Στο τελευταίο αντίο στον Ουμπέρτο Εκο, χθες, αυτός που συγκίνησε περισσότερο απ’ όλους ήταν ένας 15χρονος: ο εγγονός του ιταλού διανοούμενου που έκανε με τρεμάμενη φωνή μια κατάθεση ψυχής για τον παππού του έχοντας δίπλα του τον Ρομπέρτο Μπενίνι. Μία ημέρα νωρίτερα στην Corriere della Sera ο Μπερτράν Ανρί Λεβί συνέθετε το παζλ από τις σκόρπιες μνήμες των συναντήσεων του με τον Εκο. Κι αυτό που προέκυψε δεν είναι μόνο συγκινητικό. Σου προκαλεί κι ένα αίσθημα ζήλιας επειδή δεν ήσουν κι εσύ εκεί.

Η πρώτη συνάντηση του Λεβί με τον Εκο ήταν πριν από τριάντα χρόνια στο σπίτι του κοινού τους εκδότη στη Γαλλία. Ο σταρ της γαλλικής φιλοσοφίας βρήκε τον σταρ των ιταλικών γραμμάτων παράξενο και ιδιοφυή, διασκεδαστικό και αστόχαστο, έναν Ζέλιγκ της απόλυτης γνώσης, πνευματώδη, ανεξάντλητο. Από τότε ακολούθησαν και άλλες συναντήσεις. Κάποια άλλη φορά ο γάλλος φιλόσοφος Ζιλ Ντελέζ βομβάρδιζε τον Εκο με ερωτήσεις σαν να έπαιζαν κάποιο φανταστικό τηλεπαιχνίδι γνώσεων. «Τι έκανε τον Φραντς Κάφκα στην Πράγα να θυμάται τις ευτυχισμένες του ημέρες στο Παρίσι;». «Μα η μυρωδιά της βενζίνης».

Επειτα ήταν σε ένα συνέδριο στο Μιλάνο στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Ηταν εκεί ο Αλμπέρτο Μοράβια, μπορεί και ο Λοράν Μπαρτ. Οι άλλοι σαν να τον σνόμπαραν κάπως – ο Λεβί δεν μπορεί να καταλάβει γιατί. Μήπως είναι η ευφράδειά του που ενοχλεί; Η ελευθερία στη συμπεριφορά του και στους τόνους του; Επειδή σε ένα γεύμα ήπιε στην υγεία της «τέχνης του λάθους;».  Ο Λεβί θα τον ξαναδεί σε ένα δείπνο στη Ρώμη, έπειτα σε μια εκδήλωση στο πανεπιστήμιο όπου οι «αυτόνομοι» τους υποδέχθηκαν με το επιτοίχιο σύνθημα «Εκο, Λεβί θα σας σκοτώσουμε με μια σφαίρα στο στόμα», κάποια άλλη φορά στο Μέγαρο των Ηλυσίων όπου τους είχε καλέσει ο Φρανσουά Μιτεράν. Εκεί ο γάλλος πρόεδρος αναθέτει στον Εκο και μερικούς άλλους να δημιουργήσουν μια παγκόσμια Ακαδημία Πολιτισμών. Ο Εκο δεν πιστεύει πολύ στις ακαδημίες, αλλά δέχεται ευχαρίστως.

Και είναι και μια συνάντηση συγγραφέων στο Τροκαντερό που βιντεοσκοπείται από το Arte, ο Εκο είναι προσκεκλημένος του Λεβί και είναι και αυτός που θα κλείσει τη βραδιά. Η Ευρώπη; Ναι βέβαια η Ευρώπη. Δηλαδή τα σπαγκέτι γουέστερν, ο Σοφοκλής, η απόλαυση της μετάφρασης, το γράψιμο στην ομίχλη, η τέχνη της αγάπης, η τέχνη της φράσης που δεν τελειώνει ποτέ.

Μαύρα σύννεφα συγκεντρώνονται πάνω από τη Γερμανία με τους πολίτες της να νιώθουν ολοένα και πιο απαισιόδοξοι σχετικά με την προσφυγική κρίση.  Τις μαύρες σκέψεις τους δεν απαλύνουν ούτε  τα εύρωστα οικονομικά στοιχεία που δείχνουν ότι  η χώρα τους  βρίσκεται σε εξαιρετική κατάσταση – την καλύτερη των τελευταίων δεκαετιών. Σχεδόν έξι στους δέκα Γερμανούς εκτιμούν ότι «η χώρα θα αρχίσει να χάνει το υψηλό status που διαθέτει και θα γίνεται χειρότερη» για τους κατοίκους της. Την έρευνα διεξήγαγε το Γερμανικό Ινστιτούτο Έρευνας για την Οικονομία (DIW) και όπως αναφέρει το 53% των πολιτών εκτιμά «ότι το πολιτισμικό επίπεδο για το σύνολο της χώρας θα καταρρακωθεί λόγω του μεταναστευτικού κύματος». Μόλις τρείς στους δέκα πιστεύουν  ότι θα έχουν θετικές  επιρροές από τους μετανάστες  σε επίπεδο κοινωνικής ζωής.

Οσον αφορά το οικονομικό τομέα εκεί οι γνώμες είναι κάπως πιο θετικές, με το 47% ωστόσο να υποστηρίζει ότι  η άφιξη των μεταναστών θα έχει άσχημο αντίκτυπο στην οικονομία της χώρας. Στην μεγάλη τους πλειοψηφία, πάντως, (οκτώ στους δέκα), εκτιμούν ότι το μεταναστευτικό μεσοπρόθεσμα εμπεριέχει πολύ μεγαλύτερους κινδύνους  έναντι  κάποιου οφέλους.  Όταν η συζήτηση μεταφέρεται μακροπρόθεσμα  το ποσοστό πέφτει στο 57%. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να μείνει ασχολίαστο το γεγονός ότι περισσότεροι από το 30% των Γερμανών ασχολήθηκε ενεργά με το θέμα των μεταναστών και την βοήθεια που μπορούν να τους προσφέρουν, ωστόσο η ενασχόληση αυτή δείχνει πλέον πτωτικές τάσεις. Τις μαύρες αυτές σκέψεις έχει τώρα να διαχειριστεί η  καγκελάριος Αγκελα  Μέρκελ  η οποία βλέπει την αρχική της πρόθεση «να τα καταφέρει» η Γερμανία με το μεταναστευτικό, να μετατρέπεται σε ένα πολύ δύσκολο και χρονοβόρο έργο, με μεγάλο πολιτικό κόστος για την ίδια.

Εξακολουθεί να εμφανίζεται στην τηλεόραση (αν και σε κανάλια της Ακρας Δεξιάς που εκπέμπουν από το διαδίκτυο), να συναντιέται με κόσμο, να εκφράζει την άποψή του για τα εσωκομματικά τεκταινόμενα του Εθνικού Μετώπου. Προσπαθεί ακόμη και να χαράξει τη γραμμή του κόμματος: Η τελευταία κίνηση του Ζαν Μαρί Λεπέν, ιδρυτή και πρώην ηγέτη του Εθνικού Μετώπου, ήταν να στείλει μια ανοικτή επιστολή στην κόρη του και διάδοχό του στην προεδρία Μαρίν (η οποία σημειωτέον πριν από έξι μήνες τον διέγραψε) για να της ζητήσει να αφιερώσει όλες τις δυνάμεις της στην κούρσα των προεκλογικών εκλογών του 2017. Εκεί πετάει και την ιδέα της «συγκέντρωσης πατριωτών εθελοντών που παραμένουν πιστοί στη γραμμή της αλλαγής». Δεν ακούγεται σαν νέο κόμμα;

Ο Ζαν Μαρί Λεπέν είναι 87 χρονών και επιμένει, γράφει η Monde. Η γαλλική εφημερίδα ρισκάρει και μια εκτίμηση: είτε δει το φως της ημέρας αυτό το νέο κόμμα είτε όχι, είναι σαφές ότι «ο παλιός αρχηγός του FN θέλει να συνεχίσει να κολυμπάει κόντρα στο ρεύμα όσο το δυνατόν περισσότερο». Τον λόγο εξηγεί ένας στενός του φίλος: «Το μόνο πράγμα για το οποίο ζει και αναπνέει ο Λεπέν είναι το Εθνικό Μέτωπο, δεν του έχει μείνει τίποτε άλλο για να παθιαστεί». Ή μπορεί η σωστή εξήγηση να είναι και εκείνη που δίνει ένα άλλο στέλεχος του κόμματος: «Θυμάμαι να μου λέει πριν από μερικά χρόνια: ξέρεις, αγαπητέ μου, θέλουν να με καθαρίσουν. Αλλά εγώ θα τους στείλω στο διάολο και θα ζήσω μέχρι τα εκατό».

Αλήθεια, δεν χρειάζεται να είσαι η Μαρίν Λεπέν για διαπεράσει ένα ρίγος την ραχοκοκαλιά σου.

Μετά την ανακοίνωση του Μπαράκ Ομπάμα στο Κογκρέσο ότι θα κλείσει τη στρατιωτική βάση του Γκουαντάναμο, στον αμερικανό πρόεδρο απομένουν μόνο έξι μήνες για να φέρει σε πέρας το σχέδιό του. Αλλά μέσα σε αυτούς τους έξι μήνες θα πρέπει να ξεπεράσει ένα εμπόδιο που αυτή τη στιγμή μοιάζει ανυπέρβλητο. «Οι 51 από τους 91 κρατούμενους – υπενθυμίζουν οι ΝΥΤ – ήταν νομικά ανεπιθύμητοι στο αμερικανικό έδαφος. Το Κογκρέσο έχει απαγορεύσει τη μεταφορά τους στις Ηνωμένες Πολιτείες». Επομένως γι’ αυτούς θα πρέπει να βρεθεί μια εναλλακτική λύση. Εκτός εάν το Κογκρέσο (πράγμα καθόλου εύκολο) ανακαλέσει την απαγόρευση εισόδου που υιοθέτησε στα τέλη του 2010.

Σε αυτήν την περίπτωση, για τους ανεπιθύμητους κρατούμενους υπάρχουν τρεις επιλογές: η μία είναι οι στρατιωτικές φυλακές του Λίβενγουορθ στο Μισούρι, η άλλη οι στρατιωτικές φυλακές του Νορθ Τσάρλεστον στη Νότια Καρολίνα και η τρίτη οι ομοσπονδιακές φυλακές του Φλόρενς στο Κολοράντο. Πάντως, τουλάχιστον τέσσερις καταδικασμένοι τρομοκράτες, ανάμεσα στους οποίους είναι και ο δράστης της επίθεσης στον Μαραθώνιο της Βοστώνης Tζοχάρ Τσαρνάεφ, κρατούνται ήδη στις ομοσπονδιακές φυλακές του Φλόρενς.

Κι αν ο Ομπάμα δεν καταφέρει να πείσει το Κογκρέσο όπου εξάλλου οι Ρεπουμπλικανοί έχουν την πλειοψηφία; Σε αυτήν την περίπτωση, η βάση θα έμενε ανοικτή έως την «ενθρόνιση» στον Λευκό Οίκο του επόμενου προέδρου. Αυτός θα αποφάσιζε. Κι αν ο επόμενος πρόεδρος είναι ο Τραμπ, ο Ρούμπιο ή Κρουζ, το Γκουαντάναμο θα έμενε ανοικτό – μπορεί και να επεκτεινόταν. Η Χίλαρι από την άλλη έχει ήδη στα σκαριά μια νομική διέξοδο για να παρακάμψει την απαγόρευση του Κογκρέσου. Και τότε αυτές οι αμερικανικές στην Κούβα, συνώνυμο της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα έκλειναν οριστικά.

To βιβλίο άρχισε να πωλείται την περασμένη Δευτέρα. Αλλά αποσύρθηκε έπειτα από λίγες ώρες από την Amazon εξαιτίας της διαμαρτυρίας των αρχών της Βρετανικής Κολομβίας. Τι προκάλεσε τις διαμαρτυρίες; Το γεγονός ότι το βιβλίο υπέγραφε ο 66χρονος δισεκατομμυριούχος Ρόμπερτ Πίκτον, ο οποίος έχει καταδικαστεί σε ισόβια για τη δολοφονία έξι εκδιδόμενων γυναικών από το 1983 έως το 2002, ενώ στην φάρμα του είχαν εντοπιστεί λείψανα από 27 γυναίκες. «Παίρνουμε αυτήν την υπόθεση πολύ σοβαρά και θα επιστρατεύσουμε όλα τα δυνατά μέσα για να εξασφαλίσουμε ότι οι οικογένειες των θυμάτων θα τύχουν της προστασίας που τους πρέπει από τον επιπλέον πόνο που θα μπορούσε να τους προκαλέσει αυτό το βιβλίο» εξήγησε ο γενικός εισαγγελέας Μάικ Μόρις. Το βιβλίο τιτλοφορείται «Πίκτον: με τα δικά του λόγια» και ως συγγραφέας αναφέρεται κάποιος Μάικλ Τσίλντερς. Στην ουσία πρόκειται για αγιογραφία: Ο Πίκτον περιγράφεται στο βιβλίο ως «αποδιοπομπαίος τράγος». Δεν είναι πάντως ο πρώτος σίριαλ κίλερ που προσπαθεί να βγει από τη φυλακή με ένα βιβλίο. Μόνο που σε πολλές άλλες χώρες απαγορεύεται η έκδοση τέτοιων βιβλίων. Κι – ευτυχώς – κανείς δεν μιλάει για λογοκρισία.