Είσαι μόνος. Λείπουν όλοι. Δεν μπορείς να τους ακολουθήσεις. Μένεις εδώ, στην Αθήνα. Δες το θετικά. Σαν «Χαράς ευαγγέλια». Θα κυκλοφορήσεις μέρα μεσημέρι στους άδειους δρόμους. Θα βρεις να καθίσεις σε όποιο μαγαζί θέλεις, στο καλύτερο σημείο. Θα εξυπηρετηθείς με ευγένεια και χαρά από τους ξεκούραστους και ήρεμους σερβιτόρους.
Και το βράδυ θα διαλέξεις με άνεση σε ποια εκκλησία θα παρακολουθήσεις την καλύτερη λειτουργία. Δες το σαν να κάνεις τουρισμό εκεί όπου όλες τις άλλες μέρες του χρόνου βρίζεις κολλημένος στο φανάρι.
Μπορείς βέβαια πάντοτε να πας στην εκκλησία της γειτονιάς σου. Αυτό είναι το πιο βολικό. Αλλά αν δεν θέλεις να δεις για μια ακόμη φορά τους γείτονές σου, αν έχεις διάθεση για λίγη περιπέτεια, σου προτείνουμε να πας στο κέντρο. Δεν θα ταλαιπωρηθείς ούτε στην οδήγηση ούτε στο παρκάρισμα. Αν φοβάσαι, πάρε ταξί, αλλά μετά θα διαπιστώσεις ότι δεν χρειαζόταν να το κάνεις.
Πάρε λοιπόν μια ιδέα από το μυσταγωγικό βαριετέ που ανοίγεται μπροστά σου…
Για τη Μεγάλη Παρασκευή
Πήγαινε, αν θέλεις κάτι κυριλέ, στον Αγιο Διονύσιο. Εχει καλούς ψάλτες, η εκκλησία είναι μεγάλη, οπότε θα βρεις να καθίσεις, και μετά όλα τα μαγαζιά γύρω θα είναι ανοιχτά, κι έτσι θα ολοκληρώσεις τη βραδιά εύκολα και γρήγορα.
Αν θέλεις να ακούσεις τα Εγκώμια από χορωδία φοβερή, ένας είναι ο προορισμός: Αγιος Γεώργιος στην πλατεία Καρύτση. Εκεί θα ακούσεις το «Ω γλυκύ μου Εαρ» από τετράφωνη χορωδία τραγουδιστών της Εθνικής Λυρικής Σκηνής η οποία ψάλλει κατά τη δυτική τεχνοτροπία που καθιέρωσε ο συνθέτης και φιλόλογος Θεμιστοκλής Πολυκράτης (1863-1926).
Ο Πολυκράτης ίδρυσε την τετράφωνη Χορωδία του Αγίου Γεωργίου Καρύτση το 1897 και τη διηύθυνε έως το 1913. Από το 1913 έως το 1920 διηύθυνε τη χορωδία του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου και από το 1920 έως το θάνατό του διηύθυνε τον αρμονικό χορό (δηλαδή την πολυφωνική χορωδία) της Μητρόπολης των Αθηνών.
Αν πάλι θέλεις να ζήσεις κάτι εξοχικό θα πας το μεσημέρι, στις 02.30 στη μονή Καισαριανής και μετά θα κάνεις πικ νικ στο δάσος – όπως κάνουν όλοι! Ή θα πας για ούζα στην πλατεία Καισαριανής. Μιλάμε για μεγάλα γλέντια, έτσι;
Αλλη καταπληκτική ιστορία τελείται το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής στη Μονή Πεντέλης. Εκεί η ακολουθία αρχίζει στις 10.30 το πρωί. Στη 01.00 το μεσημέρι γίνεται αναπαράσταση της αποκαθήλωσης και το ομοίωμα του Χριστού θάβεται με μια μικρή σπηλιά στον περίβολο της μονής.
Άλλο, λιγότερο γνωστό, εξοχικό τελετουργικό πραγματοποιείται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής στον ναό των Αγίων Θεοδώρων στην Ανάβυσσο. Εκεί, οι μαθητές από την περιοχή κάνουν αναπαράσταση σκηνών από τη ζωή του Χριστού.
Για το Μεγάλο Σάββατο
Το κέντρο των αναστάσιμων πραγμάτων στην Αθήνα είναι το Μετόχι του Παναγίου Τάφου στην Πλάκα, δηλαδή, η Ιερά Μονή των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, στο συγκρότημα της Εξαρχίας επί της οδού Ερεχθέως στο Νο 18.
Στην είσοδο του ναού, θα δείτε δύο μικρούς λίθους. Αυτοί προέρχονται, σύμφωνα με την ιστορία, από τον Πανάγιο Τάφο των Ιεροσολύμων και από τον Γολγοθά! Ο ναός χρονολογείται τον 12ο αιώνα και χτίστηκε από τη Μαρία Κομνηνή, την κόρη του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγου.
Εκεί, πράγματι, καλό είναι να μην πάτε με αυτοκίνητο διότι θα πήξετε. Οι δρόμοι είναι στενοί και ο κόσμος πολύς. Όμως είναι ωραία να περπατήσετε μέσα στα στενά, να κάνετε βόλτα στα Αναφιώτικα και να πάτε να πάρετε το Αγιο Φως από αυτό το όμορφο εκκλησάκι. Πραγματικά θα αισθανθείτε ότι βρίσκεστε σε άμεση σύνδεση με τα Ιεροσόλυμα.
Μπορείτε όμως και να ζήσετε μια πιο βουκολική Ανάσταση, μέσα στο κέντρο της Αθήνας. Στον λόφο του Φιλοπάππου, στους πρόποδες, απέναντι από την Ακρόπολη. Στο πάρκο που διαμόρφωσε με τα εντυπωσιακά πλακόστρωτα ο αρχιτέκτονας, ακαδημαϊκός, με πλούσιο ζωγραφικό, ποιητικό και συγγραφικό έργο, Δημήτρης Πικιώνης (1887 – 1968). Εκεί βρίσκεται ο Αγιος Δημητρίος Λουμπαδιάρης. Πρόκειται για μονόχωρη εκκλησία με θόλο η οποία χρονολογείται στην περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Έργο του Πικιώνη είναι και οι εργασίες συντήρησης του ναού που έγιναν το 1955. Εξωτερικά ο αρχιτέκτονας επένδυσε το μνημείο με μαρμάρινα και κεραμικά διακοσμητικά θέματα. Επίσης, αφαίρεσε νεότερες τοιχογραφίες με αποτέλεσμα να αποκαλυφθούν παλαιότερες του 18ου αιώνα. Στο χτιστό τέμπλο αναγράφεται το κοντάκιο εγκαινίων ναού.
Αν διαλέξετε να κάνετε Ανάσταση εκεί, φροντίστε να πάτε νωρίς και να χωθείτε μέσα στην εκκλησία. Η τελετή μοιάζει με θεατρικό δρώμενο, με χορογραφία, που εκτελείται στο ημίφως των κεριών. Πραγματικά θα εκπλαγείτε.
Παίζει όμως κι άλλο βουκολικό θρησκευτικό δρώμενο στην Αθήνα, το βράδυ της Ανάστασης. Στον έτερο λόφο, στον Λυκαβηττό.
Εκεί ως γνωστόν βρίσκεται ο Αγιος Γεώργιος. Μικρό εκκλησάκι αλλά ενδιαφέρον. Αν πάτε σε αυτό θα ζήσετε ένα μυσταγωγικό «Ηχος και φως». Η λειτουργία πραγματοποιείται στο σκοτάδι. Μόνος φωτισμός είναι τα κεριά και τα καντήλια. Και μετά όταν σημάνει η Ανάσταση, ως εκεί ανεβαίνουν όλοι οι ήχοι από τις καμπάνες των εκκλησιών που βρίσκονται κάτω από τον λόφο. Και επίσης από τον λόφο, σκάνε και όλα τα πυροτεχνήματα που φωτίζουν την Αθήνα. Ε, όλο αυτό μη μου πείτε ότι δεν είναι μαγεία!
Για τους λάτρεις του έθνικ
Η Αθήνα το προσφέρει και αυτό. Οι διάφορες θρησκευτικές κοινότητες δίνουν άλλο χρώμα στη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας.
Αν λοιπόν επιθυμείτε να δείτε κάτι διαφορετικό από αυτά που ξέρετε, τη Μεγάλη Πέμπτη, στις 6 το απόγευμα περάστε μια βόλτα από την αρμένικη εκκλησία του Αγίου Καραμπέτ στον Νέο Κόσμο επί της οδού Πραξαγόρου στο Νο 4 ή από την αρμενική μητρόπολη στην πλατεία Κουμουνδούρου επί της οδού Κριεζή στο Νο 10. Εκεί θα απολαύσετε μια ενδιαφέρουσα αναπαράσταση της Τελετής του Νιπτήρος.
Αν πάλι προτιμάτε ζήσετε μια Ανάσταση αιθιοπική, θα πάτε στην αιθιοπική εκκλησία το Πολύγωνο, στην οδό Μπόχαλη, αριθμός 12. Εκεί η κατάσταση αρχίσει από τις 8 το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, με λευκοντυμένους πιστούς να τραγουδούν και να χορεύουν στον ρυθμό των τυμπάνων. Αν δε, μείνετε και μετά την Ανάσταση θα ακούσετε ανάγνωση αποσπασμάτων από τη Βίβλο. Κι αν το ξενυχτήσετε, όταν όλα τελειώσουν, κατά τις 3 το πρωί, οι πιστοί θα σας κεράσουν ντζέρα με πιπεράτη σάλτσα. Η ντζέρα είναι πίτα.