Αναζητώντας λόγους για τη γερμανική επιτυχία σε θέματα βιομηχανίας, «σκοντάφτουμε» σ' ένα κλειδί: τη συνεχή και στενή συνεργασία πανεπιστημίων, πολυτεχνείων, αλλά και ΤΕΙ, με τις τοπικές βιομηχανίες, ενίοτε και με βιομηχανικές επιχειρήσεις που βρίσκονται εκατοντάδες ή και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, ή στο εξωτερικό…

Πώς γίνεται αυτό, θα ρωτήσετε.

Με πολλούς τρόπους, κυρίως όμως με τη δυνατότητα που δίνεται στους φοιτητές να εκπονήσουν την πτυχιακή τους εργασία, που τώρα είναι για την απόκτηση Bachelor ή Master, μέσα στη βιομηχανία, δεδομένου ότι ολόκληρη η Γερμανία μεταλλάχθηκε, ασπαζόμενη το βρετανικό μοντέλο εκπαίδευσης και απονομής πτυχίων.

Σ' αυτήν τη διαδικασία της μετάλλαξης, που ήταν οδυνηρή και κράτησε χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί, θα επανέλθω με άλλο ειδικό άρθρο.

Οι φοιτητές, λοιπόν, έχουν τη δυνατότητα να εκπονήσουν την εργασία τους ως έργο ή ως ένα κομμάτι έργου, project, που απασχολεί και ενδιαφέρει τη συγκεκριμένη επιχείρηση. Η διασφάλιση της επιστημονικής ποιότητας και η εποπτεία είναι εξασφαλισμένη οργανωτικά με τους εντεταλμένους καθηγητές από τη μια μεριά, και με τους αρμόδιους της βιομηχανίας από την άλλη, οι οποίοι αναλαμβάνουν την εσωτερική εποπτεία και την καθοδήγηση σε καθημερινή βάση. Η συνεργασία αυτή γίνεται με συμβόλαιο και είναι ρουτίνα, διαδικαστικώς.

Στο πρόγραμμα Bachelor είναι εντεταγμένη μια πρακτική εκπαίδευση σε βιομηχανία, που διαρκεί τρεις περίπου μήνες και μπορει να συνδεθεί ακολούθως με την εργασία bachelor που διαρκεί επίσης τρεις μήνες. Κατ' αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα στη βιομηχανία να έχει στο δυναμικό της νέα παιδιά με όρεξη για τη δουλειά, με σχετικά μικρό κόστος, και από την άλλη μεριά ο φοιτητής βιώνει την πράξη και μαθαίνει δουλεύοντας επιστημονικά στον στόχο του.

Η εργασία Master διαρκεί πέντε μήνες.
Ας σημειώσω δε, ότι οι σπουδές Bachelor διαρκούν συνήθως 3,5 χρόνια, στα οποία περιλαμβάνεται και η πτυχιακή εργασία. 
Το Μάστερ, που ακολουθεί προαιρετικά, κρατάει 1,5 χρόνο εάν φυσικά δεν χάσει ο φοιτητής εξάμηνα.

Εάν έχει ο φοιτητής τα προσόντα, μπορεί να προχωρήσει μετά το Master σε διδακτορικό, και αυτό πάλι σε συνεργασία με τη βιομηχανία, εάν ενδείκνυται. Αυτό εξαρτάται από το θέμα.

Εδώ έχουμε να κάνουμε, δηλαδή, με μια πολύ αποτελεσματική και συστηματική συνεργασία πανεπιστημίων και πολυτεχνείων με τη βιομηχανία, που καλύπτει ένα τεράστιο φάσμα επιστημών και τεχνολογίας, από τη μηχανολογία και τις κατασκευές, ναυπηγική και αεροναυπηγική, μέχρι τη χημεία, την ενέργεια, τα οικονομικά, τη βιοτεχνολογία, καθώς και την πληροφορική και τα μαθηματικά.
Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται σαφώς οι μηχανικοί όλων των ειδικοτήτων.

Εκτός από αυτήν τη συνεργασία, ανατίθενται στοχευμένα πολυτεχνειακά και πανεπιστημιακά μαθήματα σε ειδικούς από τη βιομηχανία, που έχουν το μεράκι να κάνουν ένα μάθημα την εβδομάδα, επί πληρωμή, η οποία όμως δεν είναι σημαντική. Πολλοί όμως αναλαμβάνουν ευχαρίστως τη δουλειά αυτή, διότι αλλάζουν παραστάσεις και έχουν από πρώτο χέρι τη δυνατότητα επιλογής πιθανών συνεργατών ή στελεχών για τις επιχειρήσεις τους. Άλλοι πάλι θυμούνται τα φοιτητικά τους χρόνια και ανανεώνονται παραδίδοντας μαθήματα, εκεί όπου φοίτησαν πριν από π.χ. 20 χρόνια.

Ας αναφέρουμε κλείνοντας και μερικά προβλήματα που παρουσιάζονται ενίοτε:

1. Η καθοδήγηση και η επίβλεψη φοιτητών που βγάζουν το κομμάτι αυτό των σπουδών τους στο εξωτερικό, π.χ. σε ένα εργοστάσιο της βιομηχανίας Thyssen Krupp στην Κίνα, χρειάζεται ένα πολύ καλό σύστημα επικοινωνίας με τη σχολή στη Γερμανία.
2. Ο κάθε καθηγητής δεν είναι διατεθειμένος να μπει στον κόπο της βιομηχανικής εφαρμογής, να αφήσει δηλαδή τη βολή του, το εργαστήριό του και να τρέχει.
3. Δεν είναι όλες οι βιομηχανίες κατάληλα στελεχωμένες, ούτως ώστε να διαθέσουν το κατάλληλο εποπτικό προσωπικό, που πρέπει να είναι πανεπιστημιακού επιπέδου και μάλιστα με εμπειρία. Ή, πιεζονται τόσο, που δεν προφταίνουν να δώσουν τα φώτα τους.
4. Πολύ συχνά οι εργασίες ως project είναι απόρρητες, πράγμα που εμποδίζει την απαραίτητη περαιτέρω επιστημονική αξιοποίηση στη σχολή του πολυτεχνείου.

Στο σύνολό του, όμως, το πνεύμα αυτό της συνεργασίας είναι πολύ αποτελεσματικό και καινοτόμο για όλους, για τη βιομηχανία, για τους φοιτητές, για τα πολυτεχνεία και για το κράτος, διότι επιταχύνει την εξάπλωση της τεχνολογίας και την αξιοποίηση των διαθεσίμων πόρων. Υπάρχουν δε και συγκεκριμένα προγράμματα που επιδοτούν μεγάλα επιστημονικά και τεχνολογικά έργα, στα οποία είναι συνδεδεμένες και συνεργάζονται περισσότερες επιχειρήσεις και σχολές, δημιουργώντας ένα είδος επιστημονικής και βιομηχανικής κυψέλης.

Κάτι ανάλογο καλό θα ήταν να δημιουργηθεί και στην Ελλάδα σε ευρεία κλίμακα και μάλιστα σε κάθε περιφέρεια. Σαφώς υπάρχουν σχολές που το κάνουν ήδη πράξη, αλλά δεν είναι πολλές.

Δυστυχώς, δεν διάβασα τίποτα σχετικό ως πρόγραμμα στις κυβερνητικές εξαγγελίες. Ούτε στους στόχους των περιφερειαρχών. Μόνο ότι θα γίνουν και ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ωραία. Αυτό όμως δεν καλύπτει επ' ουδενί αυτομάτως το ανωτέρω θέμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News