Ο κύριος Λιονέλ Περοτάν που εμφανίζεται στο ντοκιμαντέρ μάς εξηγεί ότι η CIA, σε ένα από τα άπειρα σχέδια της για να υπονομεύσει την Κούβα του Κάστρο, κάποια στιγμή τη δεκαετία του ’60, είχε κατασκευάσει τον ιό HIV.
Τα χρόνια πέρασαν και ο ιός εξαπλώθηκε, έγινε μια πανδημία που σκότωσε εκατομμύρια ανθρώπους.
Πενήντα χρόνια μετά την σατανική επινόηση έρχεται μια άλλη σατανική ιδέα της Υπηρεσίας, τώρα που ΗΠΑ και Κούβα έχουν αρχίσει κάπως να συναντούν η μία την άλλη. Να αρθεί το εμπάργκο για να αποκτήσουν οι ΗΠΑ πρόσβαση σε αυτό το εμβόλιο κατά του ιού που κατασκεύασαν οι Κουβανοί.
Ωραίο σενάριο, με κομμάτια που ταιριάζουν μεταξύ τους. Ξέρουμε ότι η CIA ήθελε να υπονομεύσει το αγκάθι της σοσιαλιστικής Κούβας έξω από τις ακτές της. Ξέρουμε ότι τη δεκαετία του ’60 άρχισε να εμφανίζεται ο HIV στην Αφρική, αλλά χωρίς να αναγνωριστεί. Ξέρουμε για τα επιτεύγματα της κουβανικής ιατρικής. Αρα, λοιπόν, ισχύει;
Ολη η ιστορία του Περοτάν είναι πλαστή και ο ίδιος είναι φανταστικό πρόσωπο, δημιούργημα δύο Γάλλων που είχαν την ιδέα να πολεμήσουν τις θεωρίες συνωμοσίας με δικής τους κατασκευής θεωρίες.
Τα υλικά της συνωμοσίας είναι εύκολο να τα βρεις: ένας πειστικός κακός, ένα θύμα, μια θεωρία που να τα δένει όλα αυτά και, βέβαια, αποκαλύψεις και «αποκαλύψεις». Και λίγη «σάλτσα» να τα δέσει
Ο ντοκιμαντερίστας Τομά Ισόν και ο Αντουάν Ρομπάν, όπως γράφει η Guardian, αισθάνονταν απογοητευμένοι από το κύμα των θεωριών που άνθισαν μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Charlie Hebdo τον Ιανουάριο του 2015. Ετσι ξεκίνησαν το πρόγραμμα Conspi-Hunter («κυνηγός συνωμοσιολόγων») για να δουν πόσο γρήγορα διαδίδονται οι ψευδείς πληροφορίες στο δίκτυο.
Ο Ισόν έφτιαξε την περσόνα του Περοτάν και γρήγορα μάζεψε γύρω στους 500 ακολούθους στο Δίκτυο. Είναι μια καλή μαγιά γιατί το βίντεο στο YouTube μάζεψε 10.000 θεάσεις, έκανε την εμφάνισή του σε διάφορα μπλογκ αυτής της περιθωριακής θεματολογίας και είχε πολλά μοιράσματα στο Facebook και το Youtube.
Η συνταγή είναι αρκετά απλή, σύμφωνα με τον Ισόν. Τα υλικά είναι ένας πειστικός κακός, ένα θύμα, μια θεωρία που να τα δένει όλα αυτά και, βέβαια, αποκαλύψεις και «αποκαλύψεις».
Ξεκίνησαν μάλιστα με τον Ρομπάν με κάτι σχετικά ηπιότερο, και όχι μια αντισημιτική ή αντιισλαμική συνωμοσία, γιατί αυτά είναι «θέματα-δυναμίτης», όπως λένε, και χωρίς αμφιβολία η φάρσα θα ξέφευγε μέσα από τα χέρια τους.
Εντέλει το πείραμα πέτυχε και, τρεις εβδομάδες αργότερα, αποκάλυψαν στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα Spicee την αλήθεια, ότι ο Περοτάν και όλα αυτά με το HIV/AIDS και τα εμβόλια δεν ισχύουν.
Μια μάχη που δεν πρέπει να χαθεί ή μια μάχη που χάθηκε;
Δεν είναι μόνο μια (σοβαρή) πλάκα η υπόθεση με τον κύριο Περοτάν, είναι και ένα σοβαρό διδακτικό εργαλείο κυρίως για παιδιά του Λυκείου ώστε να διδαχτούν κριτική σκέψη μέσα στο περιβάλλον του Διαδίκτυο.
Είναι η κρίσιμη ηλικία, οι σημερινοί και αυριανοί αναγνώστες του Διαδικτύου, ακόμη ευεπίφοροι σε όσα εντυπωσιακά αλλά περισσότερο ή λιγότερο αστήρικτα διαβάζουν στο Δίκτυο. «Στα 15-16 σου θα κάνεις ερωτήσεις, αλλά το θέμα είναι ποιος δίνει τις απαντήσεις», παρατηρούν οι δύο Γάλλοι στο ρεπορτάζ της Guardian.
Το πόση σημασία αποδίδει η χώρα στο να μάθουν οι νέοι να διακρίνουν σωστά από τα εφηβικά κιόλας χρόνια, όταν αρχίζουν να κατανοούν καλύτερα τον κόσμο γύρω τους, φαίνεται και από την παρουσίαση του προγράμματος Conspi-Hunter σε ημέρα μελέτης κατά των θεωριών συνωμοσίας το περασμένο Φεβρουάριο.
Εξάλλου, αν πάσχει από κάτι το Ιντερνετ είναι η υπερπαραγωγή θεωριών. Τι σημασία έχει αν είναι παράλογη, αν χρειάζεται πράσινα ανθρωπάκια, σκοτεινές συνωμοσίες ή μυστηριώδεις συμπτώσεις; Ακόμα και ένας να βρεθεί να το πιστέψει, όποιος είναι αυτός που από το δραστήριο (ή ταραγμένο) μυαλό του ξεπήδησε, η θεωρία έχει πετύχει.
Αυτός ο κάποιος είναι εντελώς πρόθυμος να δει την ιδέα του να διαδίδεται όλο και πιο πολύ. Θα σπαμάρει κάθε μέσο που θα βρει, σε φόρουμ, σε σχόλια εφημερίδων και σε μπλογκ, ακόμα και αν δεν κερδίζει κάτι σε χρήμα (συνήθως όχι), ζει για να δει αυτά που γράφει παντού.
Μεγάλος σύμμαχός του είναι οι μηχανές αναζήτησης. Ο Ισόν κάνει εδώ μια μάλλον πικρή διαπίστωση: «Eχουμε χάσει τη μάχη με τους αλγόριθμους. Εδώ και 10 χρόνια οι συνωμοσιολόγοι γράφουν και υπερκεπροσωπούνται στο ίντερνετ. Είναι πιο πρόθυμοι να μοιραστούν τη δουλειά τους, γράφουν πιο πολλά».
Ο αλγόριθμός τιμά τους εργατικούς και, μέσα στην πλαστή αντικειμενικότητά του, βραβεύει τους συνωμοσιολόγους. Για τον Ισόν είναι μια μάχη που δίνουμε για την ποιότητα της πληροφορίας και αυτή τη μάχη «τη χάνουμε για καλούς και κακούς λόγους».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News