558
|

Οι βρετανικές αποζημιώσεις

Οι βρετανικές αποζημιώσεις

Τους έβγαζαν τα νύχια, βίαζαν τις γυναίκες, περνούσαν τους όρχεις των αντρών από τροχαλίες – αυτά ήταν ορισμένα βασανιστήρια που περνούσαν οι Κενυάτες κρατούμενοι στη δεκαετία του ΄50, στην εποχή της βρετανικής αποικιοκρατίας. Οι βρετανικές κυβερνήσεις υποστήριζαν διαχρονικά, ότι αγνοούσαν αυτές τις πρακτικές που είχαν εφαρμοστεί μαζικά σε 80.000-300.000 κρατούμενους στρατοπέδων και φυλακών. «Ήταν η τοπική κυβέρνηση της Κένυας που αυθαιρετούσε», σχολίαζε στερεότυπα το Λονδίνο απαντώντας στις καταγγελίες, όμως η αποικία της Κένυας βρισκόταν υπό τη διοίκηση της «έμμεσης διακυβέρνησης», με άλλα λόγια οι τοπικές αρχές ασκούσαν την εξουσία υπό τη βρετανική επικυριαρχία.

Τα αρχεία ωστόσο που βγήκαν πρόσφατα στο φως της ημέρας (και τα οποία κρατούσε στο σκοτάδι της εχεμύθειας το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών) απέδειξαν πέραν, πάσης αμφιβολίας, ότι το Λονδίνο ήταν απολύτως ενήμερο των βασανισμών που γίνονταν στην Κένυα. Ένας Βρετανός διοικητής είχε ενημερώσει τους προϊσταμένους του ότι «οι συνθήκες, δυστυχώς, παραπέμπουν στη ναζιστική Γερμανία ή στην κομμουνιστική Ρωσία».

Σε δημοσίευμα του «Guardian» και σε ανταπόκριση της «Monde» επισημαίνεται ότι μετά ταύτα οι νομικές υπηρεσίες της βρετανικής κυβέρνησης -υπό την πίεση του ΟΗΕ- αποφάσισαν να δεχθούν τους εκπροσώπους των Μάου-Μάου και να διαπραγματευθούν μαζί τους τις αποζημιώσεις. Πολλές δεκάδες εκατομμύρια στερλίνες μπορεί να κοστίσει στη βρετανική κυβέρνηση η αποζημίωση των 10.000 θυμάτων της κακοποίησης και των βασανισμών που υπέστησαν οι Κενυάτες, ενώ η επιχείρηση αποκατάστασης του κύρους της «βρετανικής αυτοκρατορίας» μπορεί να έχει πολύ υψηλότερο κόστος, καθώς η Κένυα δεν ήταν η μόνη αποικία όπου οι Βρετανοί άσκησαν καταχρηστικές μεθόδους βίας. Η Κύπρος, η Ζουαζηλάνδη, η βρετανική Γουιάνα, κατά το δημοσίευμα του Guardian, μπορούν να εγείρουν αντίστοιχες αξιώσεις, πλην όμως επισημαίνεται ότι τα εγκλήματα προ του ΄54 έχουν παραγραφεί.

Τα αρχεία του Φόρεϊν Όφις περιέχουν μαρτυρίες της εποχής, όπου αναφέρεται ότι οι συλληφθέντες θεωρούνταν ένοχοι ωσότου αποδειχθεί ότι ήταν αθώοι, ενώ όσοι υποχωρούσαν γίνονταν εθνοφρουροί και απολάμβαναν ειδικών προνομίων. Η εξέγερση των Μάου-Μάου, όπου ενώθηκαν άνεργοι του Ναϊρόμπι, άκληροι γεωργοί και ιδεολόγοι αντι-αποικιοκράτες, πνίγηκε στο αίμα, καθώς οι αρχές ασφαλείας εφάρμοσαν τη στρατηγική της «συλλογικής τιμωρίας». Οι δυστυχείς Κενυάτες που έζησαν στα «βρετανικά γκούλαγκ», που χτυπήθηκαν, βασανίστηκαν, ευνουχίστηκαν, φυσικά δεν θα βρουν στην αποζημίωση την αποκατάσταση μιας κατεστραμμένης ζωής, οπωσδήποτε όμως θα είναι γι΄ αυτούς μια ηθική δικαίωση.

Τα δημοσιεύματα επισημαίνουν επίσης, ότι η θέση της Βρετανίας στον κόσμο εγκαθιδρύθηκε μέσω του ιμπεριαλισμού που υφάνθηκε στον παγκόσμιο χάρτη από τις προσαρτήσεις φτωχών και υπανάπτυκτων χωρών, με πλούσιους φυσικούς πόρους. Οι αποικίες έπαιξαν τον κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη της βρετανικής βιομηχανίας υπογραμμίζεται, και η ροή της ευμάρειας που δημιούργησαν οι αποικίες (σε μιαν αυτοκρατορία όπου «ο ήλιος ποτέ δεν έδυε») ήταν αυτή που έκανε τη στερλίνα ισχυρό νόμισμα και το Λονδίνο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κέντρο.  Στο δημοσίευμα του «Guardian» υπενθυμίζεται συμπληρωματικά ο πλούτος που απέδωσαν οι «αιματοβαμμένες καλλιέργειες βαμβακιού και σακχαρότευτλων» και υπογραμμίζεται ότι ήρθε η ώρα της αποκάλυψης, έπειτα από τη συγκάλυψη μισού αιώνα.

Για το τέλος σας έχω μια κουβέντα βρετανού αξιωματούχου, που υπεδείκνυε (με χαρακτηριστικό φλέγμα) την ανάγκη της εχεμύθειας – «αν πρέπει να αμαρτήσουμε, ας το κάνουμε σιωπηλά», σημείωνε… Η ίδια «σιωπηλή» στρατηγική εφαρμόστηκε εξάλλου από τους Άγγλους στην «αιματοβαμμένη Κυριακή» της σφαγής που έφεραν σε πέρας το ΄72 στη Βόρεια Ιρλανδία, ακόμη και στους Ιρακινούς που βασανίστηκαν από βρετανικά στρατεύματα το 2003. Και το ερώτημα που πλανάται στα σχετικά δημοσιεύματα είναι, «πού θα μπει η γραμμή;» – με ποια κριτήρια θα αποκατασταθούν οι μεν και όχι οι δε;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News