Το μυθιστόρημα του γκολφ στην Ελλάδα

Την περασμένη εβδομάδα, περισσότεροι από 200 παίκτες γκολφ από όλον τον κόσμο έλαβαν μέρος στο 14ο Πρωτάθλημα ProAm της Aegean, που και φέτος διεξήχθη στα δύο καταπληκτικά γήπεδα του Costa Navarinο, το The Dunes και το The Bay. Συμμετείχαν 62 ομάδες από 24 χώρες. Κάθε μία είχε από έναν επαγγελματία γκόλφερ (professional) και τρεις ερασιτέχνες (amateurs) – εξ ου και η ονομασία ProAm.

Το τουρνουά αυτό, που πλέον θεωρείται από τα καλύτερα του είδους του, είναι έμπνευση και όραμα δύο ανθρώπων που έβγαλαν στην Ελλάδα το άθλημα από την αφάνειά του, και με χίλιες-δυο δυσκολίες έβαλαν γερές βάσεις για να γίνει η χώρα ένας σοβαρός γκολφικός προορισμός, με όλες τις θετικές συνέπειες που θα έχει αυτό – ρωτήστε την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Τουρκία και την Κύπρο, για να αναφέρουμε μόνο τις χώρες του μεσογειακού τόξου, για την τεράστια αξία που έχει προσθέσει το άθλημα στο τουριστικό τους πακέτο, και μάλιστα ολόχρονα.

Ο γράφων έλαβε μέρος και στα 14 τουρνουά, και θεωρεί ότι με το τελευταίο κλείνει μια εποχή ρομαντική, και ανοίγει μια άλλη. Ιδού όλο το στόρι…

Ο Θόδωρος Βασιλάκης της Aegean, και ο καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος του Costa Navarino, έδωσαν μάχες ψυχοφθόρες για να πείσουν τις δύσκαμπτες και απληροφόρητές ελληνικές αρχές, όλων των αποχρώσεων, ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι που το άθλημα αυτό είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της χώρας μας, και ότι αξίζει επομένως να το στηρίξουν. Οι ίδιοι, σε ηλικία προχωρημένη (αν και τέτοιο πράγμα στο γκολφ δεν υπάρχει), και με επιχειρηματικό φόρτο που δεν τους άφηνε χρόνο ελεύθερο μέσα στην ημέρα τους, κόλλησαν την «αρρώστια του γκολφ» και, ακόμα και μεσοβδόμαδα, έκλεβαν μια-δυο ώρες για να δραπετεύσουν από το γραφείο και να κατέβουν στη Γλυφάδα να κτυπήσουν μερικές μπάλες, όπως λέμε.

«Οποιος θα μου έλεγε πριν από μερικά χρόνια ότι θα το έκανα αυτό, λέγοντας μάλιστα ανόητα ψεματάκια στην αρχή για να τη κοπανίσω από το γραφείο και να μη με πουν ψώνιο, θα του απαντούσα είσαι τρελός», ήταν μία από τις κουβέντες που συχνά έλεγε ο Θόδωρος Βασιλάκης για να εξηγήσει σε κάποιον πόσο γλυκά μεταδοτική είναι «η αρρώστια του γκολφ».

Ομως, κι οι δυο τους ήταν και επιχειρηματίες. Από τους καλύτερους, μάλιστα, στον χώρο τους. Και μέσα από το γκολφ είδαν, ταξιδεύοντας και σε άλλες χώρες, πόσο σημαντική τουριστική ώθηση μπορεί να δοθεί στην Ελλάδα με τις ιδανικές καιρικές συνθήκες σχεδόν ολόχρονα, και τις ατέλειωτες φυσικές ομορφιές.

Δυστυχώς, έφυγαν και οι δύο από τη ζωή επάνω στην εκτόξευση του μεγάλου οράματός τους. Αλλά, η παρουσία τους, ιδίως στο ετήσιο τουρνουά της Aegean, είναι ακόμα έντονη και συνεχής. Πέρυσι, ήταν νωπός ο θάνατος του Θόδωρου Βασιλάκη, και το κλίμα στο Ναβαρίνο ήταν πολύ βαρύ. Είδα παίκτες να παίζουν και να κλαίνε. Είδα φίλους τους να μην αντέχουν ούτε τη μουσική στις τελετές απονομής των βραβείων, που πάντα είναι λαμπρές και πανηγυρικές. Κι άκουσα ιστορίες άπειρες, για μικρές και μεγάλες στιγμές της ζωής τους.

Ζωής, μυθιστόρημα!

Οι διάδοχοι

Ο Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος, 48, δευτερότοκος γιος του εφοπλιστή Καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου (1935-2011), Πρόεδρος της ΤΕΜΕΣ Α. της ιδιοκτήτριας εταιρείας του Costa Navarino, και γκόλφερ ο ίδιος, είπε ότι η Aegean και ο Θεόδωρος Βασιλάκης αποτέλεσαν την κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη του γκολφ στην Ελλάδα από το 2006 και μετά, και ότι σε αυτόν οφείλονται όσα σήμερα έχουν επιτευχθεί. Τον αποκάλεσε μέντορά του και παραδέχτηκε ότι «μας λείπει πολύ».

Ο Ευτύχης Βασιλάκης, 49, διάδοχος του Θόδωρου Βασιλάκη στην Προεδρία της Aegean, όχι όμως και στο παιχνίδι του γκολφ, (ακόμα δεν έχει μυηθεί), αναφέρθηκε κατ’ αρχάς στην εταιρεία του φίλου και συνεταίρου του, λέγοντας ότι η ξενοδοχειακή επιχείρηση διανύει την δεύτερη μεγάλη επενδυτική φάση στην περιοχή, αφού έχει ξεκινήσει πλέον να κατασκευάζει το τρίτο και το τέταρτο ξενοδοχείο, καθώς και το τρίτο και το τέταρτο Golf course στην Costa Navarino.

Παράλληλα υπογράμμισε ότι και η Aegean, που φέτος γιορτάζει τα 20 χρόνια ζωής της, είναι επίσης σε πτήση επένδυσης αφού, μεταξύ άλλων, περιμένει στους επόμενους έξι μήνες να παραλάβει τα πρώτα από τα καινούργια της αεροπλάνα – εκείνα, της μεγάλης παραγγελίας των περίπου €5 δις.

Τους συνδέει, είπε, ο κοινός στόχος της ποιοτικής ανάπτυξης του τουρισμού και της επέκτασης της τουριστικής περιόδου με προϊόντα όπως το γκολφ, από τα κύρια αθλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν τουριστικό προϊόν για όλες τις εποχές του χρόνου.

«Οπότε γιορτάζουμε την επιτάχυνση της προσπάθειας και φυσικά τη μεγάλη παράδοση που μας άφησαν τόσο ο πατέρας μου, όσο και ο καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος που ήταν οι πρωτεργάτες της εταιρείας και της περιοχής αντίστοιχα».

Εχουμε και λέμε, λοιπόν:

Στο Bay κτίζεται ήδη ένα ξενοδοχείο πολυτελείας με 99 κλειδιά, όλα σουίτες, και υπόσκαφες βίλες, με καταπληκτική θέα στη δύση, και στον Κόλπο του Ναυαρίνου. Αυτό εκτιμάται πως θα είναι έτοιμο να λειτουργήσει το καλοκαίρι του 2021.

Τα δύο νέα γήπεδα γκολφ στην τοποθεσία Κυνηγός, που ανήκουν τώρα στο brand Navarino Hills, υπολογίζεται ότι το ένα θα είναι έτοιμο την άνοιξη του 2021, και το άλλο το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς. Τότε, θα γίνουν τα επίσημα εγκαίνια και των δύο.

Το τουρνουά

Το ProAm της Aegean ήταν το αγαπημένο παιδί του Θόδωρου Βασιλάκη. Ο Ευτύχης δεν παίζει γκολφ, ούτε κι ο αδελφός του, ο  Γιώργος. «Αν αυτοί μου γλύτωσαν και δεν τους μύησα στο γκολφ», μου έλεγε στην τελευταία συνέντευξή του στο Protagon (εδώ) ο πατέρας του, «τρία από τα έξι εγγόνια μου, έχω ήδη αρχίσει να τα πλάθω».

Σαν άθλημα, δεν φαίνεται να τον συγκινεί ιδιαίτερα. Κάτι που κάνει μερικούς φίλους του πατέρα του να αναρωτιούνται αν το τουρνουά θα συνεχιστεί.

«Το ProAm της Aegean θα συνεχιστεί, όχι μόνο επειδή το ξεκίνησε ο πατέρας μου, αλλά διότι αποδείχτηκε ήδη ότι βοηθά και μας, την Aegean φυσικά, την περιοχή εδώ στην Μεσσηνία, αλλά και την Ελλάδα γενικότερα», απαντά.

«Είναι μεγάλη χαρά να βλέπει κανείς όλους αυτούς τους ανθρώπους που ήρθαν από παντού, να έχουν τόσο μεγάλο κέφι και να συμμετέχουν γι’ άλλη μια φορά σ’ αυτήν την διοργάνωση, η οποία πια έχει γίνει θεσμός», προσθέτει.

Δίχως αμφιβολία, είναι ένα πολυδάπανο τουρνουά. Ευτυχώς, όμως, υπάρχουν αρκετοί και καλοί χορηγοί που επωμίζονται ένα μέρος του βάρους. Επίσης, επενδύονται σε αυτό πολλές ώρες από την προσπάθεια αρκετών ανθρώπων, που ήδη από σήμερα αρχίζουν και ετοιμάζουν το επόμενο. Η πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Τουρνουά, νομική σύμβουλος της Aegean και δεινή γκόλφερ επίσης, Κάτια Αβραμίδου, μαζί με την ομάδα της, έκαναν πραγματικά τη νύχτα –μέρα, για να κτυπάνε περισσότεροι από 200 άνθρωποι μια μπάλα επί 4 μέρες, να τρώνε, να πίνουν, και να φεύγουν ενθουσιασμένοι.

«Η διεθνής αντανάκλαση της προβολής του ονόματος της Aegean μέσα από το τουρνουά, και σε ανθρώπους (ένα ειδικό κοινό, το οποίο μπορεί να μην είναι το μεγαλύτερο του κόσμου, αλλά είναι υψηλής καταναλωτικής αξίας), έχει σημαντική οικονομική μετάφραση», λέει.

Ενδεικτικά: Η Aegean πετάει πλέον στην Καλαμάτα, με επιβάτες που κυρίως μετακινούνται εν συνεχεία στη Πύλο, μέχρι τον Δεκέμβριο και από αρχές Φεβρουαρίου. Το γεγονός ότι στους δύο πρώτους μήνες των πτήσεων (Φεβρουάριο – Μάρτιο) και στους δύο τελευταίους (Νοέμβριο – Δεκέμβριο), που το ξενοδοχείο είναι ανοικτό, αυτό αφορά μόνο γκόλφερ, δείχνει ότι προφανώς το άθλημα προσθέτει στον τουρισμό.

Η ενηλικίωση

Προσωπικά, ανησυχία για την συνέχιση του θεσμού, δεν ένοιωσα. Είναι τόσο καταξιωμένος πια , που δεν χρειάζεται καμιά αυτοεπιβεβαίωση. Το ίσως και αναγκαίο μέχρι τώρα Pomp & Circumstance (σεξπιρική περιγραφή μιας μεγαλοπρεπούς τελετής), ήρθε μάλλον καιρός να δώσει τη θέση του απλά στην «Πομπή (που είναι η ρίζα του Pomp) ενός σπουδαίου τουρνουά».

Τα’ χω ζήσει όλα, και τα 14. Εχω συμμετάσχει σε όλα. Και εκείνο που μένει είναι η χαρά του παιχνιδιού, μέσα σε ένα φιλόξενο, όμορφο περιβάλλον, μαζί με εκατοντάδες γνωστούς και αγνώστους ανθρώπους, που όμως λες και είναι όλοι οικείοι.

Ο παίκτης του γκολφ είναι έτοιμος να ξοδέψει πολλά για να τα εξασφαλίσει αυτά. Θα ταξιδέψει χιλιάδες μίλια για να βρεθεί σε έναν προορισμό σαν το Costa Navarino. Για να παίξει σε δύο καταπληκτικά γήπεδα, και αύριο σε άλλα δυο που είναι κιόλας στα σκαριά. Για να πιει μια μπίρα όταν τελειώσει ο κουραστικός γύρος των 18 τρυπών. Για να απολαύσει ένα ωραίο δείπνο νωρίς για να κοιμηθεί καλά εν όψει της άλλης μέρας. Και, αν του περισσέψουν και δυνάμεις στο τέλος, να διασκεδάσει λίγο παραπάνω.

Μιλάμε για μια ιδιαίτερη ράτσα (breed). Ακόμα και η φύση του παιχνιδιού, που απαιτεί αυτοσυγκέντρωση πλήρη και εστίαση απόλυτη, παραπέμπει σε ανθρώπους εσωστρεφείς, μετρημένους και χαμηλών τόνων. Όποτε άκουσα φασαρία στα γήπεδα που παίξαμε όλα αυτά τα χρόνια, ερχόταν από δικούς μας κυρίως, άντε και από φυλές αντίστοιχου breed, αλλά μέσα στο παιχνίδι, η σιωπή και η προσήλωση είναι θρησκευτική.

Το φετινό τουρνουά, λοιπόν, θαρρώ πως σηματοδότησε οριστικά το τέλος του θορυβώδους ενθουσιασμού. Δεν έχει τίποτα πια να αποδείξει σε κανέναν, οπότε, όπως λένε και οι Εγγλέζοι, let’s get on with the game.

Τελειώσαμε επίσης, νομίζω, και με το άγχος να πείσουμε τους πολιτικούς να βοηθήσουν ώστε το άθλημα να αναπτυχθεί και να γίνει η χώρα και γκολφικός προορισμός. Επί 13 χρόνια, κάθε χρόνο, το ProAm προσκαλούσε και φιλοξενούσε κάποιον αρμόδιο υπουργό ή κρατικό παράγοντα (ΕΟΤ κλπ), για να δει περί τίνος πρόκειται, να ενημερωθεί από πρώτο χέρι για τις προοπτικές αυτού του εγχειρήματος και, εάν πειστεί, τουλάχιστον να βοηθήσει να αρθούν όλα αυτά τα ανόητα εμπόδια που είναι διάσπαρτα στην Ελλάδα, υπηρετώντας το τέρας της γραφειοκρατίας και όσους θρέφονται από αυτό.

Δεν έκαναν τίποτα. Παρά μόνο, έφαγαν καλά στις τελετές, απόλαυσαν δωρεάν φιλοξενία, εκφώνησαν ένα λογύδριο συγκινητικό για «την αξιέπαινη προσπάθεια», και έφυγαν δίχως ίχνος μνήμης στον σκληρό τους. Χρειαζόταν, ίσως, να το περάσουμε κι αυτό, μου έλεγε μετά το 12ο τουρνουά ο Θόδωρος Βασιλάκης, για να συνειδητοποιήσουμε ότι σε αυτόν τον τόπο, εάν δεν κάνεις κάτι μόνος σου, δουλειά δεν θα γίνει.

«Πάνω από 3.000 υπογραφές αρμόδιων υπουργών ως και απλών υπαλλήλων χρειάστηκαν τη 12ετία από το 1997 ως σήμερα για την πρώτη φάση της επένδυσης Costa Νavarino, στη Μεσσηνία. Το ίδιο διάστημα, εκδόθηκαν πάνω από 20 υπουργικές ή κοινές υπουργικές αποφάσεις (ΚΥΑ), 600 αδειοδοτήσεις και γνωμοδοτήσεις, ενώ χρησιμοποιήθηκαν τουλάχιστον 80 μικρές ή μεγάλες μελετητικές εταιρείες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίες απασχόλησαν 1», έγραψε τον Αύγουστο του 2009 στην εφημερίδα «Το Βήμα» η δικιά μας εδώ στο Protagon Χριστίνα Πουτέτση.

Ο Καπετάν Βασίλης είχε φυλάξει αντίγραφα όλων των υπογραφών που συνέλεξε. Μας το ‘λεγε κάθε χρόνο. Με πικρό καμάρι!

Το μέλλον του γκολφ

Το ερώτημα που θέσαμε σε πολλούς, δεν ήταν τόσο εάν θα συνεχιστεί το τουρνουά της Aegean – αυτό επί του παρόντος θεωρείται δεδομένο – όσο το εάν το όραμα των Καπετάν Βασίλη και του Κυρίου Θόδωρου θα το αρπάξουν και θα το συνεχίσουν κι άλλοι επιχειρηματίες, ώστε να γίνει η Ελλάδα πραγματικός γκολφικός προορισμός;

Κατ’ αρχάς, ας το ορίσουμε αυτό λιγάκι.

Όπως μας λέει ο Στέφανος Θεοδωρίδης, διευθύνων σύμβουλος της ΤΕΜΕΣ (Τουριστικές Επιχειρήσεις Μεσσηνίας ΑΕ), ιδιοκτήτριας εταιρείας της Costa Navarino, υπάρχουν μετρήσεις, από έρευνες που έγιναν εδώ, που δείχνουν ότι για να γίνει ένας προορισμός γκολφικός, θέλει τουλάχιστον 5 γήπεδα.

«Οι γκόλφερ, ξέρετε, είναι όπως οι σκιέρ. Πηγαίνεις κάπου για μία εβδομάδα και, επειδή παίζεις συνήθως ενάντια στον εαυτό σου, θέλεις κάθε μέρα να δοκιμάζεις ιδανικά διαφορετική πίστα. Εμείς με τα δύο γήπεδα εδώ στο Ναβαρίνο, καταφέραμε σε μεγάλο βαθμό να γίνουμε προορισμός, και μάλιστα το 2018 τιμηθήκαμε ως ο καλύτερος ευρωπαϊκός προορισμός γκολφ από το IGTO, (ο διεθνής οργανισμός των γκολφ tour operators)».

Ετσι λοιπόν, από τους 100 ανθρώπους που γνωρίζουν ότι ένας προορισμός έχει και γκολφ, εάν έχεις μόνο ένα γήπεδο θα έρθει το 10% αυτών, αν έχεις 2 το 25%, αν έχεις 3, το 70%, και αν έχεις 4-5 γήπεδα θα έρθουν σχεδόν όλοι, 95%-100%

Άρα, ο κ. Θεοδωρίδης πιστεύει πως το Ναβαρίνο, ακριβώς επειδή ήδη προχωρά η εταιρεία στην κατασκευή άλλων δύο γηπέδων, μαζί και με ξενοδοχειακές και οικιστικές εγκαταστάσεις, θα γίνει ένας από τους ωραιότερους γκολφικούς προορισμούς.

Το ότι δεν έχουν υπάρξει στην Ελλάδα άλλα παρόμοια επενδυτικά ανοίγματα, είναι κυρίως επειδή χρειάζονται μεγάλες εκτάσεις γης και δύσκολα βρίσκεις κάποιον που θα μαζέψει αυτά τα κομμάτια για να μπορέσει να δημιουργήσει 4-5 γήπεδα κάτω από την ίδια σκέπη.

Αλλο πρόβλημα, είναι και η περιορισμένη γκολφική δραστηριότητα εδώ. Είναι σαν να μην υπάρχει. Στην Κύπρο διαμένουν μόνιμα Βρετανοί expats, όπως και Ρώσοι, Κινέζοι και άλλοι ξένοι, πολλοί από τους οποίους παίζουν γκολφ, και έτσι υπάρχουν οι υποδομές, και το νησί, ως αναγνωρισμένος προορισμός πια με 4 γήπεδα ήδη, κι άλλα δύο, τουλάχιστον, στα σκαριά, δέχεται γκολφικούς τουρίστες ολόχρονα.

Κι όμως, η Ελλάδα, είναι ο παράδεισος για την ανάπτυξη του γκολφ. Κλιματικά, γεωγραφικά, σε επίπεδο φιλοξενίας, φυσικής καλλονής, εύκολης πρόσβασης στην Ευρώπη, και άλλα.

Επενδυτικά, ναι, είναι μια ακριβή ιστορία, και θέλει πολλά χρόνια για να αποσβεστεί. Τόσο ο Θόδωρος Βασιλάκης όσο και ο Βασίλης Κωνσταντακόπουλος, έλεγαν στα παιδιά τους ότι σ’ αυτή τη δουλειά γρήγορη αρπαχτή δεν υπάρχει, επενδύεις χρήματα τώρα για να τα πάρεις σε δέκα χρόνια. Αυτή ήταν η κουλτούρα τους.

Κατά την άποψη επομένως του κ. Θεοδωρίδη, η ανάπτυξη του γκολφικού τουρισμού δεν είναι μόνο θέμα αριθμού γηπέδων, αλλά πως θα έχεις προσβάσεις και υποδομές, για να μπορέσεις να επεκτείνεις τη λειτουργία και των υπαρχόντων γηπέδων.

Πώς, δηλαδή, τα γήπεδα Κέρκυρας, Κρήτης, Ρόδου, Χαλκιδικής και Γλυφάδας, μαζί με τα 2 τώρα, και άλλα 2 από το 2021 στο Costa Navarino, θα μπορούν να γίνουν προορισμοί ετήσιοι. Αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο.

«Για να συμβεί αυτό θέλεις τοπικούς πληθυσμούς να ενδιαφερθούν πιο πολύ για το γκολφ, κι από την άλλη πτήσεις και υποδομές για να διευκολυνθούν οι Ευρωπαίοι, και όχι μόνο, να έρθουν στη χώρα μας να παίξουν».

Το πραγματικό μέλλον του γκολφ στην Ελλάδα, πάντως, είναι οι περίπου 40 πολύ ταλαντούχοι νέοι που αποφοίτησαν από την Ακαδημία του Costa Navarino. Υπάρχουν 3-4 πολύ μεγάλα ταλέντα, και ήδη η Ακαδημία έχει βγάλει πρωταθλητή Ελλάδος, ένα παιδί από τους Γαργαλιάνους που, μέχρι πριν μερικά χρόνια δεν ήξερε κάν τι μέγεθος έχει το μπαλάκι του γκολφ. Είναι εκπληκτικό που (κι αυτό ήταν το μεγάλο όνειρο του Καπετάν Βασίλη), ότι παιδιά από φτωχές οικογένειες της Καλαμάτας είχαν την ευκαιρία να φοιτούν στην Ακαδημία, ταυτόχρονα με τα μαθήματα στο σχολειό τους, και να αγαπήσουν ένα άθλημα που παγκοσμίως (από απόψεως ανθρώπων που παίζουν) είναι το πιο δημοφιλές, και στην Ελλάδα ακόμα περιμένει να βγάλει το πρώτο «μεγάλο όνομά» της. Αυτό, που όπως συμβαίνει παντού, μπορεί να εκτοξεύσει το σπορ.