| Shutterstock
Θέματα

Προσφυγικό: Το παράδειγμα της Κύπρου

Οι large εποχές με τη μηνιαία καταβολή € 2.500 σε οικογένειες και κομματικές αντιπροσωπείες να υποδέχονται αιτούντες άσυλο στο αεροδρόμιο έχουν περάσει. Το νησί κατάφερε να μην έχει κοινωνικές ακρότητες και εντάσεις, αλλά η εκτίμηση είναι ότι δεν θα αντέξει για πολύ ακόμα
Μαρία Νταλιάνη

Τον Απρίλιο έχει εκλογές στα Κατεχόμενα και η κατάσταση φαίνεται δύσκολη για τον Μουσταφά Ακιντζί. Ενας από τους λόγους είναι η αλλαγή του μείγματος των ψηφοφόρων, καθώς η Τουρκία έχει καταφέρει μέσω πολιτογραφήσεων τούρκων εποίκων να μειώσει το εκλογικό βάρος των Τουρκοκυπρίων. Η αλλοίωση του πληθυσμού καθορίζει το εκλογικό αποτέλεσμα. Εδώ το νταούλι το χτυπάει ο Ερντογάν.

Το νησί, που έχει περίπου 800.000 κατοίκους εκ των οποίων 650.000 είναι στην Κυπριακή Δημοκρατία, ζει το δικό του δράμα με τους πρόσφυγες. Οι large εποχές επί της προηγούμενης κυβέρνησης με τη μηνιαία καταβολή 2.500-3.500 ευρώ (σε μια πολυπληθή οικογένεια προσφύγων) και κομματικές αντιπροσωπείες να υποδέχονται αιτούντες άσυλο στο αεροδρόμιο έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Οι ροές όμως αυξάνονται.

Πρόσφυγες μπαίνουν σε μία βάρκα που ξεκινά από τη Συρία και αφού τη διώξουν ο Λίβανος –πόσο πια να διαλυθεί κι αυτός– και η Αίγυπτος –πόσες εσωτερικές διαμάχες να αντέξει κι αυτή– φτάνουν στο νησί. Οι Κύπριοι δεν δέχονται ως αιτούντες άσυλο όσους έρχονται από Τουρκία, καθώς τη θεωρούν ασφαλή χώρα. Ομως, μέσω του αεροδρομίου των Κατεχομένων, καταφθάνουν καραβάνια. Σύμφωνα με τις επίσημες πηγές, μόνο το δίμηνο Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2020 ήρθαν άλλοι 1.100.

Ερχονται από Συρία, Αίγυπτο, Ινδία, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Ιράν και Καμερούν. Φυσικά, σκίζουν τα χαρτιά τους. Είναι άριστα ενημερωμένοι για το τι πρέπει να κάνουν.

Επειτα από μια πρώτη ταυτοποίηση, καταθέτουν αίτημα ασύλου. Περίπου 17.000 κυκλοφορούν ελεύθεροι περιμένοντας το άσυλο που διαρκεί 1-2 χρόνια. Λαμβάνουν επίδομα 200-300 τον μήνα, κουπόνια για τροφή και ρουχισμό και επίδομα ενοικίου ανάλογα με την περιοχή που επιλέγουν, ύψους 110-160 ευρώ/μήνα. Οι αιτούντες άσυλο και όσοι το έλαβαν ήδη (περίπου 11.000) μπορούν να εργαστούν σε τομείς που έχει καθορίσει το υπουργείο Εργασίας: γεωργία, κτηνοτροφία, οικοδομικές εργασίες.

Ομως για 4.000 των οποίων έχει απορριφθεί το άσυλο, οι υπηρεσίες δεν μπορούν να τους βρουν για να τους επιδώσουν τη δευτεροβάθμια απόφαση. «Εξαφανίζονται», αφού «λιάζονται» στα Κατεχόμενα. Σε περιοχές μεταξύ Κατεχόμενων και Κυπριακής Δημοκρατίας, στη νεκρά ζώνη της Λευκωσίας, κόβουν τα συρματοπλέγματα και περνούν. Το 80% στην παλιά πόλη είναι άνδρες, μόνοι, που κυκλοφορούν. Δεν βλέπεις οικογένειες και δημιουργείται ένταση και φόβος. Κομμάτια της πόλης γκετοποιούνται. Υπάρχει και ένα κέντρο ανοιχτού τύπου με χωρητικότητα 480 άτομα. Αλλά επειδή δεν βάζουν μονήρεις άνδρες μαζί με οικογένειες, αυτή τη στιγμή φιλοξενούνται σε αυτό οι μισοί από όσους χωράει.

Η Κύπρος έχει πρόβλημα με τις επιστροφές. Με εξαίρεση τη Γεωργία, οι άλλες χώρες δεν τους δέχονται. Ετοιμάζεται να σκληρύνει τη γραμμή της, καθώς οι ροές συνεχίζουν ακάθεκτες από χώρες στις οποίες δεν υπάρχει πόλεμος. Ετοιμάζει κατάλογο ασφαλών χωρών και οι αιτήσεις όσων έρχονται από αυτές –έπειτα από μια διασταύρωση των στοιχείων τους με τις αρχές– θα χαρακτηρίζονται προδήλως αβάσιμες. Θα κρατούνται σε κλειστό κέντρο που ετοιμάζεται σε περιοχή μακριά από αστικό ιστό.

Θα επιχειρηθεί να περιοριστεί ο ρόλος ΜΚΟ. Για ορισμένες από αυτές, οι κυπριακές αρχές έχουν ενδείξεις ότι παίζουν αποσταθεροποιητικό ρόλο. Και φυσικά, πίεση στην ΕΕ για καταμερισμό όσων λαμβάνουν άσυλο. Η «γραμμή» είναι πως υπάρχει όριο στην ενσωμάτωση προσφύγων από τη Συρία.

Το νησί κατάφερε να μην έχει κοινωνικές ακρότητες και εντάσεις, αλλά η εκτίμηση είναι ότι δεν θα αντέξει για πολύ ακόμα.