επαληθεύσιμες. Αλλά από την άλλη πλευρά η ανακάλυψη αυτής της σχέσης είναι πολύ προκλητική για να την αγνοήσει κανείς ανέφεραν στο περιοδικό άλλοι ερευνητές. «Ο συσχετισμός που εντόπισαν είναι εκπληκτικός και αξίζει να ερευνηθεί» ο γεωλόγος Πίτερ Μόλναρ επίσης του Πανεπιστημίου του Κολοράντο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News