Οι ηλεκτρονικές συσκευές που υπάρχουν στα χέρια, στο γραφείο και γενικότερα στο περιβάλλον ενός αμερικανού προέδρου είναι πιθανότατα ο νούμερο ένα στόχος των απανταχού χάκερ. «Οι πιθανότητες η Ρωσία να μην προσπαθεί να παρακολουθεί τους ισχυρούς ηγέτες του πλανήτη είναι μηδαμινές» αναφέρει o Μπρους Σνέιερ, λέκτορας της Σχολής Κένεντι στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.
Τη δεκαετία του 2000 η κατάσταση ήταν διαφορετική, αφού τότε οι μόνες προσωπικές ηλεκτρονικές συσκευές που μπορούσε κάποιος να παγιδεύσει ήταν οι υπολογιστές και τα συμβατικά κινητά τηλέφωνα, όχι τα smart phones. Αλλωστε, οι πρόεδροι δεν χρειάζονταν κινητό τηλέφωνο, αφού μπορούσαν να μιλήσουν με όποιον ήθελαν χρησιμοποιώντας ασφαλείς συνδέσεις. Ολα αυτά άλλαξαν το 2009 με την έλευση του Μπαράκ Ομπάμα στον Λευκό Οίκο.
Ο πρώτος έγχρωμος πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν τόσο εξαρτημένος από το κινητό του τηλέφωνο, ένα Blackberry, ώστε έδωσε πραγματική μάχη με τους συμβούλους ασφαλείας για να συνεχίσει να το χρησιμοποιεί. Τελικά, του επέτρεψαν να το κάνει, αλλά για να επικοινωνεί μόνο με λίγους συνεργάτες του και ακόμη λιγότερους συγγενείς ή φίλους του. Από τότε ο αριθμός των ηλεκτρονικών συσκευών που μπορεί να θέλει ο αμερικανός πρόεδρος να χρησιμοποιήσει έχει αυξηθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα οι υπεύθυνοι ασφαλείας να έχουν χάσει τον ύπνο τους.
Το ΟμπάμαPad
Οταν το 2010 έκανε την εμφάνισή του το iPad, o Μπαράκ Ομπάμα θέλησε να το χρησιμοποιήσει. Ετσι η ομάδα ασφαλείας του δημιούργησε το αποκαλούμενο «ObamaPad», ένα iPad τροποποιημένο ειδικά για τον αμερικανό πρόεδρο και τους συνεργάτες του. Παρόλα αυτά ο Λευκός Οίκος, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, παραμένει ολίγον οπισθοδρομικός τεχνολογικά. «Δεν υπήρχε wi-fi στον Λευκό Οίκο. Κάποια στιγμή συζητήσαμε το ενδεχόμενο να βάλουμε, αλλά η αίσθησή μας ήταν ότι το ρίσκο που θα πάρουμε είναι μεγάλο και δεν το κάναμε» αναφέρει ο Αρι Σουάρτς, στέλεχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας στην προεδρία του Μπαράκ Ομπάμα. Τελικά κάποια στιγμή εγκαταστάθηκε σύστημα wi-fi στην προεδρική κατοικία, αλλά όπως ανέφεραν η σύζυγος και οι κόρες του Ομπάμα η ποιότητα και η ταχύτητα του ήταν χαμηλού επιπέδου.
Αν ο Ομπάμα δεν ήθελε να αποχωριστεί το κινητό του τηλέφωνο, μπορούμε εύκολα να φανταστούμε τι συνέβη με τον διάδοχό του. Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν ήθελε με κανένα τρόπο να εγκαταλείψει την προσωπική του συσκευή. Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το BBC, η συμφωνία που έκανε με τη δική του ομάδα ασφαλείας ήταν να χρησιμοποιεί μεν συνέχεια το κινητό του τηλέφωνο, κυρίως για να κάνει αναρτήσεις στο Twitter, αλλά να αλλάζει συνεχώς συσκευές. Να χρησιμοποιεί για μικρό χρονικό διάστημα κάποια και μετά να την αντικαθιστά με μια νέα, αχρησιμοποίητη για λόγους ασφαλείας. Από την άλλη πλευρά ο Τραμπ χρησιμοποιούσε ελάχιστα υπολογιστή και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και προτιμούσε τα γραπτά σημειώματα στις επικοινωνίες του.
Το ποδήλατο του Μπάιντεν
Αν το iPad προκαλούσε αϋπνίες στα στελέχη ασφαλείας, η σημερινή πραγματικότητα, με τις δεκάδες οικιακές και προσωπικές ηλεκτρονικές συσκευές, που είναι όλες συνδεδεμένες τόσο με το Internet όσο και μεταξύ τους, προκαλεί σίγουρα εφιάλτες. «Τα πάντα μπορούν να μετατραπούν σε έναν υπολογιστή και μάλιστα σε έναν ευάλωτο υπολογιστή. Είτε είναι το κινητό τηλέφωνο, είτε κάποιο καινούργιο ποδήλατο γυμναστικής, είτε το καινούργιο ψυγείο, είτε το καινούργιο αυτοκίνητο, είτε ακόμη και ο θερμοστάτης στο σπίτι ή κάποιο παιδικό παιχνίδι, όλα αυτά είναι ευάλωτα στους χάκερ» λέει ο o Μπρους Σνέιερ.
Ετσι με το που πάτησε το πόδι του στον Λευκό Οίκο, ο Τζο Μπάιντεν ήρθε αντιμέτωπος με μια δυσάρεστη για αυτόν κατάσταση αφού αγαπάει τα… gadgets του. Γυμνάζεται σε ένα ποδήλατο νέας γενιάς που διαθέτει οθόνη, κάμερα, μικρόφωνο και συνδέεται στο Διαδίκτυο και φοράει έξυπνο ρολόι που έχει ανάλογες δυνατότητες. Μπορούν όλα αυτά να γίνουν ασφαλή; «Μπορείς να κάνεις κάποιες τροποποιήσεις, όπως το να αφαιρέσεις την κάμερα και γενικότερα η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA) θα μπορεί να κάνει ορισμένες ενέργειες για να κλείσει τις πιθανές τρύπες ασφαλείας κάθε συσκευής» σημειώνει ο Σνέιερ. Από την άλλη πλευρά, ειδικοί όπως ο Χέρμπερτ Λιν, του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, λένε ότι αφαιρώντας διάφορα συστήματα αυτών των συσκευών και ειδικά τη δυνατότητα διασύνδεσης τους με το Διαδίκτυο ή με άλλες συσκευές, τις κάνεις πιο ασφαλείς, αλλά πρακτικά τις αχρηστεύεις.
Η νοημοσύνη δεν είναι ασφαλής
Αν θέλει κάποιος να έχει απολύτως ήσυχο το κεφάλι του, απλώς δεν πρέπει να χρησιμοποιεί καμιά ηλεκτρονική συσκευή. Αυτό θα ήταν και το ιδανικό για τον (εκάστοτε) αμερικανό πρόεδρο, αλλά, όπως αποδείχτηκε από τους δύο τελευταίους, είναι πολύ δύσκολο ως αδύνατο να πειστεί ο αρχηγός του κράτους να ακολουθήσει όλους τους κανόνες ασφαλείας.
Ο Εβαν Οσνος, βιογράφος του Τζο Μπάιντεν, αναφέρει ότι ο νέος πρόεδρος ενημερώνεται για την ειδησεογραφία από τη σχετική εφαρμογή της Apple (το Apple News). Αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα, αφού αν είναι μια φορά δύσκολο να τροποποιηθούν για λόγους ασφαλείας τα υλικά συστήματα μιας συσκευής, είναι πολλές φορές δυσκολότερο να γίνει το ίδιο με το λογισμικό. Μένει τώρα να δούμε αν και ποιες ηλεκτρονικές συσκευές θα χρησιμοποιεί στην καθημερινότητά του ο νέος πλανητάρχης και πόσο ευάλωτος θα είναι σε πιθανή παραβίαση ασφαλείας.