Η δωρεάν πρόσβαση σε εκατομμύρια ακαδημαϊκές εργασίες, τη σημερινή εποχή είναι θείο δώρο για πολύ κόσμο. Αν είστε φοιτητής ή ερευνητής, το Sci-Hub επέστρεψε για σας με νέα διεύθυνση, έπειτα από την κατάσχεση της διεύθυνσής του από τις αμερικάνικες διωκτικές αρχές πριν από λίγους μήνες, αναφέρει ο Νικίλ Σονάντ, από το Quartz. Για όσους δεν έχουν ιδέα τι είναι, αρκεί να πούμε ότι θεωρείται από πολλούς το google για την εύρεση ακαδημαϊκών εργασιών. Και αυτό που κάνει την συγκεκριμένη πλατφόρμα να διαφέρει από άλλες που παρέχουν παρόμοιες υπηρεσίες είναι ότι ο επισκέπτης τις κατεβάζει χωρίς να χρειάζεται να πληρώσει κάποια συνδρομή.
Η πειρατεία δεν αφορά μονάχα ταινίες και μουσική. Οτιδήποτε είναι υπερτιμημένο για τους πολλούς, θα βρει κάποια στιγμή την θέση του στο διαδίκτυο. Εξαίρεση δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν και οι ακαδημαϊκές εργασίες.
Τον Οκτώβριο του 2015, ένας περιφερειακός δικαστής στην Νέα Υόρκη αποφάσισε υπέρ των εκδόσεων Elsevier, που είχαν κατηγορήσει το Sci-Hub για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων. Η απόφαση έδωσε το πράσινο φως στις διωκτικές αρχές να σταματήσουν την πρόσβαση στην πλατφόρμα.
Στην ουσία έθεσαν σε διαθεσιμότητα την διεύθυνση της πλατφόρμας, χωρίς να μπορούν να κάνουν οτιδήποτε παραπάνω. Απλώς εμποδίζει τους επισκέπτες της να την βρουν στον παγκόσμιο ιστό. Είναι σχεδόν αστείο το πόσο γρήγορα μπορεί να ξαναλειτουργήσει ένα ιστολόγιο που του έχουν «κατεβάσει» το όνομα. Απλώς αλλάζει κατάληξη, όπως και έκανε το Sci-Hub και τελείωσε η ιστορία.
Τα νέα της επαναλειτουργίας του Sci-Hub μαθαίνονται με γεωμετρική πρόοδο. Αναφορές για αυτό συναντά κάποιος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ακόμα και σε πλατφόρμες όπως το Reddit ή το ello έχουν μέχρι και κριτικές για την ποιότητα των αρχείων.
most of my research papers are illegally on @Sci_Hub. I think thats great, wish I could legally provide them via open access. #icanhazpdf
— Sebastian (@sscdotopen) February 10, 2016
Το σλόγκαν του Sci-Hub είναι «να αφαιρεθούν όλα τα εμπόδια από τον δρόμο της επιστήμης». Η δημιουργός και εμπνεύστρια της πλατφόρμας δεν κρύβεται. Είναι η Αλεξάνδρα Ελμπακιάν, ερευνήτρια νευροεπιστημών από το Καζακστάν. Τις περισσότερες ακαδημαϊκές εργασίες για να τις αποκτήσει κάποιος πρέπει να πληρώσει ένα ποσό, συνήθως 28 με 32 ευρώ ανά εργασία το λιγότερο. Σε μερικές περιπτώσεις οι τιμές ανεβαίνουν αρκετά.
Το Sci-Hub και η κα Αλεξάνδρα δεν ανακάλυψαν τον τροχό. Αλλά είναι η αυτοματοποιημένη έκδοση φιλικού διαμοιρασμού. Για παράδειγμα, κάποιος τουιτάρει τον σύνδεσμο μιας εργασίας μαζί με ένα email επικοινωνίας στο #icanhazpdf. Κάποιος άλλος που θα το δει και έχει πρόσβαση σε αυτήν την εργασία, είτε επειδή είναι συνδρομητής, είτε επειδή την έχει το πανεπιστήμιο όπου φοιτά, την στέλνει στον ενδιαφερόμενο.
#icanhazpdf https://t.co/053zVsPrFc steelgraham7 gmail
— ⓪ Grⓐhⓐm Steel (@McDawg) February 5, 2016
Το Sci-Hub αποτελεί την αυτοματοποιημένη έκδοση της παραπάνω μεθόδου. Αυτό που κάνει στην ουσία η πλατφόρμα, είναι να παίρνει τον σύνδεσμο μιας εργασίας και αυτόματα να δοκιμάζει διαπιστευτήρια από διάφορα πανεπιστήμια, έως ότου καταφέρει να αποκτήσει πρόσβαση. Στην συνέχεια κάνει λήψη το αρχείο PDF. Αυτή η μέθοδος επιτρέπει σε κάποιον να έχει πρόσβαση σε ένα τεράστιο όγκο πληροφορίας, που κανένας ερευνητής από μόνος του δεν έχει, ακόμα και ολόκληρα ινστιτούτα. Η πλατφόρμα προσφέρει πρόσβαση σε παραπάνω από 47 εκατομμύρια εργασίες.
Το νέο λιμάνι του Sci-Hub και της μοντέρνας «Ρομπέν των Δασών», κα Ελμπακιάν είναι το «.io». Η συγκεκριμένη κατάληξη ανήκει στην Αγγλία κάτι που σημαίνει ότι μια καινούρια αγωγή εναντίον της πλατφόρμας θα πρέπει να γίνει από βρετανικού εδάφους. Oπως έγινε και στις περιπτώσεις του PopcornTime.io, μιας υπηρεσίας δωρεάν προβολής ταινιών και σειρών μέσω διαδικτύου (streaming οn demand). Αξίζει βέβαια να πούμε ότι και το PopcornTime λειτουργεί και πάλι με άλλη κατάληξη.
Είναι ένα παιχνίδι κρυφτού που μπορεί να κρατήσει για πάρα πολύ καιρό.
Εξάλλου, αυτοί που ωφελούνται περισσότερο προέρχονται από την Κίνα, την Βραζιλία, την Ινδία, το Ιράν και τη Ρωσία. Με τις ΗΠΑ να ακολουθούν εκτός πρώτης πεντάδας. Και αν σκεφτεί κάποιος ότι ακόμα και το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ έχει δηλώσει ότι δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά τις τιμές κάποιων εκδόσεων.
Για την κα Ελμπακιάν, ακόμα και η αγορά μιας ακαδημαϊκής εργασίας θα ήταν τεράστιο οικονομικό πρόβλημα. Ετσι αναγκάστηκε να βρει τις εργασίες με τον «πειρατικό» τρόπο.
Η υπηρεσία που προσφέρει η πλατφόρμα σύμφωνα με υποστηρικτές της, δεν προκαλεί ζημιές σε ιστότοπους και υπηρεσίες που πουλάνε τις εργασίες. Καθώς τα άτομα που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα για να αποκτήσουν πρόσβαση στις πληροφορίες, πολλές φορές, ολόκληρος ο μισθός τους δεν φτάνει για να τις αγοράσουν. Ενώ σε πλατφόρμες συζήτησης, όπως το Reddit συνήθως ακούγεται το επιχείρημα ότι η γνώση πρέπει να παρέχεται δωρεάν σε όλους.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι υπάρχει και το ρωσικό αδελφάκι του Sic-Hub, η βιβλιοθήκη Γένεσις (Library Genesis). H Libgen λειτουργεί περισσότερο ως αποθετήριο παρά ως σταθμός σύνδεσης. Διαθέτει όμως και αυτή κάτι εκατομμύρια σε αρχεία, από εργασίες έως σειρές εκπαιδευτικών εγχειριδίων αλλά και βιβλία. Και αυτό βέβαια έχει την τάση να μετακομίζει συχνά…
Περισσότερες πληροφορίες για ακαδημαϊκές εργασίες και πως μπορείτε να τις αποκτήσετε θα βρείτε εδώ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News