| REUTERS/ CreativeProtagon
Θέματα

Το έπος της Μαριούπολης και του… Τάγματος Αζόφ

Πώς η ηρωική αντίσταση των «σημαδεμένων» από τον Πούτιν ουκρανών υπερεθνικιστών επί σαράντα και πλέον ημέρες βοήθησε να αλλάξει η εικόνα τους εντός και εκτός Ουκρανίας
Protagon Team

Στις σαράντα και πάνω ημέρες που πολιορκούνταν ανηλεώς η Μαριούπολη από τους ρώσους εισβολείς, στη μαρτυρική πόλη εκτυλίχθηκε μια ανείπωτη τραγωδία αλλά και γράφτηκε ένα νέο ηρωικό έπος. Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζει ο Αντρέα Νικάστρο, απεσταλμένος της Corriere della Sera στο Ντνίπρο της νοτιοανατολικής Ουκρανίας.

Στα συντρίμμια της ισοπεδωμένης Μαριούπολης εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι υπέφεραν, εντελώς αβοήθητοι και ανήμποροι, επί πολλές εβδομάδες. Μεταξύ των ίδιων χαλασμάτων, ωστόσο, περίπου 3.000 στρατιώτες, εκείνες τις ίδιες ημέρες έγραφαν τη δική τους εποποιία, ενσαρκώνοντας εκείνο το «ουκρανικό» πνεύμα την ύπαρξη του οποίου αρνιόταν οργισμένα έως και πριν από μερικές εβδομάδες ο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Ο ιταλός δημοσιογράφος επισημαίνει στην ανταπόκρισή του πως οι υπερασπιστές της Μαριούπολης που θυσιάστηκαν για να επιβραδύνουν την προέλαση των ρωσικών δυνάμεων εισβολής, θα καταστούν σίγουρα μάρτυρες αλλά και ήρωες του έθνους, μυθικά πρόσωπα για τις μελλοντικές γενιές των Ουκρανών.

Την υπεράσπιση της Μαριούπολης ανέλαβαν οι πεζοναύτες της 36ης Ταξιαρχίας του ουκρανικού Πολεμικού Ναυτικού και, κυρίως, οι μαχητές του Τάγματος Αζόφ. Αρχικά μια σκοτεινή ατμόσφαιρα περιέβαλε την πολυσυζητημένη παραστρατιωτική οργάνωση, τα μέλη της ήταν οι σκληροπυρηνικοί ακροδεξιοί εθνικιστές, οι «νεοναζιστές» που ο ρώσος πρόεδρος ήθελε πάση θυσία να εξαφανίσει από την Ουκρανία.

Ομως έπειτα από σχεδόν επτά εβδομάδες πολέμου μεταμορφώθηκαν από τουλάχιστον ύποπτοι σε ήρωες. Το λουτρό του αίματος τους στη Μαριούπολη «ξέπλυνε το όνομά τους» όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και στο εξωτερικό, «στην Ιαπωνία το Τάγμα Αζόφ διαγράφηκε από τη λίστα των “διεθνών τρομοκρατικών οργανώσεων” και προτάθηκε για αναφορά στο Μπουσίντο, τον κώδικα τον Σαμουράι», μας πληροφορεί ο ιταλός ανταποκριτής.

Στο έπος των υπερασπιστών της Μαριούπολης εντάσσονται αναμφίβολα και οι διαδόσεις περί μιας μυστικής αεροπορικής αποστολής που πραγματοποίησαν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις για να τους συνδράμουν στο ηράκλειο έργο τους. Κυκλοφορούν φήμες για πέντε ελικόπτερα που πέταξαν σχεδόν ξυστά στο έδαφος, νύχτα φυσικά, μέχρι τη Μαριούπολη για να περισυλλέξουν τραυματίες και να εφοδιάσουν τους εναπομείναντες μαχητές με πυρομαχικά και φάρμακα. Μάλιστα κάποιοι υποστηρίζουν πως παρόμοιες αποστολές πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από μία, έως ότου οι ρωσικές δυνάμεις κατέρριψαν ένα ελικόπτερο.

Ο Αντρέα Νικάστρο, εμφανώς εντυπωσιασμένος από το σθένος των Ουκρανών που αντιστέκονται, διερωτάται εάν η παραπάνω ανεξακρίβωτη είδηση αποτελεί «ένα έπος μέσα στο έπος» της Μαριούπολης, υποστηρίζοντας πως «και μόνο το γεγονός της σύλληψης ενός παρόμοιου σχεδίου καταδεικνύει το θάρρος που μπορεί αναδείξει και να εμφυσήσει η αντίσταση στη Μαριούπολη».

Στο ρεπορτάζ του αναφέρει πως υπάρχουν τουλάχιστον τρεις ενδείξεις ότι η παραπάνω ιστορία θα μπορούσε να είναι αληθινή. Η πρώτη σχετίζεται με την κηδεία ενός πιλότου ελικοπτέρου που πραγματοποιήθηκε στο Ντνίπρο. Το γεγονός δεν κοινοποιήθηκε από κάποιον εκπρόσωπο των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων αλλά από την οικογένεια του άτυχου 23χρονου που έχασε τη ζωή του, «υπηρετώντας την πατρίδα».

O δήμαρχος της Μαριούπολης δήλωσε στο Associated Press πως περισσότεροι από 10.000 άμαχοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της πόλης. Εδώ τάφοι πολιτών δίπλα στις πολυκατοικίες σε φωτογραφία της 10ης Απριλίου/ REUTERS/Alexander Ermochenko

Την ίδια ώρα διάφοροι ρωσικοί ενημερωτικοί ιστότοποι, περιλαμβανομένου και του κρατικού πρακτορείου Ria Novosti, ανακοίνωσαν την κατάρριψη ενός ή και δύο ουκρανικών ελικοπτέρων που φέρεται να «αποπειράθηκαν να φτάσουν στη Μαριούπολη για να φυγαδεύσουν τους διοικητές του Τάγματος Αζόφ». Επιπρόσθετα μέλη του Τάγματος έχουν αναφέρει περισσότερες από μία φορές πως έλαβαν προμήθειες (πώς αλλιώς, εάν όχι μέσω αερογέφυρας; ) αλλά και ότι μια μυστική αποστολή φυγάδευσης εξετάζεται από τα ουκρανικά επιτελεία. «Αυτή είναι μια κατηγορία διαφορετική από την προπαγάνδα, αυτός είναι ένα έπος εν τη γενέσει», καταλήγει ο Αντρέα Νικάστρο.

Δυστυχώς, όμως, η ηρωική αντίσταση των υπερασπιστών της Μαριούπολης δεν μπορεί να αλλάξει την τραγική πραγματικότητα. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι προειδοποίησε το βράδυ της Δευτέρας πως οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ακόμη και χημικά όπλα κατά των μαχητών της πόλης (σύμφωνα με εκπρόσωπο του Τάγματος Αζόφ οι Ρώσοι έχουν ήδη πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία επίθεση με «άγνωστης προέλευσης» χημική ουσία) ενώ ο δήμαρχος της Μαριούπολης δήλωσε στο Associated Press πως περισσότεροι από 10.000 άμαχοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της πόλης, μην αποκλείοντας το ενδεχόμενο ο αριθμός των νεκρών αμάχων να ξεπεράσει τις είκοσι χιλιάδες.