Το παρόν του μέλλοντός μας: Πίτερ Ντιαμάντις #1

Ο ελληνοαμερικανός προφήτης

Ο δαιμόνιος ελληνοαμερικανός επιστήμονας-επιχειρηματίας Πίτερ Ντιαμάντις (Διαμαντής) ήταν η ψυχή του 1ου SingularityU Greece Summit που λειτούργησε ως «πεδίο ανταλλαγής ιδεών ανάμεσα στον ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο και σε 18 σημαντικούς εκπροσώπους της Σίλικον Βάλεϊ», στον τομέα του επιχειρείν και των καινοτόμων τεχνολογιών. 

Οι πέντε ομάδες νέων επιστημόνων, που εδώ και λίγες ημέρες δίνουν… διαφορετική ζωή στο λιμάνι της Καλαμάτας, δεν είναι παρά οι φιναλίστ για το διεθνές βραβείο (7 εκατ. δολαρίων) Shell Ocean Discovery XPRIZΕ. Ένα από τα πολλά, με άξονα το παρόν και γνώμονα το μέλλον, που έχει θεσμοθετήσει ο δρ. Πίτερ Χ. Ντιαμάντις ή Διαμαντής, πολυπροβεβλημένος ελληνοαμερικανός επιστήμονας, επιχειρηματίας, ιδρυτής και πρόεδρος του ιδρύματος XPrize Foundation, συνιδρυτής του παγκόσμιου επιστημονικού εκπαιδευτικού δικτύου Singularity University στη Σίλικον Βάλεϊ, συγγραφέας βιβλίων με παγκόσμια επιτυχία, όπως το «Abundance: The Future Is Better Than You Think» (Αφθονία: Το Μέλλον Eίναι Kαλύτερο Aπ’ Oσο Nομίζετε).

«Μου παίρνει το μυαλό αυτό που προσπαθούν να κάνουν τούτοι οι νέοι επιστήμονες», ήταν το σχόλιο του Πίτερ Ντιαμάντις στο Twitter. Οι ομάδες που επιλέχθηκαν από 32 συνολικά, πρέπει μέσα σε χρονικό διάστημα 24 ωρών να καταφέρουν να χαρτογραφήσουν τουλάχιστον 250 τετραγωνικά χιλιόμετρα (τρεις φορές το Παρίσι!) σε βάθος μέχρι 4.000 μέτρων (δύο φορές το βάθος του Γκραντ Κάνιον!), σε «ένα περιβάλλον ψυχρό, σκοτεινό και με υψηλές πιέσεις».

Το έργο των φιναλίστ στην Καλαμάτα –μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018 θα κινούνται σε ακτίνα 26 ναυτικών μιλίων ανοιχτά της Μεθώνης– θα είναι ένα δώρο για το Ινστιτούτο Πυρηνικής Σωματιδιακής Φυσικής στο διεθνούς ακτινοβολίας Κέντρο Φυσικών Ερευνών «Δημόκριτος». Το οποίο θα αξιοποιήσει τον χάρτη υψηλής ανάλυσης του βυθού ανοιχτά της Καλαμάτας και της Μεθώνης στο πλαίσιο μιας διεθνούς προσπάθειας για να δημιουργηθεί ένα νέας γενιάς υποθαλάσσιο τηλεσκόπιο νετρίνων στα ανοιχτά της Πύλου, με το κωδικό όνομα KM3NeT. Τα άλλα δύο αντίστοιχα τηλεσκόπια του διεθνούς δικτύου θα βρίσκονται νότια της γαλλικής Τουλόν και νοτιοανατολικά της Σικελίας.

Παρόν, είπαμε. Ε, λοιπόν, στις 22 Οκτωβρίου απονεμήθηκε άλλο ένα XPRIZE (1,5 εκατ. δολάρια), το Water Abundance, στην αμερικανική σύμπραξη Skysource / Skywater Alliance, δίνοντας ελπίδα σε 780 εκατ. ανθρώπους σε 43 χώρες του πλανήτη, που απειλούνται από την λειψυδρία. Το ζητούμενο; Να παράγονται 2.000 λίτρα πόσιμου νερού ημερησίως, από την ατμόσφαιρα! Από τον αέρα γύρω μας, δηλαδή. Και αυτό μόνον με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και με κόστος κάτω από 2 σεντς το λίτρο. Δύσκολο; Εφικτό, όπως αποδείχτηκε. Άλλωστε στον «αγώνα» για το βραβείο επιδόθηκαν 98 ομάδες από 25 χώρες του κόσμου.

Και αν δεν είναι αρκετό αυτό για το παρόν, τα XPRIZE είναι πολλά και καλύπτουν πολλούς τομείς που η ανθρωπότητα χρειάζεται βοήθεια: Το Carbon (20 εκατ.) με σκοπό την μετατροπή του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπουν εργοστάσια φυσικού αερίου σε δομικά υλικά ή εναλλακτικά καύσιμα. Με βραβείο που θα απονεμηθεί το Φεβρουάριο του 2020. Το Global Learning (15 εκατ.), για την εκμάθηση γραφής και ανάγνωσης σε Σουαχίλι και Αγγλικά, αλλά και Μαθηματικών μέσα σε μόλις 15 μήνες, με 8.000 τάμπλετ σε 141 χωριά με 2.500 παντελώς αναλφάβητα παιδιά στην Τανζανία. Έχουν ήδη δηλώσει συμμετοχή 700 ομάδες!

Είναι όμως μόνον τα βραβεία για καινοτομίες που αλλάζουν τον κόσμο όπως τον ξέρουμε το παρόν που δεν ξέρουμε ή το μήνυμα μιας Συνόδου Κορυφής για το μέλλον μας, όπως το SingularityU Greece Summit; Όχι, βέβαια. Είναι όλα εκείνα που θα επιφέρουν καίριες αλλαγές, κατά τον Πίτερ Ντιαμάντις. Όπως από το 15% αλφαβητισμού τον 19ο αιώνα φτάσαμε στο 92% ή όπως από τις 80 ώρες εργασίας της εβδομάδα, στην αρχή της πρώτης βιομηχανικής επανάστασης, κατεβήκαμε στις 40 ώρες. Και δη, όπως ο ίδιος το έθεσε, απλώνοντας έναν χάρτη των πολέμων της ανθρωπότητας, «στην πιο ειρηνική εποχή στην Ιστορία μας. Κάτι που οφείλεται και στην εκθετική επίδραση της τεχνολογίας». Είναι η καλύτερη περίοδος για την καινοτομία, πρόσθεσε μιλώντας στην Σύνοδο Κορυφής του SingularityU της Αθήνας. Πόσω μάλλον όταν ήδη προβλέπεται ότι στο περίφημο Ίντερνετ των Πραγμάτων (IoT ή Internet οf Things, στην ανάπτυξη του οποίου σημαντικό ρόλο παίζει ένας ακόμη Έλληνας, ο Βασίλης Νάσης, με έδρα του όχι την Σίλικον Βάλεϊ αλλά την Πενσιλβάνια των ΗΠΑ) μέχρι το 2020 θα είναι συνδεδεμένες 50 δισ. συσκευές ανά την υφήλιο και 1 τρισ. αισθητήρες. Και το 2030 η αύξηση θα είναι γεωμετρική: 500 δισ. συσκευές και 100 τρισ. αισθητήρες!

Ο επιχειρηματίας Ντιαμάντις έχει στήσει δύο βασικές εταιρείες, την cellularity και την Human Longevity Inc., οι οποίες ερευνούν αφενός τα σενολυτικά φάρμακα (που «σκοτώνουν» τα κύτταρα που προκαλούν βλάβες στα γειτονικά τους συμβάλλοντας στην εμφάνιση ασθενειών που συνδέονται με το γήρας), την ανάπτυξη εμβολίων που μπορούν να προστατεύουν σε μικροποσότητες (κλάσμα των ποσοτήτων που χρησιμοποιούνται ήδη), όργανα από νέα υλικά αντοχής για μεταμοσχεύσεις, αφετέρου την ανάπτυξη βλαστοκυττάρων που θα εντοπίζουν τα σημεία φθοράς και θα ανανεώνουν, εμποδίζοντας το γήρας.

Πέρα από αυτά, είπε, βλέπει γύρω -όπως και στο βιβλίο του– τα σημεία μιας «Αφθονίας»: Μόλις τον Απρίλιο του 2018, στην Ιαπωνία, στη θαλάσσια περιοχή της νήσου Minamitorishima εντοπίστηκαν κάπου 16 εκατ. τόνοι πολύτιμων ορυκτών, που θα «πλουτίσουν» τον πλανήτη για 400 και πλέον χρόνια. «Φανταστείτε ότι ένας αστεροειδής 500 μ. έχει να προσφέρει πιο πολύ λευκόχρυσο από όλη την πλατίνα που έχει εξορυχθεί στην ανθρώπινη Ιστορία». Και άλλο; «Επιστήμονες ανακάλυψαν πολύ πρόσφατα ότι 32.000 από τις 50.000 ασθένειες οφείλονται σε σημειακές μεταλλάξεις (point mutations) στο ανθρώπινο γονιδίωμα και άρα μπορούν να ξεκινήσουν από εκεί και από την καλύτερη χαρτογράφηση για την θεραπεία».

Επιστήμη και επιχειρηματικότητα, χέρι-χέρι, είναι το σύνθημα όπως φαίνεται για τον Πίτερ Ντιαμάντις. «Δεν έχει σημασία που βρίσκεσαι στον πλανήτη, αλλά σημασία έχει η ιδέα που έχεις», είπε, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του Skype, που ανακάλυψε μια εσθονική start-up εταιρεία και συνέβαλε στην εντυπωσιακή «ψηφιακή αναβάθμισή της». Κάτι τέτοιο είχε να προτείνει ο Ντιαμάντις –που πρόσφατα είδε το πρόσωπό του και σε γραμματόσημο των ΕΛΤΑ- για την πατρίδα των προγόνων του. Την Ελλάδα. «Η Ελλάδα δεν είναι νησί. Είναι μέρος ενός διασυνδεδεμένου πλανήτη. Το ζήτημα είναι οι ιδέες για προϊόντα που θα μπορούσαν να εξελιχθούν και να εξαχθούν στον κόσμο. Το πιο σημαντικό που πρέπει να κάνει η Ελλάδα είναι να κινητοποιήσει την επιχειρηματική της μηχανή».

«Μονόκερως» (ναι, το φανταστικό πλάσμα) είναι μία εταιρεία η αξία της οποίας θα μπορέσει να φτάσει παγκοσμίως το 1 δισ. δολ., κατά τον Ελληνοαμερικανό, με παιδικό όνειρο το ταξίδι στο Διάστημα, για το οποίο έχει στήσει εταιρείες, όπως η Zero-Gravity Corp., που παρέχει την εμπειρία του αβαρούς κενού σε ένα G-Force-One, ήτοι ένα μεταποιημένο Boeing 727. Χώρια ότι το 1987 ίδρυσε το πρώτο του πανεπιστήμιο, International Space University, ενώ ακόμη ήταν μεταπτυχιακός φοιτητής, στο περίφημο MIT και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Έχει λοιπόν άποψη για τους μονόκερους: «Ένας ελληνικός μονόκερως μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά». Και όλα αυτά για το παρόν μας. Τι λέτε; Να ξεκινήσουμε να μιλάμε και για το «αισιόδοξο» μέλλον;

Το SingularityU Greece Summit υποστηρίχθηκε χορηγικά από τις εταιρείες Deloitte (Global Platinum Partner), Vodafone, Alpha Bank, Raycap, Coca Cola. Επιστημονικός συνεργάτης, Κέντρο Φυσικών Ερευνών «Δημόκριτος».