Οταν συναντάμε για πρώτη φορά κάποιον, στο μυαλό μας γεννώνται αυτόματα δύο ερωτήματα. Το πρώτο είναι: μπορώ να εμπιστευτώ αυτό το άτομο; Και το δεύτερο: μπορώ να σέβομαι αυτό το άτομο; Και όπως επισημαίνει ο Ανταμ Μπουλτ στην The Telegraph, το επίπεδο της αξιοπιστίας μας (ειλικρίνειας και ζεστασιάς) είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για το πώς θα μας δουν οι άλλοι αρχικά.

Συνηθίζουμε όμως να πιστεύουμε λανθασμένα, πως ο δεύτερος παράγοντας, δηλαδή η ικανότητα κάποιου είναι πιο σημαντική από την αξιοπιστία του. «Από την άποψη της εξελικτικής πορείας του ανθρώπινου γένους» γράφει στο βιβλίο του «Παρουσία» (Presence) η καθηγήτρια στο Harvard Business School, Εϊμι Κάντι, «για την επιβίωσή μας είναι πιο καίριο να ξέρουμε αν το πρόσωπο αυτό αξίζει την εμπιστοσύνη μας».

Και η Κάντι συνεχίζει προειδοποιώντας πως αν και είναι ευεργετικό για μας να επιδεικνύουμε ικανότητα, ειδικά στο περιβάλλον της εργασίας μας, το να προσπαθήσουμε να κερδίσουμε το σεβασμό των άλλων ενώ αποτύχαμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους, μπορεί να μας βλάψει στο μέλλον – ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλοί νέοι επιστήμονες που πασχίζουν να χτίσουν μια καριέρα.

Η καθηγήτρια είναι ξεκάθαρη σε αυτό: «Αν κάποιος που προσπαθείτε να επηρεάσετε δεν σας εμπιστεύεται, δεν πρόκειται να φτάσετε μακριά. Αντί να τον κερδίσετε θα τον κάνετε πιο επιφυλακτικό, καθώς θα διακρίνει στη συμπεριφορά σας μια προσπάθεια να τον χρησιμοποιήσετε προς όφελός σας. Ενα ζεστό, αξιόπιστο άτομο που συγχρόνως έχει ισχυρή προσωπικότητα προκαλεί στους άλλους ανυπόκριτο θαυμασμό, αφού όμως πρώτα κατακτήσει την εμπιστοσύνη τους και η δύναμή του εκληφθεί από εκείνους ως προτέρημα και όχι ως απειλή».

Σύμφωνα με τη συγγραφέα του βιβλίου, η «Παρουσία» δεν μιλάει για το πώς να εμφανίσουμε τον εαυτό μας ως άξιο και ικανό. Μιλάει για τις ικανότητες που έχουμε και πώς να πιστέψουμε σ΄ αυτές και να τις επικοινωνήσουμε στους άλλους. Μιλάει για την εξουδετέρωση όλων εκείνων που μας εμποδίζουν να εκφράσουμε ποιοι πραγματικά είμαστε. «Συχνά χρειάζεται να βγεις από το δρόμο που ακολουθείς ώστε να μπορέσεις να είσαι ο εαυτός σου» επισημαίνει με νόημα η Αμυ Κάντι.

Κάτι άλλο, εξαιρετικά χρήσιμο και αυτό, που αναλύει η Κάντι στο βιβλίο της, είναι η τέχνη να καταλάβετε και να ξεσκεπάσετε έναν ψεύτη. Οταν κάποιος ψεύδεται είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν ανακολουθίες ανάμεσα σε αυτά που λέει και σε αυτά που κάνει. «Το να ψεύδεται κάποιος δεν είναι εύκολο» υπογραμμίζει.

«Οι περισσότεροι από εμάς καθώς λέμε μια ιστορία και κρύβουμε μία άλλη, δοκιμάζουμε έντονο ψυχολογικό στρες και νιώθουμε ενοχή την οποία είναι δύσκολο να ελέγξουμε εγκεφαλικά δίχως ν΄ αφήσουμε κάτι να διαρρεύσει».

Αυτές οι «διαρροές», ισχυρίζεται η συγγραφέας, εμφανίζονται συχνά σαν ταυτόχρονα αντικρουόμενα συναισθήματα, όπως όταν κάποιος μιλάει με χαρούμενη φωνή αλλά η μορφή του είναι θυμωμένη. Πρόκειται όπως λέει για το πόσο καλά ή άσχημα συνεργάζονται τα ποικίλα κανάλια επικοινωνίας που διαθέτουμε: η στάση του σώματος, οι κινήσεις, οι εκφράσεις του προσώπου, οι ποιότητες της φωνής, η ομιλία.

Οταν όμως προσπαθούμε να ανακαλύψουμε την αλήθεια ή το ψέμα, προσέχουμε υπερβολικά τις λέξεις και λιγότερο τα μη λεκτικά στοιχεία της συμπεριφοράς κάποιου. «Ομως η αλήθεια συνήθως αποκαλύπτεται καθαρότερα μέσα από τις πράξεις παρά μέσα από τα λόγια μας» καταλήγει εμφατικά η καθηγήτρια Κάντι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News