Ο πυργίσκος, ό,τι απέμεινε από ένα ρωσικό τανκ, κείτεται στο έδαφος, στη Βολνοβάχα του Ντονέτσκ | REUTERS/Stringer
Θέματα

Μήπως ήρθε η ώρα να μπουν τα τανκς στο μουσείο;

Βαριά, δύσκολα στις μανούβρες και στις μετακινήσεις, καταψύκτες σε πολικό ψύχος και εύκολος στόχος των ελαφριών και κατά πολύ φθηνότερων αντιαρματικών πυραύλων που έχουν στη διάθεσή τους οι Ουκρανοί, τα ρωσικά οχήματα «αφήνουν την τελευταία τους πνοή» στους ουκρανικούς δρόμους και θέτουν σε αμφισβήτηση ένα όπλο που κάποτε κέρδιζε πολέμους
Protagon Team

Αν είστε μέλος πληρώματος τανκ και παρακολουθείτε τον πόλεμο στην Ουκρανία, μάλλον θα πρέπει να ανησυχείτε. Οι τρεις πρώτες εβδομάδες του πολέμου δεν ήταν καθόλου καλή διαφήμιση για τα τανκς, τόσο που οι ειδικοί δεν βλέπουν λαμπρό μέλλον για το συγκεκριμένο όπλο, που έχει γράψει ιστορία σε άλλα πεδία μαχών.

Δεκάδες ρωσικά τανκς (έως και 200) έχουν καταστραφεί, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, από τους Ουκρανούς, οπλισμένους με αντιαρματικούς πυραύλους των Δυτικών. Αλλα, έχουν μετατραπεί σε τεράστιους καταψύκτες για τα ρωσικά πληρώματα, ενώ κυκλοφορούν και βίντεο, στα οποία ουκρανοί αγρότες τα ρυμουλκούν ως λάφυρα πολέμου. Είναι μάλιστα τόσα πολλά, που η ουκρανική Εφορία ανακοίνωσε, μεταξύ σοβαρού και αστείου, ότι όποιος έχει στην κατοχή του ρωσικό άρμα, δεν χρειάζεται να το δηλώσει στη… φορολογική του δήλωση

Είναι εμφανές ότι το σχέδιο των Ρώσων να καταλάβουν τις ουκρανικές πόλεις εύκολα και γρήγορα με εμπροσθοφυλακή τα τανκς, έχει αποτύχει παταγωδώς, καθώς δρόμοι έχουν κλείσει από τα κουφάρια των κατεστραμμένων τανκς και το περίφημο κομβόι των 65 χιλιομέτρων φαίνεται να έχει διασπαστεί αφού παρέμεινε ακινητοποιημένο για μέρες στον δρόμο για το Κίεβο.

«Η ρωσική τακτική είναι πολύ κακή. Οι Ρώσοι “έγραψαν το βιβλίο” για τον σύγχρονο κεραυνοβόλο πόλεμο, αλλά η αποτυχία τους εδώ είναι σοκαριστική», είπε χαρακτηριστικά ο Νίκολας Ντράμοντ, σύμβουλος άμυνας, στην Telegraph.

Ο πόλεμος φαίνεται να έχει ξεσκεπάσει όλες τις αδυναμίες ενός τανκ, του όπλου που πολλοί στρατιωτικοί αναλυτές θεωρούν ξεπερασμένο για τη σημερινή εποχή, όπου κυριαρχούν τα drones και τα ελαφριά αντιαρματικά όπλα, όπως τα βρετανικά NLAW και τα αμερικανικά Javelin, τα οποία έχουν στείλει στους Ουκρανούς η Βρετανία και άλλες δυτικές χώρες, κατά χιλιάδες. Τα NLAW έχουν ακτίνα δράσης 800 μέτρων, ενώ τα Javelin 2,5 χιλιομέτρων. Είναι απλά στη χρήση, μεταφέρονται από τους στρατιώτες και πλήττουν εύκολα τα τανκς, στο μέσο τους, παρακάμπτοντας το προστατευτικό τους περίβλημα στο μπροστινό και στα πλαϊνά τμήματα. Ετσι, με ένα όπλο 100.000 δολαρίων και εκπαίδευση λίγης ώρας, ένας στρατιώτης καταστρέφει ένα τανκ 10 εκατομμυρίων δολαρίων.

Ουκρανός στρατιώτης με ένα Javelin σε χαράκωμα έξω από το Κίεβο – REUTERS/Gleb Garanich

Φαίνεται πως η εποχή της δόξας των τανκς έχει παρέλθει. Είχε φανεί άλλωστε και στον πρόσφατο πόλεμο Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν. Ο βρετανικός στρατός ήδη τα αφαιρεί σιγά σιγά από τις τάξεις του, ο ολλανδικός τα είχε παρατήσει από το 2011, αλλά υπενοικίασε μερικά μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τον Πούτιν, ενώ οι αμερικανοί πεζοναύτες ανακοίνωσαν το 2020, ότι τα ξεφορτώνονται και επικεντρώνονται στα drones, τους αντιαρματικούς πυραύλους και εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας που είναι κατάλληλα για έναν μελλοντικό πόλεμο με την Κίνα. «Παρόλο που η ιστορία των τανκς είναι μακρά και δοξασμένη στους πολέμους του παρελθόντος, είναι πλέον επιχειρησιακά ακατάλληλα για τον 21ο αιώνα», ανέφερε η ανακοίνωση.

Καμένα ρωσικά τανκς σε δρόμο έξω από το Σούμι της Ουκρανίας / Irina Rybakova/Press service of the Ukrainian Ground Forces/Handout via REUTERS

Κι αυτό παρά το γεγονός ότι τα τανκς πλέον διαθέτουν νέα υπερσύχρονα συστήματα άμυνας, προειδοποίησης για επιθέσεις πυραύλων και προστασίας από τα χτυπήματά τους. Ομως, όλα αυτά, έχουν αυξήσει το βάρος τους, καθιστώντας τα πολύ δύσκολα στη μετακίνηση και ακόμα και επικίνδυνα στο πεδίο της μάχης, όπως αποδείχθηκε στην Ουκρανία.

«Οσο πιο πολύ προστατεύουμε τα πληρώματα των τανκς, τόσο πιο ευάλωτα τα αφήνουμε στα χτυπήματα των πυραύλων», είπε χαρακτηριστικά ο Τζακ Γουάτλινγκ, στέλεχος στη δεξαμενή σκέψης Royal United Services Institute (RUSI). Είναι προτιμότερο να μπορούν να κινούνται γρήγορα, άρα να είναι ελαφρύτερα, παρά να έχουν ένα βαρύ προστατευτικό περίβλημα, που τα καθυστερεί και τα κάνει εύκολο στόχο, πρόσθεσε. Ακόμα και αν δεν εξαφανιστεί τελείως, σίγουρα το τανκ του μέλλοντος θα είναι διαφορετικό από το σημερινό, τόνισε ο ίδιος.