Τα νέα είναι χαρμόσυνα, αν όχι όλα τουλάχιστον αυτά που σχετίζονται με την ανταλλαγή των δώρων. Κοινωνικοί επιστήμονες που έχουν παρατηρήσει εκτενώς πώς συμπεριφέρονται οι άνθρωποι συμβουλεύουν τους αγοραστές να μην προσπαθούν και πάρα πολύ να βρουν το καλύτερο δώρο.

Με άλλα λόγια δεν είστε υποχρεωμένοι να φάτε πολύ χρόνο ψάχνοντας να βρείτε το σωστό δώρο για κάθε άτομο που έχετε σημειώσει στη λίστα σας. Οι περισσότεροι θα είναι εξίσου ευτυχείς με κάτι γρήγορο και εύκολο, πράγμα που μπορεί μεν να ακούγεται πολύ καλό για να είναι αληθινό, αλλά να είστε σίγουροι ότι δεν είναι τέχνασμα που έχουν εφεύρει κάποιοι τεμπέληδες φιλάργυροι, μέλη της διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας.

Σύμφωνα με τους New York Times πρόκειται για επιστήμονες που έχουν ερευνήσει σχολαστικά την τελετουργία της ανταλλαγής δώρων, αυτοί μάλιστα οι σοφοί των Χριστουγέννων έχουν φέτος περισσότερα δεδομένα από κάθε άλλη χρονιά, αξίζει λοιπόν να διαβάσει κανείς τις συμβουλές τους με εορταστική ευλάβεια πριν βγει στην αγορά:

Μην επιδιώκετε να ανακαλύψετε κάτι «μεγάλο». Πολλοί αγοραστές προσπαθούν να βρουν ένα τρομερό παιχνίδι ή ένα συγκλονιστικό κόσμημα, με άλλα λόγια δώρα ικανά να προκαλέσουν απίθανες αντιδράσεις όταν ανοιχτούν. Σύμφωνα όμως με μια νέα μελέτη ερευνητών του πανεπιστημίου της Ιντιάνα, τέτοιου είδους αντιδράσεις δεν είναι ακριβώς αυτό που θα ήθελε ο παραλήπτης του δώρου. Για την ακρίβεια διαπιστώθηκε ότι τα πράγματα πήγαν στραβά όταν οι δωρητές είχαν επικεντρωθεί στη στιγμή της λήψης του δώρου και όχι στο ίδιο το αντικείμενο, αφού οι παραλήπτες σκέφτονται πιο μακροπρόθεσμα και αναρωτιούνται, προσέξτε το αυτό, πόσο χρήσιμο θα τους είναι το δώρο που παίρνουν.

Μην «υπέρ-εξατομικεύετε» δώρα σας. Σε πειράματα με  ευχετήριες κάρτες και δώρα, ψυχολόγοι διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι συνήθως αισθάνονται υποχρεωμένοι να επιλέξουν μοναδικά αντικείμενα για κάθε άτομο στη λίστα τους, ακόμη και αν κάτι θα μπορούσε να αρέσει σε πολλούς και οι παραλήπτες δεν θα ξέρουν ότι πήραν το ίδιο δώρο με κάποιον άλλο. Εάν λοιπόν βρείτε κάτι καλό, μη διστάσετε να το χαρίσετε περισσότερες από μία φορές.

Μην ντραπείτε να χαρίσετε ένα δικό σας δώρο σε κάποιον άλλο. Οι περισσότεροι άνθρωποι υποθέτουν ότι αυτός που τους έδωσε ένα δώρο θα νιώσει βαθύτατα προσβεβλημένος αν το χαρίσουν σε κάποιον άλλο, πράγμα που όμως δεν συμβαίνει.  Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι δωρητές πιστεύουν ότι από τη στιγμή που το δώρο περάσει στον δικαιούχο είναι δικαίωμά του να το διαθέτει κατά βούληση.

Αφήστε τους παραλήπτες των δώρων σας να κάνουν τη δουλειά αντί για σας. Ξέρουν τι θέλουν καλύτερα από εσάς, οπότε αν έχουν ζητήσει κάτι, αφήστε κατά μέρος τις εκπλήξεις και αγοράστε αυτό ακριβώς. Οι ψυχολόγοι έχουν βρει ότι οι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι όταν τους χαρίζουν πράγματα που θα ήθελαν, σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις είναι ακόμα πιο ευτυχισμένοι με μετρητά. Με μια εξαίρεση: Όχι μετρητά σε συζύγους!

Αν πάλι κάποιος δεν έχει ζητήσει τίποτα, μια δωροκάρτα είναι ένας εύκολος τρόπος για να τον ευχαριστήσετε. Προσέξτε, όμως. Η επιλογή σας δεν πρέπει να είναι πολύ περιοριστική, π.χ. να αφορά την αγορά ενός συγκεκριμένου προϊόντος από ένα συγκεκριμένο κατάστημα. Ψυχολόγοι του πανεπιστημίου Northeastern διαπίστωσαν ότι όσο πιο συγκεκριμένη είναι μια δωροκάρτα τόσο λιγότερο πιθανό είναι να εξαργυρωθεί και συμβουλεύουν: «Αν δεν είστε σίγουροι για το τι θέλει ο παραλήπτης κάντε δώρα με ευελιξία».

Πάνω απ’ όλα, να θυμάστε ότι «η σκέψη συνήθως δεν μετράει». Αυτό το αντιφατικό εύρημα προέκυψε από μια σειρά έξυπνων πειραμάτων  που έκαναν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο στο Μουσείο Επιστήμης και Βιομηχανίας. Αντιστοίχισαν επισκέπτες του μουσείου ανά δύο, μερικές φορές δύο φίλους ή συγγενείς και μερικές φορές δύο άγνωστους μεταξύ τους. Στη συνέχεια τους οδήγησαν σε διαφορετικούς χώρους και τους ζήτησαν να επιλέξουν ένα δώρο για το άλλο πρόσωπο ανάμεσα σε αντικείμενα από το κατάστημα του μουσείου. Σε μερικούς είπαν να διαλέξουν τυχαία δώρα, ενώ σε άλλους να σκεφτούν προσεκτικά τις προτιμήσεις του παραλήπτη.

Οι προσεκτικοί δωρητές περίμεναν φυσικά να εκτιμηθεί η προσπάθειά τους, πράγμα που όμως δεν συνέβη. Ακόμα και στην περίπτωση που οι αποδέκτες γνώριζαν ποια δώρα είχαν αγοραστεί τυχαία και ποια είχαν επιλεγεί προσεκτικά, αποδείχθηκε ότι τους άρεσαν εξίσου. Αν μάλιστα το δώρο τούς είχε ικανοποιήσει, δεν τους απασχόλησε πόσος χρόνος και σκέψη ξοδεύτηκαν για την επιλογή του, ειδικά αν προερχόταν από κάποιον που δεν τους ήξερε καλά. Η σκέψη μετρούσε μόνο στην περίπτωση που είχαν πάρει ένα κακό δώρο από έναν φίλο ή συγγενή.

Ο καλύτερος πάντως λόγος για να καταβάλει κανείς σκληρή προσπάθεια όταν επιλέγει τα δώρα του είναι για τη δική του προσωπική ευχαρίστηση, πράγμα που βεβαίως δεν μπορεί να αγνοηθεί. Όπως δείχνουν αρκετές μελέτες όταν οι άνθρωποι περνούν χρόνο σκεπτόμενοι τι δώρο θα κάνουν σε κάποιον άλλο, αισθάνονται πιο κοντά σε αυτό το πρόσωπο, και αυτό τους κάνει πιο ευτυχισμένους, ακόμη και αν δεν επηρεάζει τον παραλήπτη.

Τελικά οι επιστήμονες συμβουλεύουν: «Αν θέλετε να κάνετε ένα δώρο που θα το εκτιμήσει ο παραλήπτης του, τότε θα πρέπει να φροντίσετε να είναι ένα καλό δώρο. Αν πάλι θέλετε να αισθανθείτε πιο κοντά σε κάποιο πρόσωπο τότε κάντε όσο περισσότερες σκέψεις μπορείτε αλλά μη νιώσετε προσβεβλημένος/η αν οι σκέψεις σας αγνοηθούν».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News