Οταν ο Ανδρέας Παπανδρέου μπήκε για πρώτη φορά ως πρωθυπουργός στο Μαξίμου, η σύζυγος του είχε την εντύπωση ότι μπήκε στον Λευκό Οίκο. Η Ελλάδα απέκτησε Πρώτη Κυρία. Αμερικανίδα, που είχε και παραστάσεις από τη δουλειά.

Βέβαια στις ΗΠΑ ο ρόλος είναι θεσμοθετημένος και με ένα γενικό περίγραμμα καθηκόντων. Είναι να απορείς πώς θα προσαρμοστεί πάνω στον Μπιλ Κλίντον, έτσι και τα πράγματα πάνε κατ’ ευχή. Εδώ η Μαργαρίτα πήγε να δημιουργήσει παράδοση, αλλά τελικά έκανε κακό προηγούμενο. Διότι πέρα από κάτι φιλανθρωπικά, είπε να παίξει ρόλο «στο πλάτεμα και στο βάθεμα της Αλλαγής». Από το 1976 είχε φτιάξει την Ενωση Γυναικών Ελλάδας που έπαιξε σπουδαίο ρόλο στον εκσυγχρονισμό του Οικογενειακού Δικαίου -την αποποινικοποίηση της μοιχείας τη βρήκε χρόνια μετά μπροστά της. Παράλληλα μετέτρεψε την ΕΓΕ σε κάτι σαν κλαδική γυναικών του ΠΑΣΟΚ. Αλλά εκείνα τα χρόνια έτσι δούλευε η χώρα. Πάντως το 1983 πήγε στη Νέα Υόρκη και υπέγραψε εκ μέρους της Ελλάδας της Σύμβαση του ΟΗΕ για την εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος των γυναικών. Κανονική Πρώτη Κυρία.

Η διάδοχός της, στην καρδιά και στο κρεβάτι του Ανδρέα, η Δήμητρα Λιάνη, εξέλιξε ακόμα περισσότερο το ρόλο. Από ένα σημείο και μετά, η Δήμητρα, λειτουργούσε, αν όχι ως Πρωθυπουργός, τουλάχιστον ως εκτελεστικός του βραχίονας. Ηταν, άλλωστε, επισήμως διευθύντρια του πρωθυπουργικού πολιτικού γραφείου. Με τη δική της Αυλή. Με τον ιερέα της, τον αστρολόγο της, τον Λαζόπουλο της.

Είχε μεσολαβήσει η περίοδος Μητσοτάκη. Η αείμνηστη Μαρίκα κατεγράφη στο ιστορικό χρονολόγιο ως Πρώτη Κυρία κυρίως επειδή όπως λέγεται -και δεν διαψεύστηκε- χαστούκισε τον Σταύρο Δήμα, υπουργό του συζύγου της, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Μόσχα. Στη Μαρίκα τη δημοσιεύματα χρέωναν πιεστικές παρεμβάσεις προς τον σύζυγο της, πλην όμως τίποτα δεν βγήκε επισήμως προς τα έξω. Θα τη θυμόμαστε και για την εξαιρετική μαγειρική της που, όπως θρυλείται, ευνόησε την προσέγγιση Μητσοτάκη, Φλωράκη και Κύρκου για το σχηματισμό της κυβέρνησης Τζαννετάκη.

Η Δάφνη Σημίτη απλώς συνόδευε. Α, και ήταν δίπλα στον κύριο Κώστα όταν, κατά την ονομαστική του εορτή, άνοιγε το Μαξίμου. Ηταν η Πρώτη Κυρία που επαναπροσδιόρισε αυστηρά το ρόλο στα τυπικά και στα του πρωθυπουργικού οίκου, όχι του γραφείου.

Η Νατάσσα Καραμανλή έκανε ελπιδοφόρα είσοδο όταν φωτογραφήθηκε ως… Lady D. Ομως ως Πρώτη Κυρία μνημονεύτηκε μόνο για τον τρόπο με τον οποίο βρέθηκε να ασκεί το ιατρικό λειτούργημα από διακεκριμένη θέση. Την Αντα Παπανδρέου και τη Γεωργία Σαμαρά δύσκολα της αναγνωρίζεις στο δρόμο. Και να, που τώρα φτάσαμε στο δείπνο όπου ο Περιστέρα Μπαζιάνα και η Μαρέβα Γκραμπόφσκι βρέθηκαν στο ίδιο τραπέζι.

Και οι δύο είναι ενδιαφέρουσες περιπτώσεις. Διαφορετικές, αλλά ενδιαφέρουσες. Ισως η Μαρέβα να είναι πιο ιδιαίτερη περίπτωση αφού είναι επιχειρηματίας. Αλλά και η Περιστέρα, όσα και αν άκουσε για τον τρόπο με τον οποίο κατέκτησε την καθηγητική έδρα, είναι, αν μη τι άλλο μία γυναίκα με υψηλό δείκτη μόρφωσης. Δεν νομίζω ότι έχει εμφανιστεί στο Μαξίμου επισήμως, με εξαίρεση τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα. Η Δήμητρα έχει κάψει τον ρόλο.

Οι πρωθυπουργικοί σύζυγοι συμπεριφέρονται δημόσια περίπου όπως οι κυρίες των τούρκων αξιωματούχων. Η μαντήλα τους λείπει. Χαμηλοβλεπούσες, λιγομίλητες με ελάχιστες δημόσιες παρουσίες. Θεμιτό, σεβαστό, αλλά θα μπορούσε να είναι και αλλιώς. Δεν θα έβλαπτε κανέναν αν η Πρώτη Κυρία έτρεχε μία άτυπη ατζέντα με κοινωνικά θέματα. Εντάξει, θα έβλαπτε τον Πρωθυπουργό που θα είχε τη σύζυγο στη δουλειά, αλλά μπορεί και να πρόσθετε κάτι θετικό στο ύφος της διακυβέρνησης. Βέβαια στην Ελλάδα οτιδήποτε νέο ή με οικογενειακό χρώμα θα ετίθετο κάτω από πολιτική και, κυρίως, κοινωνική κριτική -κοινό κουτσομπολιό. Η Μαρέβα, ας πούμε, αν γίνει Πρώτη Κυρία, οτιδήποτε και αν κάνει θα προβάλλεται μέσα από το πρίσμα της επιχειρηματικής δράσης. Ηδη πρέπει να ξεφορτωθεί οποιαδήποτε δραστηριότητα τυχόν έχει στο εξωτερικό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News