Μπορεί εμείς να αισθανόμαστε κούραση, ταχυκαρδία, πονοκέφαλο ή να έχουμε πυρετό, όμως όλα αυτά τα συμπτώματα προέρχονται από διαταραχές στις πιο μικρές δομές του σώματός μας, τα κύτταρα. Γι’ αυτό και η μελέτη της βιολογίας των κυττάρων μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα από πού ξεκίνησε μία πάθηση και, φυσικά, πώς θα μπορούσαμε να την αντιμετωπίσουμε.
Κάποια από τα κύτταρα μάλιστα που αποτελούν την άμυνα του οργανισμού μας, όταν έχουν διαταραχή, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές παθήσεις, οι οποίες αν δεν διαγνωστούν και δεν αντιμετωπιστούν, ενδέχεται να οδηγήσουν ακόμη και σε θάνατο.
Η πλασματοκυτταρικές διαταραχές (δυσκρασίες), όπως ονομάζονται, αφορούν κύτταρα που παράγονται από β-λεμφοκύτταρα του ανοσοποιητικού, τα οποία με τη σειρά τους προέρχονται από τα λευκά αιμοσφαίρια. Οι δυσκρασίες αυτές προκαλούν πολλές σπάνιες παθήσεις, που είναι δύσκολο και να διαγνωστούν από τον γιατρό και να αντιμετωπιστούν με κάποια θεραπεία. Γι’ αυτό και οι επιστήμονες ανά τον κόσμο έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα αναγνώρισης της βιολογίας των παθήσεων αυτών, ώστε να τις αναγνωρίζουν σε κυτταρικό επίπεδο και να επεμβαίνουν για να τις θεραπεύουν.
Στην Ελλάδα το πολύτιμο επιστημονικό έργο έχει αναλάβει η Ιατρική Εταιρεία Μελέτης της Βιολογίας και Θεραπείας του Καρκίνου (ΙΕΜΒΙΘΕΚ) σε συνεργασία με τη Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
Αύριο Τρίτη, στην Αίγλη του Ζαππείου θα γίνει ενημέρωση Τύπου για τα δύο μεγάλα συνέδρια που θα γίνουν τις επόμενες ημέρες στην Ελλάδα. Στη συνέντευξη Τύπου θα μετέχουν ο πρύτανης του ΕΚΠΑ καθηγητής Μελέτιος Α. Δημόπουλος, ο καθηγητής του ΕΚΠΑ Ευάγγελος Τέρπος και ο αναπληρωτής καθηγητής του ΕΚΠΑ Ευστάθιος Καστρίτης.
Τα δύο εξειδικευμένα συνέδρια αφορούν τα νεότερα δεδομένα στις σπάνιες πλασματοκυτταρικές δυσκρασίες και τις αιματολογικές παθήσεις.
Πλασματοκυτταρικές Δυσκρασίες
Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει σημαντική πρόοδος στην κατανόηση της βιολογίας και της παθοφυσιολογίας σπάνιων πλασματοκυτταρικών δυσκρασιών. Αυτό οδήγησε σε νεότερες θεραπευτικές προσεγγίσεις με σημαντικό όφελος για τους ασθενείς, αλλά δημιούργησε ταυτόχρονα καινούργια ερωτήματα.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης ημέρας της διημερίδας ειδικοί επιστήμονες από την Ελλάδα θα αναπτύξουν τα θέματα και θα θέσουν τα ζητήματα που χρήζουν απαντήσεων και αφορούν τη μακροσφαιριναιμία του Waldenström, και των πιο σπάνιων πλασματοκυτταρικών δυσκρασιών όπως σύνδρομο POEMS, μονοκλωνικές γαμμαπάθειες που προσβάλλουν τους νεφρούς, το περιφερικό νευρικό σύστημα, μονήρεις πλασματοκυτταρικούς όγκους και νόσο Castleman.
Η δεύτερη ημέρα θα είναι αφιερωμένη στην αμυλοείδωση, μια σχετικά σπάνια νόσο, που προσβάλλει διάφορα όργανα, πιο συχνά την καρδιά, τους νεφρούς, τα νεύρα, το ήπαρ κ.ά. και οφείλεται στη δημιουργία και εναπόθεση ινιδίων αμυλοειδούς, τα οποία αποτελούνται από τμήματα πρωτεϊνών που κυκλοφορούν στον οργανισμό. Η αμυλοείδωση εκδηλώνεται με άτυπα συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά άλλων νοσημάτων, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η σωστή διάγνωση. Οι δύο συχνότερες μορφές είναι η πρωτοπαθής αμυλοείδωση από ελαφρές αλυσίδες ανοσοφαιρινών που παράγονται στον μυελό των οστών (AL αμυλοείδωση) και η αμυλοείδωση από τρανσθυρετίνη (ATTR αμυλοείδωση) οι οποίες όμως έχουν διαφορετική έκβαση και εντελώς διαφορετική θεραπεία.
Η AL αμυλοείδωση είναι η συχνότερη μορφή, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των περιπτώσεων ATTR αμυλοείδωσης. Καθυστερήσεις στην ορθή διάγνωση και την έναρξη κατάλληλης θεραπείας έχουν καταστροφικές συνέπειες, ενώ δεν είναι σπάνιο άρρωστοι με αμυλοείδωση ATTR να διαγιγνώσκονται λανθασμένα ως αμυλοείδωση AL, ή το αντίστροφο, με αποτέλεσμα να μη λαμβάνουν την ενδεδειγμένη θεραπεία.
Λόγω της πολυπλοκότητας της νόσου, οι ασθενείς με πιθανή αμυλοείδωση πρέπει να αντιμετωπίζονται σε εξειδικευμένα κέντρα αναφοράς, ώστε να έχουν πρόσβαση σε νεότερες διαγνωστικές τεχνικές αλλά και σε καινοτόμες θεραπείες. Σκοπός της διημερίδας, το πρόγραμμα της οποίας επισυνάπτεται, είναι ο συντονισμός των προσπαθειών για την έγκαιρη και ορθή διάγνωση και την πολυεπίπεδη αντιμετώπιση αυτών των νοσημάτων, καθώς και η ευαισθητοποίηση της ιατρικής κοινότητας αλλά και του κοινού.
Αιματολογικό συνέδριο
Για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο η Αμερικανική Αιματολογική Εταιρεία (ASH) σε συνεργασία με την Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία (ΕΑΕ), διοργανώνει τη διημερίδα «ASH highlights in the Mediterranean», στην Αθήνα, στις 21 και 22 Φεβρουαρίου 2020.
Η Αμερικανική Αιματολογική Εταιρεία (ASH) έχει πάνω από 20.000 τακτικά μέλη, τα οποία είναι πρωτοπόρα στη βασική και κλινική έρευνα των αιματολογικών νοσημάτων. Κάθε χρόνο, τον Δεκέμβριο, πραγματοποιείται στην Αμερική το ετήσιο συνέδριο της ASH, με τεράστια συμμετοχή από όλο τον κόσμο (πάνω από 30.000 σύνεδροι κατά έτος). Ολες οι πρόσφατες ανακαλύψεις στην Αιματολογία παρουσιάζονται, συζητούνται και αναλύονται διεξοδικά.
Για να γίνει δυνατή η ευρύτερη ενημέρωση για τις εξελίξεις στην Αιματολογία, έπειτα από κάθε Συνέδριο της ASH διοργανώνονται διημερίδες με την παρουσίαση των σημαντικότερων επιτευγμάτων (ASH Highlights) σε πόλεις των ΗΠΑ, σε μία πόλη στη Νότια Αμερική, σε μία στην Ασία, και για δεύτερη χρονιά ανάλογη εκδήλωση λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη, και πάλι στη χώρα μας.
Η ανάγκη για διαρκή επικοινωνία, ενημέρωση και συζήτηση για τα πρόσφατα βιολογικά και κλινικά δεδομένα στην Αιματολογία είναι επιτακτική για τους ιατρούς και τους άλλους επιστήμονες με αποστολή την διάγνωση, θεραπεία και έρευνα τόσο των νεοπλασματικών αιματολογικών νόσων (λευχαιμίες, λεμφώματα, μυέλωμα κ.λπ.) όσο και των καλοηθών αιματολογικών διαταραχών (αναιμίες, διαταραχές πήξης, μεταγγισιοθεραπεία κ.ά.). Πολλοί από τους ειδικούς στη χώρα μας αλλά και από τις άλλες χώρες της Μεσογείου δεν έχουν τη δυνατότητα να παρευρεθούν σε συνέδρια στην Αμερική. Η συμμετοχή τους στο «ASH highlights in the Mediterranean» στην Αθήνα θα τους δώσει την ευκαιρία να ακούσουν «από πρώτο χέρι» τις επαναστατικές εξελίξεις που πραγματοποιήθηκαν το 2019 σε όλα τα Αιματολογικά νοσήματα, όπως οι εξελίξεις στην ανοσοθεραπεία και τη γονιδιακή θεραπεία.
Οι ομιλητές είναι παγκόσμια διακεκριμένοι επιστήμονες που εργάζονται σε κέντρα αναφοράς στις ΗΠΑ και μεταξύ αυτών η προηγούμενη πρόεδρος της ASH καθηγήτρια Alexis Thompson και ο νυν πρόεδρος καθηγητής Roy Silvestein. Ο πρόεδρος της ΕΑΕ και πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής Μελέτιος Α. Δημόπουλος και ο καθηγητής Αιματολογίας του ΕΚΠΑ Παναγιώτης Παναγιωτίδης, θα προεδρεύσουν στις συνεδρίες της διημερίδας.