Η εκπληκτική playlist της NASA δεν αρκεί για να ξυπνήσει το «Opportunity»

Το -μακρινό, πια- 1960 ξεκίνησαν οι πρώτες αποστολές στον Αρη.
Πιονέροι ήταν οι Σοβιετικοί με το πρόγραμμα «Μάρσνικ», το οποίο δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το αμερικανικό «Μάρινερ 4» πέρασε δίπλα από τον πλανήτη και έστειλε τις πρώτες φωτογραφίες από την επιφάνειά του, αποκαλύπτοντας έναν άνυδρο πλανήτη γεμάτο κρατήρες και, κατά τα φαινόμενα, χωρίς ζωή. Ακολούθησαν τα σκάφη του σοβιετικού προγράμματος Μαρς, που έγιναν τα πρώτα που προσεδαφίστηκαν στον πλανήτη.
Τον Αύγουστο του 1976 η πρώτη σημαντική εξερεύνηση έγινε από τα δυο σκάφη «Βίκινγκ» της NASA που προσεδαφίστηκαν στην επιφάνειά του. Εστειλαν τις πρώτες φωτογραφίες από την επιφάνεια, μελέτησαν το κλίμα και εκτέλεσαν μια σειρά πειραμάτων για την ύπαρξη ή μη ζωής στον πλανήτη – με αμφιλεγόμενα αλλά, πιθανότατα, αρνητικά αποτελέσματα.

Από τότε μέχρι σήμερα έχει μεσολαβήσει μια χρονική απόσταση εκατομμυρίων ετών φωτός -αντιλαμβάνεστε πώς το εννοώ- στην οποία οι αποστολές προς αυτόν τον πλανήτη δεν σταμάτησαν ποτέ. Oπως και τα σχετικά, αντίστοιχα προβλήματα. Στις 10 Ιουνίου 2018, όμως, ήρθε το σημαντικότερο: το επιστημονικό ρομποτικό ρόβερ «Opportunity» της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) βρέθηκε στο μέσο μιας τρομερής αμμοθύελλας στον Αρη, που το έχει αναγκάσει να σωπάσει και να μην επικοινωνεί πια με τη Γη, ενώ υπάρχουν φόβοι για την ίδια την επιβίωσή του.

Οι τεράστιες ποσότητες σκόνης στην ατμόσφαιρα έχουν βυθίσει μεγάλο μέρος του πλανήτη σε σκοτάδι, πράγμα που αποτελεί ζωτικό πλήγμα για το ρόβερ, το οποίο κινείται με ηλιακή ενέργεια και έτσι αδυνατεί να επαναφορτίσει τις μπαταρίες του. Οι χειριστές του στη Γη αισιοδοξούν πάντως ότι θα τα καταφέρει και αυτή τη φορά, παρά τις αντίξοες συνθήκες. Οπως δήλωσε ο Τζον Κάλας του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας, «ανησυχούμε, αλλά ελπίζουμε ότι η θύελλα θα κοπάσει και το ρόβερ θα επικοινωνήσει ξανά μαζί μας».

Το «Opportunity» έφθασε στον Αρη τον Ιανουάριο 2004, λίγες εβδομάδες μετά το δίδυμο ρόβερ «Spirit» και σε διαφορετικό σημείο του «κόκκινου» πλανήτη. Κι ενώ το «Spirit» «παρέδωσε πνεύμα» το 2011, το «Opportunity» συνέχιζε έως τώρα ακάθεκτο, εξερευνώντας τον -διαμέτρου 22 χιλιομέτρων- κρατήρα «Endeavour». Σήμερα βρίσκεται (;) στη λεγόμενη «Κοιλάδα της Επιμονής», όπου η σκόνη από τη θύελλα είναι τόσο πυκνή, ώστε υπάρχει σκοτάδι καθ’ όλη τη διάρκεια της αρειανής ημέρας. Είναι προς το παρόν άγνωστο πόσο θα διαρκέσει η τωρινή θύελλα, καθώς οι επιστήμονες δεν έχουν κατανοήσει καλά το φαινόμενο που λαμβάνει χώρα κατά περιόδους στον Αρη.

Και τι άλλο να κάνουν οι ειδικοί της NASA, πέραν των προσευχών;

Σύμφωνα με το Quartz, στις 4 Αυγούστου της γήινης χρονιάς 2018, οι μηχανικοί της NASA έπαιξαν, μέσω της ενδοσυνεννόησης με το ρόβερ, το τραγούδι των Wham! «Wake Me Up Before You Go-Go», σε μια προσπάθεια να ξυπνήσουν από τον διαστημικό λήθαργο το «Opportunity», το οποίο παραμένει σιωπηλό. Και μπορεί το αγαπημένο group από τα ‘80s να έγραψε ένα πολύ κεφάτο και διαχρονικό τραγούδι, αλλά αυτό δεν στάθηκε ικανό να κάνει το θαύμα του. Στη NASA, όμως, δεν έχασαν τις ελπίδες τους και από τότε μέχρι σήμερα μεταδίδουν και ένα διαφορετικό τραγούδι, με την πίστη να ακούσει το ρομπότ τη μελωδία και να ανταπαντήσει, έχοντας ξεφύγει από τη διαστημική αστρόσκονη.

Το playlist της NASA περιλαμβάνει από ενθουσιώδεις μελωδίες όπως το «Here Comes the Sun» των Beatles, μέχρι έναν άλλλον ύμνο, το «I Will Survive» με τη φωνή της Γκλόρια Γκέινορ. Επίσης, υπάρχουν κλασικά τραγούδια που μιλούν για τη ζωή στον «κόκκινο πλανήτη», μέχρι και καθαρά συμβολικά τα οποία στους στίχους και στους τίτλους τους κουβαλάνε την επιστροφή, αλλά και τη νοσταλγία. Αν και μουσικά αταίριαστα μεταξύ τους, είναι υπέροχα – το καθένα στο μουσικό είδος του.

Η NASA, η οποία είναι γνωστή (και) για την ιδιότυπη στρατηγική με την οποία χειρίζεται όλα τα νέα από τις αποστολές της, είχε ξεκινήσει να μεταδίδει τραγούδια «αφύπνισης» προς τα ρόβερ της από το 2004, αλλά η… παράδοση είχε ξεθωριάσει για περισσότερα από 14 χρόνια.

«Θα συνεχίσουμε να παίζουμε τραγούδια μέχρι να μας απαντήσει», δήλωσε στο Space.com ο Μάικλ Σταάμπ, μηχανικός της NASA – ο οποίος ανήκει στους πρωτεργάτες της μετάδοσης τραγουδιών, κάτι σαν διαστημικός disc jockey.

Οι χειριστές του «Opportunity» στη Γη έχουν δεθεί συναισθηματικά μαζί του. Οπως τόνισε ο ίδιος μηχανικός, «είναι σαν να έχεις ένα αγαπημένο σου πρόσωπο στο νοσοκομείο, σε κώμα. Οι γιατροί σού λένε να κάνεις υπομονή και θα ξυπνήσει. Ολες οι ζωτικές ενδείξεις είναι καλές, συνεπώς είναι θέμα αναμονής. Ομως εάν πρόκειται για την 97χρονη γιαγιά σου, είσαι πολύ ανήσυχος. Αυτό νιώθουμε κι εμείς», υπογράμμισε ο ίδιος και τώρα αναζητά το επόμενο τραγούδι που μπορεί να φέρει αποτελέσματα στην επικοινωνία με το ρομπότ που χάθηκε στην αμμοθύελλα του πλανήτη.

Η NASA αγαπά τη μουσική και ειδικά εκείνους τους ερμηνευτές που ανήκουν, πια, σε έναν άλλον γαλαξία, αλλά με έναν μαγικό τρόπο θα είναι για πάντα δίπλα μας. Ετσι, αποχαιρέτησε την Αρίθα «βαπτίζοντας» τον Αστεροειδή 249516 με το προσωνύμιό της, «βασίλισσα της σόουλ», αφού η σπουδαία ερμηνεύτρια ήταν ένα από τα φωτεινά αστέρια που είδε και άκουσε ποτέ κάποιος άνθρωπος.