Πρόκειται αναμφίβολα για τη μεγαλύτερη και βαθύτερη σήραγγα παγκοσμίως αλλά και έναν σπουδαίο εμπορικό διάδρομο από τις βόρειες θάλασσες του Αμστερνταμ και της Αμβέρσα ως τη Γένοβα και τη Βενετία, τα μεγάλα λιμάνια του ευρωπαϊκού νότου.
Η Σήραγγα Βάσης Γκόταρντ, ή τούνελ Γκόταρντ, (Gotthard Base Tunnel – GBT) εγκαινιάστηκε τον περασμένο Ιούνιο, όμως δόθηκε στην κυκλοφορία πριν από λίγες ημέρες, στις 11 Δεκεμβρίου. Ενώνει τις ελβετικές πόλεις Ζυρίχη και Λουγκάνο δημιουργώντας έναν νέο άξονα σιδηροδρομικών μεταφορών ανάμεσα σε Βορρά και Νότο της χώρας, μετά από 17 χρόνια εργασιών, που κόστισαν συνολικά 11 δισ. ευρώ.
Από τη σήραγγα υπολογίζεται πως θα διέρχονται καθημερινά 260 εμπορικά τρένα και περίπου 65 επιβατικά, με μέση ταχύτητα 100 και 200 χλμ την ώρα αντίστοιχα. Μία ημέρα μετά τα εγκαίνιά της, η δημοσιογράφος του BBC Λίνα Ζέλντοβιτς περπάτησε στις ράγες της περιγράφοντας το εντυπωσιακό έργο.
«Ακριβώς από πάνω μου βρίσκονται οι Αλπεις και μπροστά μου βλέπω μίλια από ολοκαίνουργιες ράγες, που στηρίζονται σε μεγάλα ορθογώνια μπλοκ από σκυρόδεμα, τους «στρωτήρες». Κάθε στρωτήρας έπρεπε να γυαλιστεί από ανθρώπινο χέρι, κανένα μηχάνημα δεν μπορούσε να κάνει τόσο λεπτομερή δουλειά».
Ισως το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της σήραγγας είναι πως διασχίζει ευθεία το βουνό, χωρίς καμία κλίση, επιτρέποντας στο τρένο να πραγματοποιεί το δρομολόγιο καταναλώνοντας την ελάχιστη δυνατή ενέργεια. Ετσι καταφέρνει να ενώσει, σχεδόν σε ευθεία γραμμή, τη Βόρεια Θάλασσα με τη Μεσόγειο, το Ρότερνταμ με τη Γένοβα.
Περνώντας μάλιστα από την «καρδιά» των Αλπεων, δίνει στους επιβάτες τη δυνατότητα να ταξιδεύουν με 250 χλμ/ώρα.
Ως «υπόδειγμα υποδομής και συνεργασίας, επιτομή του πώς να κάνεις τα πάντα σωστά», την χαρακτηρίζει η Ζέλντοβιτς και όχι άδικα: 73 διαφορετικοί τύποι βράχων σκάφτηκαν με τη βοήθεια γιγάντιων μεταλλικών τροχών, που είχαν διάμετρο περίπου 9 μέτρων.
Οσοι εργάζονταν εκεί αξιοποίησαν το χαλίκι που προέκυψε από το τρύπημα των βράχων για να δημιουργήσουν σκυρόδεμα και κάλυψαν τα τοιχώματα του τούνελ με φύλλα χάλυβα. Κάθε ημέρα, προχωρούσαν στο εσωτερικό του βουνού περίπου 9 μέτρα. «Μια ακόμη απόδειξη της ελβετικής εφευρετικότητας», καταλήγει η δημοσιογράφος.
Τα σχέδια για το άνοιγμα της σήραγγας ξεκίνησαν στις αρχές του 1980, όμως άργησαν να ολοκληρωθούν λόγω της πολυπλοκότητας του έργου, καθώς το βάθος της φτάνει, σε κάποια σημεία, ως και τα 2,3 χλμ από τις κορυφές των Αλπεων.
Μα το πιο εντυπωσιακό είναι η συντομία του ταξιδιού από τη Ζυρίχη ως το Λουγκάνο, που σύντομα θα διαπιστώσουν οι ταξιδιώτες, καθώς θα διαρκεί 45 λεπτά λιγότερο.
Τελευταίο, μα όχι έσχατο, το γεγονός ότι το τούνελ δημιουργεί έναν σημαντικό εμπορικό κόμβο, έναν διάδρομο από τις θάλασσες του Αμστερνταμ και της Αμβέρσα ως τα λιμάνια της Ιταλίας, προσφέροντας μεγάλες διευκολύνσεις στις εμπορικές μεταφορές της κεντρικής Ευρώπης.