Η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων έχει περισσότερα από 3.000 μέλη και λειτουργία μακρά, πέραν του μισού του αιώνα. Οι ιαχές πολέμου που ακούγονται μετά το δελτίο Τύπου της 24ης Φεβρουαρίου –με βάση το οποίο η Ενωση απευθύνει έκκληση στην Πολιτεία προκειμένου να αναθεωρήσει τη στάση της ως προς τη μεταχείριση του κρατούμενου Κουφοντίνα, υπό τον άμεσο κίνδυνο που διατρέχει η ζωή του– , αποκτούν ιδιαίτερη αξία, θεσμική, ικανή να απασχολήσει τη δημόσια συζήτηση.
Το κλίμα έχει οξυνθεί επικίνδυνα το τελευταία 24ωρα, καθώς καταγράφηκε μία ηχηρή παραίτηση, αυτή του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου, αλλά και μία επιστολή συμπυκνωμένης οργής από 41 δικαστές, όλων των βαθμίδων, οι οποίοι διαμαρτύρονται εντόνως για το γεγονός ότι η Ένωση εμφανίζεται να κάνει υποδείξεις στην Πολιτεία, κάτι που είναι έξω από τους σκοπούς της. Βασική θέση τους είναι ότι η ανάμειξη σε τέτοιου είδους ζητήματα πλήττει το κύρος, την αξιοπιστία και την ανεξαρτησία τους, υποβαθμίζοντας την ίδια την απονομή της Δικαιοσύνης.
Στο στόχαστρο έχει βρεθεί η ηγεσία της Ενωσης και -κακά τα ψέματα- ο ίδιος ο πρόεδρος της Χριστόφορος Σεβαστίδης, ο οποίος δέχεται σωρηδόν πια τα βέλη: του καταλογίζουν ότι ευτελίζει τον θεσμό, ότι εκτρέπεται θεσμικά, ότι προσδίδει στην Ένωση αντεξουσιαστικά χαρακτηριστικά.
Το τελευταίο έχει να κάνει με την τοποθέτηση του ιδίου στο πολιτικό φάσμα, καθώς είναι γνωστό ότι αισθάνεται οικεία με τον αντεξουσιαστικό χώρο, κατά καιρούς έχει «ταπετσαρία» στο κινητό του τον Τσε Γκεβάρα και ήχο το ιταλικό επαναστατικό -και trendy πια- Bella Ciao. Η ειδοποιός διαφορά είναι ότι ο κ. Σεβαστίδης πρώτευσε σε σταυρούς στις τελευταίες εκλογές, το φθινόπωρο του 2020, διαθέτει οκτώ έδρες στους κόλπους της Ένωσης, άρα την απόλυτη πλειοψηφία, και έχει ακόμη μπροστά του δρόμο ως πρόεδρος, ως τον Μάιο του 2022. Ως εκ τούτου, η κατάσταση κρίνεται περίπλοκη.
Ο πόλεμος που τώρα εκδηλώνεται δεν είναι καινοφανής, συνιστά συνέχεια ενός άλλου διαρκούς βωβού πολέμου στα διοικητικά συμβούλια της Ένωσης, από τον Μάιο του 2019, αρχικώς για την περιβόητη ανακατανομή των 86 θέσεων προέδρων Εφετών, εν συνεχεία για το ζήτημα της διαμεσολάβησης, όταν κ. Σεβαστίδης έκανε λόγο σε άρθρο – παρέμβαση για επίμονη και αγωνιώδη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της Δικαιοσύνης, και πολλά άλλα…
Συζητήσεις και σχόλια βιτριολικά είχαν προκαλέσει ακόμη δυο πρωτοβουλίες, το φθινόπωρο του ’20. Τον Οκτώβριο, η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων χαιρέτισε την απόφαση στη δίκη για τη Χρυσή Αυγή, συγχαίροντας «τους Δικαστές που έφεραν σε πέρας τη δύσκολη αποστολή που ανέλαβαν», κάνοντας παράλληλα αναφορά σε δίκες υψηλού συμβολισμού, όπως της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη και των πρωταιτίων της Χούντας. Από τις δίκες θεωρήθηκε ότι έχει παραλειφθεί η αναφορά στην επίσης εμβληματική δίκη της 17 Ν.
Τον Νοέμβριο, εν μέσω πανδημίας, η Ένωση εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία χαρακτήριζε αντισυνταγματική τη γενική απαγόρευση συναθροίσεων ενόψει Πολυτεχνείου, σημειώνοντας ότι η συγκεκριμένη απόφαση θα πρέπει να ανακληθεί. Οι «παροικούντες» θυμίζουν ότι μία μέρα, αργότερα, το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε τα αιτήματα φορέων και κομμάτων για ανάκληση των περιοριστικών μέτρων, διατηρώντας στην ουσία σε ισχύ την τότε απόφαση της Αστυνομίας.
Με άλλα λόγια, είναι αρκετοί αυτοί που βλέπουν τα εν λόγω κείμενα ως μνημεία παραβίασης της ουδετερότητας που οφείλουν να έχουν οι δικαστές, διακρίνοντας στη φιγούρα του κ. Σεβαστίδη σκιές… αναρχοκομμουνισμού, ψήγματα της ιδεολογίας του «πρίγκηπα» Κροπότκιν. Διαβλέπουν άλλωστε στις κινήσεις του ακόμη και μελλοντικές πολιτικές φιλοδοξίες: ο πρόεδρος της Ένωσης είναι πολύ νέος ακόμη και ήδη έχει δυο συνδικαλιστικές θητείες στο ενεργητικό του.
Ο ίδιος έχει επιδείξει – λένε – το μέγιστο πολιτικό ταλέντο, αυτό της ευελιξίας, κατά την εκπνοή της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ, ενόσω απέφευγε να τοποθετηθεί στο θέμα των Κωδίκων, ζήτημα μείζον τότε για το κυβερνητικό στρατόπεδο, κόκκινο πανί για το πολιτικό σκηνικό.
Πυρ ομαδόν
Πρώτος, μετά την ανακοίνωση περί Κουφοντίνα, που προκάλεσε αίσθηση, τοποθετήθηκε ο Παναγιώτης Λυμπερόπουλος, πρόεδρος Εφετών, κομβικό πρόσωπο καθώς κατά το παρελθόν έχει θητεύσει μεταξύ άλλων ως αντιπρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων.
Σε ένα καυστικό κείμενο, κ. Λυμπερόπουλος έκανε λόγο όχι μόνο για ενέργεια αντικαταστατική, αλλά και θεσμική εκτροπή από «την Ένωση του κ. Σεβαστίδη», η οποία «παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των Λειτουργιών του Κράτους και προσβάλλει την προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία των Δικαστικών και Εισαγγελικών Λειτουργών, που ασχολούνται ή θα ασχοληθούν με τις σχετικές υποθέσεις». Ο δικαστικός λειτουργός είχε γράψει ότι «η εξακολουθητική μη θεσμική συμπεριφορά, που επιδεικνύει η διοίκηση της Ενωσης, δικαιώνει δυστυχώς πολύ σύντομα τους φόβους και την αγωνία που διατύπωσα για το μέλλον της, παραιτούμενος από το Δ.Σ. την 21.9.2020».
Η άποψη Λυμπερόπουλου έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού ο κ. Σεβαστίδης από κείνον και τον Νικόλαο Σαλάτα είχε στηριχθεί για να καταλάβει την προεδρία της Ένωσης. Ύστερα από μάχες, αθόρυβες για τους μη μυημένους, ο σημερινός πρόεδρος Εφετών έφθασε να παραιτηθεί (παρότι είχε εκλεγεί) μετά την τελευταία εκλογική επικράτηση Σεβαστίδη, με αιχμές περί λαϊκισμού και διεκδίκησης ψήφου με όρους πολιτικής αρένας και σκοπιμοτήτων.
Λάβρος εμφανίσθηκε δημοσίως με αφορμή το θέμα Κουφοντίνα και ο κ. Σαλάτας: «Από την αρχή της θητείας αυτής και ελεύθερος εκ της μη συμμετοχής στο προεδρείο των άλλων δύο ομάδων (του κ. Λυμπερόπουλου και της δικής μου) και ως εκ τούτου έχοντας την δυνατότητα να κάνει ό,τι θέλει, νομίζοντας ότι η Ένωση είναι προσωπική υπόθεση, ευτέλισε τον θεσμό της Ένωσής μας με διάφορες ανακοινώσεις επί ποικίλων θεμάτων, κινούμενος εκτός των σκοπών της Ένωσης, τις περισσότερες φορές, με αποκορύφωμα την τελευταία από 24-2-2021 επικίνδυνη και επιλεκτική ανακοίνωσή του, με αποτέλεσμα να την απαξιώσει στα μάτια αυτών (και ήταν πολλοί), οι οποίοι την θαύμαζαν και κυρίως την εσέβοντο».
Έντονη αμφισβήτηση υπήρξε επίσης στα φόρουμ των δικαστών, σε σημείο μάλιστα που η Ειρήνη Κατινιώτη, πρόεδρος Πρωτοδικών και υποψήφια στις προηγούμενες εκλογές για τη Διοίκηση του Πρωτοδικείου, είπε χαρακτηριστικά: «Σεβαστίδη, δεν σεβάστηκες την ιστορία του Σώματος και τους συναδέλφους μας που δέχτηκαν σφαίρες αδίστακτων τρομοκρατών. Παραιτήσου».
Ο εμφύλιος σπαραγμός συνεχίστηκε, αυτή τη φορά με τις υπογραφές επτά δικαστικών λειτουργών, μεταξύ άλλων της εφέτου Μαργαρίτας Στενιώτη και του προέδρου Πρωτοδικών Δημητρίου Φούκα (αμφότεροι επί σειρά ετών στην Ένωση), οι οποίοι διαχώρισαν τη θέση τους κάνοντας λόγο για συστηματική προσπάθεια του Προεδρείου να δημιουργήσει «το προφίλ μιας Ελληνικής Δικαιοσύνης με αντιεξουσιαστικά χαρακτηριστικά», που δεν εκφράζει το σύνολο των δικαστών.
«Έχει η υπεράσπιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντεξουσιαστικά χαρακτηριστικά;», απάντησε με τη σειρά του ο κ. Σεβαστίδης, μιλώντας για Μεσαίωνα, αλλά και προβαίνοντας σε ονομαστικές αναφορές μελών του Δ.Σ., στοιχείο που δείχνει ότι ο έλεγχος έχει πια χαθεί.
Η παραίτηση Ντογιάκου προσέδωσε στην αντιπαράθεση υψηλή φόρτιση. «Τέτοιου είδους ενέργειες κλονίζουν συθέμελα το κύρος της Δικαιοσύνης στη συνείδηση των πολιτών», σημείωσε ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, υπογραμμίζοντας ότι μια τέτοια ανακοίνωση παραπέμπει στη λήθη της ιστορίας τους επιφανείς δικαστές και εισαγγελείς οι οποίοι έπεσαν θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων.
Η επίμαχη ενέργεια της Ενωσης είναι «καθ’ όλα αμφιλεγόμενη και χωρίς εμφανή κίνητρα, παραβιάζουσα κατάφωρα την αρχή της ισονομίας, αλλά και επειδή υπήρξα θύμα τρομοκρατικής ενέργειας, η οποία ευτυχώς απέτυχε, σας δηλώνω ότι δεν επιθυμώ να είμαι πλέον μέλος της», έγραψε ο ίδιος.
Η επιστολή των 41 δικαστικών λειτουργών, η πλέον πρόσφατη, μοιάζει με ράπισμα. «Διαμαρτυρόμαστε εντόνως και σας καλούμε να απέχετε από τέτοιες ενέργειες, οι οποίες είναι βέβαιο πως αποδοκιμάζονται από την πλειοψηφία του δικαστικού σώματος, προκειμένου να διαφυλαχθεί και το κύρος και η ενότητα της Ένωσης, να αποφευχθεί δε η αποδυνάμωσή της με την αποχώρηση μελών της στο μέλλον».