Προετοιμάζοντας την πρώτη περιοδεία του στις ΗΠΑ ύστερα από δέκα χρόνια, ο Ρόνι Τζέιμς Ντίο πέρασε αρκετούς μήνες σε ένα γραφείο στον δεύτερο όροφο ενός εμπορικού κέντρου στο Λος Αντζελες. Στο γραφείο, η ομάδα του έκανε τις προετοιμασίες της με μεγάλη ανυπομονησία.
Ο Ντίο δεν έγινε ποτέ ένας σταρ με παγκόσμια αναγνώριση, αλλά θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ερμηνευτές στην ιστορία της χαρντ ροκ και χέβι μέταλ μουσικής δίπλα σε ονόματα όπως αυτά του Οζι Οζμπορν (τον οποίο διαδέχτηκε στους Black Sabbath), του Ρόμπερτ Πλαντ αλλά και μεταγενέστερων, όπως ο Αξλ Ρόουζ.
Εκτός από τους Black Sabbath, ο Ντίο συνεργάστηκε και με άλλα γνωστά ροκ συγκροτήματα όπως οι Rainbow, ενώ κάποια στιγμή έφτιαξε και τη δική του μπάντα. Η περιοδεία «Ο Ντίο Επιστρέφει» (Dio Returns) έχει δημιουργήσει διχογνωμία στους θαυμαστες του καλλιτέχνη, αφού εκείνος έχει… πεθάνει εδώ και δέκα χρόνια.
Στο γραφείο του εμπορικού κέντρου οι εργαζόμενοι της start-up εταιρείας Eyellusion δημιούργησαν ένα ολόγραμμά του, το οποίο εμφανίζεται στις συναυλίες. Στη σκηνή, μαζί με το ολόγραμμα εμφανίζεται μια αληθινή μπάντα που αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από μουσικούς που συνεργάζονταν για χρόνια με τον Ντίο.
Μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις που έπρεπε να πάρουν οι δημιουργοί του ολογράμματος ήταν η εμφάνιση που θα είχε ο Ντίο ως ολόγραμμα. Θα εμφανιζόταν με τη μορφή που είχε όταν δέσποζε στις σκηνές των συναυλιών τις δεκαετίες του 1970 και του 1980;
Μια τέτοια επιλογή θα δημιουργούσε μια παράταιρη εικόνα, αφού ο Ντίο θα έδειχνε νέος δίπλα στην μπάντα του, όπου οι μουσικοί είχαν έντονα πάνω τους τα σημάδια του χρόνου. Από την άλλη πλευρά, αν ζούσε σήμερα, θα ήταν 78 ετών και μια ακριβής ηλικιακά αναπαράσταση του ως ολόγραμμα δεν θα έλεγε κανείς ότι συνάδει με ένα χέβι μέταλ τραγουδιστή. Η λύση που τελικά επελέγη ήταν το ολόγραμμα να δείχνει έναν μεσήλικα Ντίο, ντυμένο με μαύρο δερμάτινο παντελόνι και λευκό πουκάμισο.
Η Eyellusion βρίσκεται πίσω και από τη δημιουργία του ολογράμματος του Φρανκ Ζάππα, οι μεταθανάτιες συναυλίες του οποίου ξεκίνησαν λίγο πριν από τις συναυλίες του Ντίο στις ΗΠΑ.
Οι συναυλίες με τα ολογράμματα έχουν αξιοσημείωτη εμπορική απήχηση και όσοι εμπλέκονται στην διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων βλέπουν μια νέα και ολίγον απρόσμενη πηγή εσόδων. «Κοιτάξτε ποιοι πέθαναν πρόσφατα. Ο Ντέιβιντ Μπάουι, ο Πρινς, ο Τομ Πέτι και δείτε επίσης ποιοι άλλοι θρύλοι της μουσικής δεν θα είναι ενεργοί τα επόμενα χρόνια. Οι Rolling Stones, οι Aerosmith, οι WHO, οι Eagles, ο Μπίλι Τζόελ, ο Ελτον Τζον, ο Πολ Μακάρτνι, ο Μπρους Σπρίνγκστιν είναι μερικά από αυτά τα ονόματα και πρόκειται επί της ουσίας για καλλιτέχνες που κινούν τη βιομηχανία των συναυλιών και μουσικού τουρισμού γενικότερα. Ναι, υπάρχουν σήμερα η Τέιλορ Σουίφτ και η Αριάνα Γκράντε, αλλά η βάση της βιομηχανίας είναι όσοι προανέφερα» δηλώνει στο New York Times Magazine ο Πίτερ Σαπίρο, διοργανωτής συναυλιών.
Τα όσα λέει και κυρίως όσα υπονοεί ο Σαπίρο μπορεί να ακούγονται ολίγον μακάβρια, αλλά οι αριθμοί των δικαιώνουν. Οι μισές από τις 20 πιο κερδοφόρες περιοδείες του 2019 στις ΗΠΑ έγιναν από καλλιτέχνες που έχουν περάσει τα 60 τους, όπως η Σερ, οι Fleetwood Mac, οι Kiss, o Πολ Μακάρτνι, ο Ελτον Τζον και οι Rolling Stones.
Τα επιχειρήματα
Η χρήση τεχνολογίας με την οποία επιστρέφουν ως ολογράμματα οι νεκροί μοιάζει με ένα δυστοπικό σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά από την άλλη αποδεικνύεται νέα πηγή εσόδων, όχι μόνο για τη μουσική βιομηχανία, αλλά και για τους συγγενείς των καλλιτεχνών. Ακόμη κι αν έχουν πλέον αποδημήσει εις Κύριον, οι καλλιτέχνες θα μπορούν να συνεχίσουν με την ολογραφική παρουσία τους να ενισχύουν οικονομικά την οικογένειά τους.
Στις αρχές της περασμένης δεκαετίας ξεκίνησαν δειλά δειλά οι πρώτες προσπάθειες δημιουργίας ολογραμμάτων με τη χρήση ενός συνδυασμού νέων τεχνολογιών και μεθόδων απεικόνισης. O πρώτος διάσημος καλλιτέχνης που «αναστήθηκε» ολογραφικά μπροστά στο κοινό του ήταν ο αμερικανός ράπερ Τουπάκ Σακούρ, που δολοφονήθηκε το 1996.
Τα πρώτα ολογράμματα ήταν σίγουρα πιο αληθοφανή από εκείνο της πριγκίπισσας Λέια στον «Πόλεμο των Αστρων», αλλά και πάλι η ποιότητά τους δεν εντυπωσίαζε. Ο Τουπάκ εμφανίστηκε το 2012 ως ολόγραμμα και είπε μόλις δύο τραγούδια. Δύο χρόνια μετά, έκανε την εμφάνισή του το ολόγραμμα του Μάικλ Τζάκσον.
Οι τεχνολογίες που εμπλέκονται στη δημιουργία ολογραμμάτων πραγματοποιούν συνεχή άλματα προόδου, με αποτέλεσμα να είναι ολοένα και πιο προηγμένα. Ο… ολογραφικός Ντίο, για παράδειγμα, όχι μόνο δίνει κανονική συναυλία, αλλά δεν είναι στατικός, αφού μπορεί να κινείται πάνω στη σκηνή, ακόμη και να χορεύει. Γι’ αυτόν τον λόγο τα μέλη της μπάντας πρέπει να έχουν κάνει συγχρονισμό με το ολόγραμμα, ώστε όταν αυτό κινείται να κινούνται και αυτοί.
Η βιομηχανία
Οι εξελίξεις στον τομέα των ολογραμμάτων έχουν οδηγήσει στην εμφάνιση αρκετών νέων εταιρειών τεχνολογίας που ασχολούνται αποκλειστικά με τη δημιουργία τους. Ορισμένες από αυτές τις εταιρείες είτε τις έχουν ιδρύσει είτε συμμετέχουν ως στελέχη σε αυτές μάνατζερ διάσημων καλλιτεχνών, καθώς και πολύ έμπειρα στελέχη του τομέα διοργάνωσης καλλιτεχνικών εκδηλώσεων. Εχουν ήδη υπογραφεί συμφωνίες για τη δημιουργία ολογραμμάτων του Ελβις Πρίσλει, της Μέριλιν Μονρόε αλλά ακόμη και εν ζωή καλλιτεχνών, που για διαφόρους λόγους δεν πραγματοποιούν εμφανίσεις, όπως για παράδειγμα οι ABBA.
Προς το παρόν οι παραστάσεις με τα ολογράμματα δίνονται σε κλειστούς χώρους (κλαμπ, θέατρα, αίθουσες εκδηλώσεων τέχνης κ.λπ.) και όλοι αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον να δουν τι θα συμβεί, ποια θα είναι η ανταπόκριση του κοινού, όταν οργανωθούν παραστάσεις σε μεγάλους συναυλιακούς χώρους και σε γήπεδα.