Το εμβόλιο του κορονοϊού χρειάστηκε περίπου δέκα μήνες για να αποδείξει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά του.
Ομως όπως φαίνεται, όσο τους δέκα αυτούς μήνες η ανθρωπότητα καθόταν και περίμενε τους επιστήμονες να ετοιμάσουν το εμβόλιο, ο κορονοϊός δεν έκανε το ίδιο. Μεταλλασσόταν και θα συνεχίζει να μεταλλάσσεται, γράφει ο αναλυτής Τομ Γουίπλ στους Times του Λονδίνου.
Το νέο στέλεχος που έχουν δημιουργήσει οι μεταλλάξεις, σύμφωνα με τους ειδικούς, ίσως να έχει επίδραση στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου, αλλά μικρή. Βέβαια αυτό δεν είναι βέβαιο και αναμένεται σύντομα να ξεκαθαριστεί.
Ο κορονοϊός όταν εισέρχεται στον ανθρώπινο οργανισμό πολλαπλασιάζεται δημιουργώντας αντίγραφα του εαυτού του. Για να δημιουργεί ακριβή αντίγραφα, έχει ένα βιολογικό αυτόματο διορθωτή. Ωστόσο, το σύστημα αυτό σε κάποιες περιπτώσεις παρουσιάζει βλάβη και έτσι δημιουργεί αντίγραφα με λάθη. Και αυτά τα λάθη είναι οι μεταλλάξεις.
Και καθώς ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού θα έχει εμβολιαστεί για συγκεκριμένα στελέχη του κορονοϊού και θα δημιουργήσουμε τείχος ανοσίας, ποιος μας εγγυάται ότι αυτός δεν θα μεταλλαχθεί και πάλι; Και τότε, τι θα γίνει;
Το φαινομενικά καταστροφικό σενάριο, κάθε άλλο παρά καταστροφικό είναι, γράφει ο κ. Γουίπλ. Γιατί;
Διότι «τεχνικά είμαστε σε θέση να διαθέσουμε ένα νέο εμβόλιο σε διάστημα έξι εβδομάδων. Βασικά, η ομορφιά της τεχνολογίας του αγγελιοφόρου RNA είναι ότι μπορούμε να αρχίσουμε απευθείας την ανάπτυξη ενός εμβολίου που μιμείται στην εντέλεια τη νέα μετάλλαξη», εξήγησε ο Ουγκούρ Σαχίν (εδώ), επικεφαλής της BioNtech που δημιούργησε σε συνεργασία με τη Pfizer το πρώτο εμβόλιο που εγκρίθηκε στην Ευρώπη.
Και δεν θα πρέπει να ανησυχούμε για τις μεταλλάξεις του κορονοϊού, ακριβώς επειδή η νέα τεχνολογία του εμβολίου mRNA είναι έτοιμη να βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε και αυτόν τον σκόπελο. Το εμβόλιο mRNA στην ουσία παίρνει τον γενετικό κώδικα του ιού και τον χρησιμοποιεί εναντίον του.
Κερδισμένος χρόνος
Και ενώ στο παρελθόν ο σχεδιασμός ενός εμβολίου ήταν μία επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία, πλέον γίνεται ρουτίνα, αφού οι ειδικοί παίρνουν ένα κομμάτι από τον γενετικό κώδικα, το κολλούν στο σωστό σημείο και όλα τελειώνουν εκεί. Το εμβόλιο για τα νέα στελέχη είναι έτοιμο!
Το ερώτημα σε αυτό το σημείο όμως δεν είναι πόσο γρήγορα μπορούν να το επιτύχουν οι επιστήμονες, αλλά πόσο άμεσα μπορούν να το εγκρίνουν οι ρυθμιστικές αρχές για να χορηγηθεί σε άνθρωπο, καθώς οι κλινικές δοκιμές που απαιτούνται για την έγκριση ενός νέου εμβολίου διαρκούν τουλάχιστον δέκα μήνες. Ωστόσο, στο σημείο αυτό υπάρχει μία άλλη περίπτωση, η οποία επισημαίνει ότι αυτό δεν θα είναι απαραίτητο για τα νέα στελέχη του κορονοϊού.
Τα στελέχη του ιού της γρίπης μεταλλάσσονται πολύ πιο γρήγορα από τους κορονοϊούς και αυτός είναι ο λόγος που κάθε χρόνο τα εμβόλια ανανεώνονται. Δεν γίνονται όμως κάθε χρόνο κλινικές δοκιμές. Απλώς παίρνουν άδεια και κυκλοφορούν. Κάτι παρόμοιο ενδεχομένως να γίνει και με τα νέα εμβόλια, που ίσως χρειαστούμε στο μέλλον για τους κορονοϊούς και τις μεταλλάξεις τους.
«Το πιο πιθανό είναι οι κλινικές δοκιμές για τέτοιου είδους εμβόλια να απαιτούν ένα πολύ μικρό δείγμα εθελοντών, στους οποίους απλώς θα ελέγχεται με εξέταση αίματος η ανταπόκριση για την αποτελεσματικότητά του», εξηγεί ο Στίβεν Εβανς από τη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου.