Το σημείο της έκρηξης στο λιμάνι της Βηρυτού | REUTERS/Mohamed Azakir
Θέματα

Ποιος φταίει για την εκατόμβη της Βηρυτού;

Αμείλικτα ερωτήματα από την πιο σημαντική γαλλόφωνη εφημερίδα της Μέσης Ανατολής, αναφορικά με τα αίτια των εκρήξεων που ισοπέδωσαν το λιμάνι στον Λίβανο, αυτήν τη μικρή χώρα οι πολίτες της οποίας έχουν ξεχάσει τι σημαίνει φυσιολογική ζωή...
Protagon Team

«Οχι, δεν είναι η βάσκανη μοίρα που μαίνεται σαδιστικά εναντίον της άτυχης χώρας μας. Και όχι, δεν είναι η κακοτυχία ή κάποια βιβλική κατάρα που μεταμόρφωσε αυτόν τον γόνιμο και χλοερό τόπο σε ένα ελεεινό θερμοκήπιο με μολυσμένο αέρα, όπου τίποτα δεν φυτρώνει πια, παρά μόνον τα οικιακά απορρίμματα που κατακλύζουν ακόμη και τα πεζοδρόμια. Οχι, το πραγματικό τραύμα του Λιβάνου είναι η αδιαφορία, ακόμα και η περιφρόνηση, που γενιές ανάξιων κυβερνώντων συνέχισαν να δείχνουν για τις φιλοδοξίες και τις ανάγκες των ψηφοφόρων τους».

Είναι πράγματι θλιβερή η κραυγή του Ισα Γκοραγέμπ, διευθυντή της L’Orient-Le Jour, της πιο σημαντικής γαλλόφωνης εφημερίδας της Μέσης Ανατολής που με το πέρασμα των χρόνων κατέληξε να αποτελεί σύμβολο του κοσμοπολιτισμού που χαρακτήριζε κάποτε τον Λίβανο, αυτήν τη μικρή χώρα οι πολίτες της οποίας έχουν ξεχάσει τι σημαίνει φυσιολογική ζωή.

Φυσικά και κάποιοι φέρουν ευθύνες και μάλιστα τεράστιες για την εκατόμβη της Βηρυτού, για τις δύο ανείπωτες εκρήξεις που ισοπέδωσαν το λιμάνι της, αλλά αυτήν τη φορά –εξηγεί ο Γκοραγέμπ– οι αναλύσεις και οι εικασίες, και οι όποιες υποθέσεις και θεωρίες συνωμοσίας, όσον αφορά το κάθε άλλο παρά σκοτεινό Κακό του Λιβάνου, είναι περιττές. Ο Λίβανος υποφέρει και δυστυχεί εδώ και πολλά χρόνια, κυρίως γιατί αδυνατεί να ξεπεράσει το δίπολο διαφθορά – σεχταρισμός που επέτρεψε στα μέλη των αρχουσών τάξεων να ευημερήσουν εκμεταλλευόμενα τις διχόνοιες της χώρας.

«Ηταν δυστύχημα η τρομακτική καταστροφή του λιμανιού της Βηρυτού;», διερωτάται στο κείμενό του ο Γκοραγέμπ και αμέσως απαντά «στην πραγματικότητα, όχι».

Γιατί «περισσότερες από μία αναπτυγμένες χώρες έχουν βιώσει θανατηφόρες εκρήξεις εξαιτίας αυτού του νιτρικού αμμωνίου που χρησιμοποιείται ως αζωτούχο λίπασμα, αλλά διαθέτει μεγάλη οξειδωτική ισχύ και εμπεριέχεται στη σύνθεση κάποιων εκρηκτικών υλών». Σε αυτές τις χώρες, ωστόσο, ουσίες με παρόμοια χαρακτηριστικά φορτώνονται, μεταφέρονται και αποθηκεύονται σύμφωνα με αυστηρά πρωτόκολλα. «Τίποτα, όμως, στον Λίβανο δεν γίνεται όπως γίνεται αλλού», υποστηρίζει o λιβανέζος δημοσιογράφος, σημειώνοντας ότι πέρα από τον παράγοντα τύχη, «η κύρια πηγή ατυχημάτων στον Λίβανο είναι η κρατική ανεπάρκεια».

Στρατιώτες στα συντρίμμια. Ο Λίβανος υποφέρει και δυστυχεί εδώ και πολλά χρόνια, κυρίως επειδή αδυνατεί να ξεπεράσει το δίπολο διαφθορά – σεχταρισμός, υποστηρίζει ο Γκοραγέμπ (Thibault Camus/REUTERS)

Ο Γκοραγέμπ συνεχίζει στο κείμενό του να θέτει αμείλικτα ερωτήματα. Πώς ένα τόσο επικίνδυνο και εύφλεκτο φορτίο που εκφορτώθηκε από ένα ύποπτο πλοίο με μηχανική βλάβη, το οποίο είχε κατασχεθεί από τις αρχές, παρέμεινε για επτά χρόνια σε μια περιοχή τόσο σημαντική όσο είναι το λιμάνι της πρωτεύουσας της χώρας; Γιατί αγνοήθηκαν τα αιτήματα για την ασφαλή μεταφορά αυτής της «ωρολογιακής βόμβας;» Γιατί οι λιμενικές αρχές και οι αρχές ασφαλείας δεν κατήγγειλαν αυτήν την «εγκληματική χαλαρότητα;» Ποια ποταπά συμφέροντα καθόρισαν την πορεία αυτού του «καταραμένου φορτίου νιτρικού αμμωνίου»; Ποια άλλα «θανατηφόρα φορτία» είχαν αποθηκευτεί στο λιμάνι της Βηρυτού χάρη «στη γενναιόδωρη φιλοξενία των λιμενικών και των τελωνειακών αρχών;» Πώς μπορούσαν όλα αυτά τα χρόνια όλοι όσοι κατείχαν την εξουσία να κοιμούνται ήσυχοι τα βράδια;

Ο Γκοραγέμπ υποστηρίζει ότι στον Λίβανο «όλες οι παρεκκλίσεις είναι κόρες της διαφθοράς» και κάνοντας λόγο για «μυρωδιά βρώμικου χρήματος που αναμειγνύεται με τη δυσωδία που αποπνέουν τα πτώματα που κείτονται ακόμα κάτω από συντρίμμια στην περιοχή του λιμανιού», υπογραμμίζει ότι «οι δολοφόνοι δεν πρέπει αυτήν τη φορά να γλιτώσουν από την πυρά».

Στο ίδιο συμπέρασμα όσον αφορά την τεράστια ευθύνη (και την ανευθυνότητα) των αρχών του Λιβάνου για το βιβλικών διαστάσεων δυστύχημα καταλήγει και ο Νταβίντ Νταούντ. Σε άρθρο του στην Haaretz αναφέρει επίσης ότι στην τραγωδία δεν είχε ανάμειξη ούτε η πανίσχυρη στον Λίβανο Χεζμπολάχ ούτε το Ισραήλ.

Λίγες ημέρες πριν ανακοινωθεί η ετυμηγορία του ειδικού δικαστηρίου του ΟΗΕ για τον Λίβανο όσον αφορά τα τέσσερα μέλη της Χεζμπολάχ που κατηγορούνται για τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Χαρίρι, η σιιτική οργάνωση του Χασάν Νασράλα δεν θα επωφελούταν ιδιαίτερα από μια τόσο τρομακτική επίθεση «από μια έκρηξη 200 φορές πιο ισχυρή από εκείνη που διέλυσε το 1983 το αμερικανικό στρατόπεδο στη Βηρυτό και 1.375 φορές πιο ισχυρή από την έκρηξη του 1995 στην Οκλαχόμα Σίτι».

Οσον αφορά το Ισραήλ, φαίνεται ότι επιδιώκει με κάθε μέσο να αποτρέψει ένα θερμό επεισόδιο με όλους όσοι στηρίζουν το Ιράν εκτός της Συρίας. Απόδειξη αποτελεί το πώς χειρίστηκαν οι Ισραηλινοί το «περιστατικό ασφαλείας» που σημειώθηκε στα βόρεια σύνορά τους πριν από λίγες ημέρες, όταν εντόπισαν ένοπλους Λιβανέζους που είχαν εισέλθει στην επικράτειά τους. Τόσο ο ισραηλινός πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Αμυνας του Ισραήλ περιορίστηκαν σε κάποιες προειδοποιητικές δηλώσεις και απέφυγαν να υψώσουν τους τόνους, ούτως ώστε να μην αναγκάσουν την Χεζμπολάχ να απαντήσει.

Την ευθύνη, οπότε, για την καταστροφή τη φέρει αποκλειστικά η άρχουσα τάξη της χώρας, η οποία καλείται τώρα να διαχειριστεί την τραγική κατάσταση στον Λίβανο και την πρωτεύουσά του, γνωρίζοντας ότι σύντομα μπορεί να σημειωθεί ακόμη μια έκρηξη, πολύ πιο ισχυρή από αυτή που ισοπέδωσε το λιμάνι της Βηρυτού, η έκρηξη της λαϊκής οργής.