Η σχεδόν ολοκληρωτική χαλάρωση των μέτρων, σε μία χώρα με εντελώς διαφορετική νοοτροπία από τη μεσογειακή, γίνεται την ώρα που τα νέα κρούσματα στη Δανία φτάνουν καθημερινά τις 50.000, δηλαδή καθημερινά μολύνεται σχεδόν το 1% των 5,8 εκατομμυρίων κατοίκων της.
Ωστόσο, η απόφαση των αρχών στηρίχθηκε στη μεγάλη εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού της και στις ηπιότερες συνέπειες της μετάλλαξης Ομικρον, σε σχέση με προηγούμενες παραλλαγές του SARS-CoV-2.
Ετσι, η Δανία από την προηγούμενη εβδομάδα αποχαιρέτησε όλους τους περιορισμούς κατά του κορονοϊού: οι μάσκες, τα υγειονομικά πιστοποιητικά και οι περιορισμοί στη λειτουργία των μπαρ και των εστιατορίων αποτελούν πλέον παρελθόν. Τα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης ανοίγουν ξανά την Τρίτη, ενώ παύουν και οι περιορισμοί στον αριθμό των πελατών.
Ελάχιστα περιοριστικά μέτρα παραμένουν πλέον σε ισχύ, και αυτά αφορούν την είσοδο στη χώρα, και σε πολίτες εκτός της Ζώνης Σένγκεν.
«Αν κάποιος δει τον ημερήσιο αριθμό κρουσμάτων στη Δανία, η άρση των μέτρων θα του κάνει εντύπωση. Ωστόσο, η άρση των μέτρων έγινε επειδή σημειώνεται πτώση στις εισαγωγές στις ΜΕΘ και ο χρόνος νοσηλείας στα νοσοκομεία έχει μειωθεί, κυρίως λόγω της μετάλλαξης Ομικρον. Ετσι, η Covid-19 δεν θεωρείται πλέον μία κοινωνικά επικίνδυνη ασθένεια στη Δανία», εξηγεί ο Μάικλ Μπανγκ Πέτερσον, ερευνητής από τη Δανία και σύμβουλος της κυβέρνησης για τα θέματα της πανδημίας.
Ο ίδιος παραχώρησε συνέντευξη στο αμερικανικό Atlantic και στον δημοσιογράφο Ντέρεκ Τόμσον, μέσω της οποίας τεκμηριώνει την απόφαση των ειδικών και της κυβέρνησης. Ιδού τι απάντησε:
Για την απόφαση της Δανίας να άρει σχεδόν όλα τα περιοριστικά μέτρα
Το πιο βασικό από όλα είναι ότι σε αυτή τη φάση τα νοσοκομεία στη χώρα δεν δέχονται πίεση. Επίσης, ο αριθμός των ατόμων που νοσηλεύονται σε βαριά κατάσταση στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) μειώνεται το τελευταίο διάστημα. Επιπλέον, όσοι νοσούν βαριά, παραμένουν στο νοσοκομείο πολύ λιγότερες ημέρες σε σχέση με τα προηγούμενα πανδημικά κύματα.
Αρα, ο αριθμός των κρουσμάτων δεν συνδέεται πλέον, τουλάχιστον όπως τον γνωρίζαμε μέχρι πρόσφατα, με τις νοσηλείες και τους θανάτους ασθενών με Covid.
Επίσης, η Δανία έχει πολύ υψηλή εμβολιαστική κάλυψη, η οποία φτάνει στο 81% του ενήλικου πληθυσμού με δύο δόσεις και 61% με ενισχυτική δόση.
Ο συνδυασμός, λοιπόν, μιας ήπιας σε συμπτώματα μετάλλαξης και της υψηλής εμβολιαστικής κάλυψης βοηθούν στο να μην πιέζεται πλέον το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας.
Για τους λόγους που η απόφαση ελήφθη ενώ το κύμα της Ομικρον βρίσκεται σε πλήρη κορύφωση
Για να διατηρήσει η κυβέρνηση της Δανίας τους όποιους περιορισμούς, θα πρέπει η νόσος να ταξινομηθεί από τους επιστήμονες ως «απειλή για τις κρίσιμες λειτουργίες της κοινωνίας». Η ταξινόμηση αυτή έχει ισχύ μερικούς μήνες και ανανεώνεται. Η τελευταία ανανέωση έπρεπε να γίνει στις αρχές Φεβρουαρίου.
Ετσι, λίγες ημέρες πριν μπει ο Φεβρουάριος, θα έπρεπε να εκτιμηθεί η κατάσταση. Ως εκ τούτου επιστήμονες και κυβέρνηση έπρεπε να εξετάσουν τα δεδομένα και να αποφασίσουν αν αυτή τη στιγμή η λοίμωξη Covid αποτελεί απειλή για τη λειτουργία της κοινωνίας.
Σύμφωνα όμως με τα νεότερα δεδομένα που εξετάσαμε, δεν μπορέσαμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι αυτή τη στιγμή η πανδημία αποτελεί απειλή για τους πολίτες της χώρας. Γι’ αυτό και αποφασίσαμε να άρουμε όλους τους περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένης και της χρήσης μάσκας, από την 1η Φεβρουαρίου.
Η πανδημία δεν είναι απλώς μία καταστροφή για τη δημόσια υγεία. Εχει συνέπειες στην οικονομία, την ευημερία των ανθρώπων και στην αίσθηση της ελευθερίας τους. Είναι σημαντικό να πούμε ότι προφανώς πρόκειται για μία απόφαση η οποία έχει κόστος. Αλλά και η μακροπρόθεσμη αναμονή για την απελευθέρωση από τα μέτρα έχει και αυτή κόστος.
Για τη σχέση πολιτών και κράτους
Η άρση των περιοριστικών μέτρων είναι κάτι που το ήθελαν οι πολίτες. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υπήρξαν σοβαρές αντιδράσεις όταν ίσχυαν ή όταν είχαν επιβληθεί τα μέτρα. Αυτό που ενδιαφέρει τους πολίτες στη Δανία είναι να μην καταρρεύσει το Σύστημα Υγείας της χώρας. Εδώ, οι άνθρωποι υποστηρίζουν τα περιοριστικά μέτρα όχι μόνο επειδή φοβούνται ότι θα τους συμβεί κάτι σε προσωπικό επίπεδο, αλλά επειδή ενδιαφέρονται και για το Σύστημα Υγείας όπως και για τις κοινωνικές συνέπειες της εξάπλωσης του κορονοϊού.
Για τις αντιδράσεις άλλων χωρών
Σύγχυση ή δυσπιστία. Αυτές ήταν οι δύο βασικές αντιδράσεις και μπορώ να τις κατανοήσω, καθώς οι άνθρωποι βλέπουν τον αριθμό των κρουσμάτων στη Δανία και τρομάζουν. Αλλά όπως είπα και πριν, το σημαντικό είναι να γνωρίζεις ακριβώς τι γίνεται στους θαλάμους των νοσοκομείων. Και η Δανία έχει εξαιρετικές υποδομές στην υγεία, γι’ αυτό και δεν ανησυχούμε.
Για τη σύγκριση της διαδικασίας άρσης των μέτρων τον Σεπτέμβριο και τον Φεβρουάριο
Τον Σεπτέμβριο η κατάσταση δεν ήταν ίδια με τη σημερινή, καθώς τότε οι περιορισμοί αίρονταν σταδιακά. Στη συνέχεια, στα τέλη του φθινοπώρου, άρχισαν να αυξάνονται τρομακτικά οι εισαγωγές στα νοσοκομεία. Ετσι, τον Νοέμβριο η Covid-19 ταξινομήθηκε εκ νέου στην κατηγορία «κρίσιμη απειλή» και τέθηκαν νέοι περιορισμοί.
Ακολούθησε η Ομικρον, για την οποία δεν γνωρίζαμε τίποτα και θα έπρεπε να πάρουμε ακόμη πιο αυστηρά μέτρα, μέχρι να μάθουμε τι προκαλεί και πώς εξελίσσεται.
Για τη μη υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού
Στη Δανία, οι άνθρωποι είναι υπέρ των εμβολίων, με περισσότερο από το 81% των ενηλίκων να έχει ολοκληρώσει τον εμβολιασμό του. Προς το παρόν δεν υπάρχει κανένα κόμμα στη Βουλή που θα υποστηρίξει την υποχρεωτικότητα.
Στη φάση που διαμορφωνόταν το νομικό πλαίσιο για τους περιορισμούς της πανδημίας, υπήρξε μεγάλη συζήτηση για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, όμως η διάταξη τελικά αφαιρέθηκε.
Εκτιμώ ότι αυτό, δηλαδή το ότι δεν πιέστηκε ο λαός, σχετίζεται εν μέρει με την υψηλή εμβολιαστική κάλυψη που έχει η χώρα. Επίσης, σε έρευνα που έγινε για την υποχρεωτικότητα, φάνηκε ότι η υποχρεωτικότητα των εμβολίων ενισχύει την άποψη των αντιεμβολιαστών και δημιουργεί δυσπιστία προς τις αρχές και την αίσθηση ότι αναγκάζονται να κάνουν κάτι που είναι κακό για αυτούς.