Πριν από ένα χρόνο περίπου φάνηκε καθαρά το χάσμα ανάμεσα στον ΣΕΒ (Σύνδεσμο Ελλήνων Βιομηχάνων) και τον ΣΒΒΕ (Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος). Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σε κάθε ευκαιρία κατακεραύνωνε τους «κακούς βιομήχανους» του ΣΕΒ και υμνούσε τους «καλούς» του ΣΒΒΕ.
Μέχρι που ήρθε η ανακήρυξη του ΣΒΒΕ το περασμένο καλοκαίρι σε κοινωνικό εταίρο, ως ικανοποίηση ενός αιτήματος που είχε ο Σύνδεσμος επί δεκαετίες. Και πριν από μια εβδομάδα, γράφτηκε η τελευταία πράξη του έργου «Διασπάστε τους βιομηχάνους!» με σκηνοθέτη τον κ. Τσίπρα όταν σε Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος αποφασίστηκε να φύγει η λέξη «Βορείου» από το όνομα: να γίνει Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), ώστε να εξαφανιστεί το εμπόδιο του τοπικού προσδιορισμού και να μπορεί να δρα ως ισότιμος κοινωνικός εταίρος.
Από τον ΣΕΒ δεν είναι, φυσικά, καθόλου ικανοποιημένοι από την εξέλιξη αυτήν, καθώς θεωρούν ότι πέτυχε το σχέδιο Τσίπρα να διαιρέσει την επιχειρηματική κοινότητα. Και χρεώνουν «το κόλπο» στον πρόεδρο του ΣΒΕ Αθανάσιο Σαββάκη και στον αντιπρόεδρο Γιάννη Σταύρου.
ΣΕΒ vs ΣΒΕ
Η διαφορά μεγέθους πάντως είναι αναμφισβήτητη. Τα μέλη του ΣΕΒ εκπροσωπούν το 60% της εγχώριας μεταποίησης και διαμορφώνουν τον σημαντικότερο όγκο δράσεων και προτεραιοτήτων του Συνδέσμου.
Σε κάθε περίπτωση ο ΣΕΒ παραμένει το «βαρύ πυροβολικό» της εγχώριας βιομηχανίας και για του λόγου το αληθές αρκεί μια απλή ματιά στο διοικητικό του συμβούλιο.
Στον αντίποδα, τα μέλη του ΣΒΕ -στη συντριπτική τους πλειονότητα μικρομεσαίες μεταποιητικές επιχειρήσεις- εκπροσωπούν μετά βίας το 10%-12% της εγχώριας βιομηχανίας και περιορίζονται γεωγραφικά στη Βόρεια Ελλάδα. Και ήδη αποχώρησαν από τις τάξεις του μεγάλες επιχειρήσεις με παραγωγικές μονάδες ή υπηρεσίες στη Μακεδονία και στη Θράκη, όπως η Τιτάν, η Sunlight, η Aegean.
Το δέλεαρ
Τι σημαίνει, όμως, η ανακήρυξη του ΣΒΕ σε κοινωνικό εταίρο; Πρώτα πρώτα, συμμετοχή σε επιτροπές και όργανα της Δημόσιας Διοίκησης, διαπραγματεύσεις και διαβουλεύσεις. Prestige και ισχύ. Αναβάθμιση.
Αλλά εάν η φιλοδοξία είναι ένα ισχυρό κίνητρο, το χρήμα είναι ακόμη ισχυρότερο. Με την ανακήρυξη του ΣΒΕ ως ισότιμου κοινωνικού εταίρου, ο Σύνδεσμος της Βόρειας Ελλάδας θα βρεθεί με ένα σωρό χρήματα προς διαχείριση. Κοινοτικά χρήματα (ΕΠΑνΕΚ ΕΣΠΑ 2014-2020) αλλά και χρήματα του ΛΑΕΚ (ΕΛΕΚΠ), δηλαδή χρήματα για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Οι πιο κυνικοί εκφράζουν την «επιφύλαξη της εξάρτησης». Δηλαδή προβάλλουν το επιχείρημα ότι η ιδιότητα του κοινωνικού εταίρου συνεπάγεται χρηματοδότηση που ελέγχεται από την κυβέρνηση, άρα και πιθανές σχέσεις εξάρτησης ανάμεσα στην εκάστοτε κυβέρνηση και το διψασμένο για συμμετοχή στους κοινωνικούς εταίρους νέο μέλος από το Βορρά, τον ΣΒΕ.
Μάλιστα, σε δημοσίευμα του περασμένου Ιουλίου, η διοίκηση του ΣΒΒΕ δεν αρνείται την επιθυμία της για ζεστό χρήμα. Διαβάζουμε: «Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος του ΣΒΒΕ, κ. Γιάννης Σταύρου ήταν πιο αποκαλυπτικός. Έδωσε στοιχεία και αριθμούς: Με την ανακήρυξη του Συνδέσμου ως ισότιμου κοινωνικού εταίρου ανοίγουν οι κρουνοί της χρηματοδότησης από κοινοτικά προγράμματα (ΕΠΑΝΑΔ, ΕΠΑνΕΚ κ.λπ.) που προσφέρουν την ευκαιρία στον ΣΒΒΕ να αναδείξει τις προτεραιότητες των περιφερειακών παραγωγικών μονάδων». (εδώ)
Ο πρωταγωνιστής αυτής της διάσπασης, ο πρόεδρος του ΣΒΕ Θανάσης Σαββάκης, εμφανίστηκε ξαφνικά στο συνδικαλισμό των βιομηχάνων της Βόρειας Ελλάδας. Ανέλαβε μια οικογενειακή επιχείρηση μεταλλικής συσκευασίας, ωστόσο η οικογένειά του δεν ήταν από τις γνωστές στο χώρο των βιομηχάνων. Ο ίδιος παρουσιάζεται ως σωτήρας της επιχείρησής του, ως εκείνος ο οποίος κατάφερε και την έσωσε όταν εκείνοι που την είχαν αγοράσει θέλησαν να την πουλήσουν. «Αν και θα μπορούσε να κρατήσει τα λεφτά που έδωσαν στην οικογένειά του οι Πορτογάλοι της Ardagh Metal Packaging όταν το 2011 εξαγόραζαν τη National Can Hellas, εντούτοις ο κ. Θανάσης Σαββάκης, βλέποντας τους πανικόβλητους Πορτογάλους να θέλουν να αποχωρήσουν από τη χώρα, θα κινητοποιήσει ομάδα επενδυτών για την επαναγορά της. Ήταν δύσκολα χρόνια, παραδέχεται στο “Business Stories”» (εδώ)
Το βιογραφικό του είναι πλούσιο (εδώ) Ωστόσο, όπως λέγεται, η βασική δουλειά του δεν είναι οι επιχειρήσεις, αλλά ο ΣΒΕ και, προσεχώς, θα προστεθεί και η προεδρία στο Χρηματιστήριο Ενέργειας. Πρόκειται για μια θέση σε Οργανισμό που μόλις δημιουργήθηκε και θα λειτουργήσει ουσιαστικά από τον Απρίλιο του 2019 και στην οποία διορίστηκε από (ποιον άλλον;) τον κ. Τσίπρα. Και είναι πολλοί εκείνοι που δεν μπορούν να χωνέψουν τον διορισμό του στη συγκεκριμένη θέση, καταλογίζοντας στον κ. Σαββάκη πλήρη «συριζοποίηση».
Ο ίδιος γελάει με αυτό. Δηλώνει μάλιστα φίλος του Κυριάκου Μητσοτάκη. Και κυκλοφορεί ότι πριν από ένα χρόνο ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας του είχε προτείνει να είναι υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Ο κ. Σαββάκης δεν απαντά ευθέως εάν του είχε όντως γίνει πρόταση, ωστόσο είναι δεδομένο ότι υπήρξε σχετική συζήτηση. Επίσης, όσο κι αν θέλει ο ίδιος να εμφανίζεται υπεράνω, είναι φανερό ότι τον ενδιαφέρει η πολιτική και του αρέσει που «κάνει παιχνίδι» τόσο με τον ΣΥΡΙΖΑ, όσο και με τη Νέα Δημοκρατία. Οι γνωρίζοντες πάντως επισημαίνουν ότι ο πρόεδρος της ΝΔ κάθε άλλο παρά ένθερμος είναι πλέον μαζί του.
Για τους γνωρίζοντες πάντως, ο γενικότερος ρόλος Σαββάκη εξυπηρετεί και μία ακόμη ανάγκη: αυτή της εκλογικής επιβίωσης του ΣΥΡΙΖΑ στη Βόρεια Ελλάδα που τέθηκε εν αμφιβόλω λόγω Πρεσπών.
Οι κυβερνώντες ήταν βέβαιο πως θα αναζητούσαν να πιαστούν από κάπου και στο πρόσωπο του κ. Σαββάκη και των συνεργατών του φαίνεται ότι βρήκαν μία ακόμη ομάδα «προθύμων».
Ενδεικτική εξάλλου ήταν δήλωσή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ήδη από τις 4 Ιουνίου, «υπέρ της επιβεβλημένης επίλυσης» της χρονίζουσας διαφοράς μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ,
Στον ΣΕΒ ενοχλούνται από τους υψηλούς τόνους του Θανάση Σαββάκη. Του καταλογίζουν ότι έχει προσωπική ατζέντα και υπέρμετρη πολιτική φιλοδοξία, γι αυτό και υπέκυψε τόσο εύκολα στο «διαίρει και βασίλευε» του κ. Τσίπρα.
Τι γίνεται τώρα;
- Ο ΣΒΕ, ως πανελλήνιας πλέον εμβέλειας, έχει βγει στο κυνήγι μελών ανά την Ελλάδα.
- Ο ΣΕΒ έχει ξεκινήσει εκστρατεία προσέλκυσης μελών του ΣΒΕ στη Βόρεια Ελλάδα.
- Από τον ΣΒΕ αποχώρησαν αμέσως μετά «το κόλπο» μεγάλες επιχειρήσεις όπως ο Τιτάνας, η Sunlight, η Aegean,
- Στο παιχνίδι έχει μπει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος, ο οποίος διοργάνωσε με τον ΣΕΒ εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη. Είναι αξιοσημείωτο ότι την προεδρία του ΣΕΒΕ έχει αναλάβει ο Γιώργος Κωνσταντόπουλος, πρώην βουλευτής Πιερίας με την ΝΔ και πρώην Υπουργός Υγείας.
- Τα μέλη του ΣΒΕ τηρούν στάση αναμονής, όσο υπάρχει η προσδοκία για χρηματοδοτήσεις.
Η υπόθεση φαίνεται να έχει μεγάλο ενδιαφέρον, το οποίο θα μεγαλώνει όσο μπαίνουν τα χρήματα στη μέση. Αλλά το ζητούμενο είναι να υπάρχει ισχυρή και ενιαία εκπροσωπούμενη βιομηχανία.