Σε έρευνα που έκανε το περιοδικό Newsweek τον Ιούνιο του 2012 οι πολίτες που ερωτήθηκαν, ψήφισαν ως καλύτερο Πρόεδρο που είχε ποτέ η Αμερική τον Ronald Reagan, με την αιτιολογία ότι έβαλε τέλος στον ψυχρό πόλεμο. Η εικόνα της Αμερικής παγκοσμίως καθώς και οι καλές σχέσεις με σύμμαχα κράτη έχουν μεγάλη σημασία για τους ψηφοφόρους. Δικαιολογημένα, λοιπόν, αναφερόταν στον αμερικάνικο τύπο ότι η τρίτη και τελευταία τηλεμαχία ανάμεσα στον Πρόεδρο Ομπάμα και τον Μιτ Ρόμνεϊ, που ολοκληρώθηκε πριν λίγα λεπτά, και που είχε ως επίσημο θέμα της την εξωτερική πολιτική, θα είχε καθοριστική σημασία. Ή μήπως όχι;

Υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα εξελίσσονταν διαφορετικά απ’ ό,τι σε άλλες εκλογικές αναμετρήσεις; Γεγονός είναι ότι και οι δύο αντίπαλοι έχουν ρίξει το βάρος της προεκλογικής εκστρατείας στην κοινωνική πολιτική, και οι δύο στοχεύουν στο να αποκτήσουν την ψήφο τριών επικαλυπτόμενων αν και διακριτών ομάδων: καταρχάς των γυναικών, κατά δεύτερον των ισπανόφωνων, και κατά τρίτον, της τόσο σημαντικής (όσο και δύσκολα προσδιορίσιμης) ‘μεσαίας τάξης’.

Ο Ομπάμα εμμένει σε αυτή την τακτική, γνωρίζοντας προφανώς ότι αποτελεί το δυνατό του χαρτί. Η κυβέρνησή του ψήφισε νόμους που διασφαλίζουν την ίση αμοιβή στην εργασία γυναικών-αντρών και είναι υπεύθυνη για το πιο φιλολαϊκό πρόγραμμα δημόσιας υγείας που έχει ποτέ περάσει από την Γερουσία. Ο Ρόμνεϊ, από την άλλη, συνειδητοποιεί ότι όσο κι αν καταφέρει να χτυπήσει τον Πρόεδρο για την ανεργία ή την πολιτική της Αμερικής στη Λιβύη, αν δεν πάρει με το μέρος του την μεσαία τάξη, αν δεν πείσει για την ευαισθησία του όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών, τους αγώνες των γκέυ, ή την περιορισμένη πρόσβαση στην εξουσία των ισπανόφωνων (οι οποίοι συστηματικά αποκλείονται και απο καίριες θέσεις του Ρεπουμπλικανικού κόμματος),  θα είναι δύσκολο να κατακτήσει την προεδρία.

Τι συνέβη στην αποψινή τηλεμαχία; Ο Ομπάμα ξεκίνησε υπενθυμίζοντας στους ψηφοφόρους το τέλος του πολέμου στο Ιράκ και τον θάνατο του Μπιν Λάντεν ως τις σημαντικότερες επιτυχίες της κυβέρνησής του στο ζήτημα της εθνικής ασφάλειας. Ο Ρόμνεϊ του επιτέθηκε για την δολοφονία του Αμερικανού Πρέσβη στη Λιβύη και την ολιγωρία του να χαρακτηρίσει την επίθεση τρομοκρατική. Στην συνέχεια χρησιμοποίησε κάθε αφορμή για να αναφερθεί στην ανεργία διαβεβαιώνοντας το κοινό ότι αν αναλάβει την Προεδρία θα δημιουργήσει εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας.

Οι ερωτήσεις που ακολούθησαν έφεραν στο επίκεντρο την σχέση της Αμερικής με το Ισραήλ, τον κίνδυνο που εγκυμονεί το Ιράν, την οικονομική αντιπαλότητα με την Κίνα. Δεν υπήρξε ούτε μία ερώτηση για την οικονομική κρίση που σαρώνει την Ευρώπη. Όταν ο Ομπάμα ρωτήθηκε από τον Μπομπ Σίφερ που διηύθυνε την συζήτηση, αν θα δήλωνε ποτέ ότι μια επίθεση κατά του Ισραήλ αποτελεί αυτομάτως επίθεση κατά της Αμερικής, ο Πρόεδρος απλά απάντησε ότι αν το Ισραήλ δεχτεί επίθεση, η Αμερική θα το υποστηρίξει, αποφεύγοντας έτσι να ταυτίσει την πολιτική του με αυτή του Ισραήλ.

Πιστεύω ότι στην τελευταία τηλεμαχία φάνηκαν με ευκρίνεια οι διαφορές στην πολιτική των δύο υποψηφίων. Πέρα από τις αρχικές αβρότητες και τις συγκλίνουσες απόψεις για το μεγαλείο της Αμερικής, οι δύο υποψήφιοι στάθηκαν σαφώς ως αντίπαλοι με διαμετρικά αντίθετες απόψεις στα περισσότερα διεθνή ζητήματα. Περιληπτικά: ο Ομπάμα προωθεί την μείωση των εξοπλισμών, την ενίσχυση της διπλωματίας, τη χρήση οικονομικών έναντι των στρατιωτικών μέσων για την επίτευξη γεωπολιτικών στόχων και -το κυριότερο- δήλωσε ότι επιθυμεί να σταματήσει η Αμερική να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις ξένων κρατών και να τους επιτρέψει, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε πριν λίγες μέρες, ‘να ορίσουν την δική τους ταυτότητα’. Ο Ρόμνεϊ αντιθέτως επιδιώκει αύξηση των εξοπλισμών με ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, τη στιγμή μάλιστα που, όπως ο Ομπάμα επισήμανε, μια τέτοια αύξηση δεν την ζητά ούτε το Πεντάγωνο (αναρωτιέμαι αν την ζητούν οι βιομηχανίες όπλων).

Και οι δύο υποψήφιοι βέβαια έβρισκαν αφορμές για να παρουσιάζουν τις θέσεις που πίστευαν ότι θα πείσουν τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους. Ο Ομπάμα αναφέρθηκε σε όσα έχει κάνει για την οικονομική αποκατάσταση των βετεράνων του πολέμου, και τόνισε δύο φορές την σημασία της εκπαίδευσης και της χειραφέτησης των γυναικών της Μέσης Ανατολής, υπενθυμίζοντας έτσι έμμεσα τα όσα έχει κάνει για τις εργαζόμενες γυναίκες της Αμερικής. Ο Ρόμνεϊ επανέλαβε ότι στόχος του είναι η ενεργειακή αυτονομία της Αμερικής και η αύξηση των θέσεων εργασίας – δίχως όμως να προσφέρει συγκεκριμένη οικονομική στρατηγική- και κατέληξε τονίζοντας τον κίνδυνο που θέτει το Ιράν, και που καθιστά επιτακτική την περαιτέρω ενίσχυση της στρατιωτικής δύναμης της Αμερικής.

Ωστόσο η σημαντικότερη διαφορά ήταν ότι ο Ομπάμα μιλούσε με συγκεκριμένα στοιχεία, θεμελιώνοντας την κάθε του άποψη στα όσα -πολλά ή λίγα- έχει όντως επιτύχει με την Προεδρία του. Ο Ρόμνεϊ αντίθετα κατέφυγε σε μία σειρά υποσχέσεων που δεν συνοδεύονταν από σαφές, λογιστικά τεκμηριωμένο, πρόγραμμα. Ποια προσέγγιση θα ασκήσει την μεγαλύτερη έλξη στους ψηφοφόρους, θα φανεί το βράδυ της 6ης Νοεμβρίου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News