Με προστατευτικές μάσκες και δοχεία με αντισηπτικά, με παραπετάσματα από πλεξιγκλάς, με προκαθορισμένες διαδρομές και προκαθορισμένες θέσεις επιβατών, με μόνιμη και κυρίως έντονη σήμανση ασφαλείας παντού και με αυστηρή τήρηση των αποστάσεων. Κάπως έτσι σκοπεύουν οι Ιταλοί ύστερα από πολλές –δύσκολες και τραγικές– εβδομάδες να ξεκινήσουν να μετακινούνται και πάλι με λεωφορεία, τρένα και αεροπλάνα. Γνωρίζουν πως θα πρέπει να προσαρμοστούν το ταχύτερο δυνατό στις νέες αυτές συνθήκες, δεδομένου ότι έως ότου βρεθεί μια αποτελεσματική θεραπεία ή παρασκευαστεί κάποιο εμβόλιο, εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο θα μετακινούνται και θα ταξιδεύουν υπό το φάσμα του φονικού κορονοϊού.
Μετά την επικείμενη, στις 4 Μαΐου, άρση των περιοριστικών μέτρων στην Ιταλία, εκτιμάται πως τουλάχιστον 2,7 εκατομμύρια εργαζόμενοι πρόκειται να βγουν στους δρόμους για να επιστρέψουν στις δουλειές τους και οι ανησυχίες των αρμόδιων φορέων και των οργανισμών συγκοινωνιών είναι πολλές, με τους περισσότερους να διερωτώνται κατ’ αρχάς ποιος θα ελέγχει την τήρηση των αποστάσεων, για παράδειγμα, μεταξύ των επιβατών στο πλαίσιο αυτής της νέας κινητικότητας υπό το καθεστώς πανδημίας.
Η εφαρμογή των όποιων μέτρων στα τρένα και τα αεροπλάνα θα είναι σχετικά εύκολη, καθώς ο αριθμός των θέσεων είναι συγκεκριμένος, αλλά κανένας δεν γνωρίζει τι ακριβώς θα γίνει με τα αστικά λεωφορεία, τα τραμ, τα τρόλεϊ και τις αμαξοστοιχίες των προαστιακών σιδηροδρόμων, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, δηλαδή, τα οποία χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο οι πολίτες.
Λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση που επικρατεί στην Κίνα, όπου το 80% των πολιτών δηλώνει ότι δεν σκοπεύει να μετακινηθεί με ΜΜΜ έως ότου ξεπεραστεί πλήρως η κρίση και επανέλθει η κανονικότητα, οι ειδικοί της ιταλικής task force που φέρει την ευθύνη για τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων εκτιμούν πως και στην Ιταλία οι μετακινήσεις με τα ΜΜΜ θα είναι σχετικά περιορισμένες. Κι αυτό, όχι μόνον γιατί πολλοί εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να δουλεύουν από τα σπίτια τους, αλλά κι επειδή αναμένεται ότι πάρα πολλοί πολίτες, οι οποίοι πριν από την πανδημία μετακινούνταν με το μετρό ή το τραμ, με τρένα ή με λεωφορεία, κατά τις επόμενες εβδομάδες και μήνες θα μετακινούνται με τα αυτοκίνητά τους, ώστε να έχουν λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από τον κορονοϊό. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Corriere della Sera, η ιταλική κυβέρνηση εξετάζει μάλιστα το ενδεχόμενο παροχής κινήτρων με στόχο την αύξηση των μετακινήσεων με ΙΧ, ηλεκτρικά πατίνια, ποδήλατα, μηχανάκια, μοτοσικλέτες και εταιρικά οχήματα.
Οσον αφορά τα αεροπορικά ταξίδια, προς το παρόν δεν υπάρχει μια κοινή ευρωπαϊκή γραμμή και οι αεροπορικές εταιρείες εξετάζουν διάφορα μέτρα. Η ευρωπαία επίτροπος Μεταφορών Αντίνα Βαλεάν ανακοίνωσε πως «έως τα μέσα Μαΐου θα έχουμε κοινοποιήσει τις κατευθυντήριες γραμμές για την επανέναρξη των αεροπορικών ταξιδιών στο εσωτερικό της ΕΕ», σημειώνοντας πως θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η χρήση προστατευτικών μέσων, η τήρηση των αποστάσεων και απολύμανση αεροδρομίων και αεροσκαφών.
Τα λεωφορεία
Οι ιταλοί συγκοινωνιολόγοι επισημαίνουν ότι θα πρέπει να αυξηθούν τα καθημερινά δρομολόγια δεδομένου ότι κάθε λεωφορείο θα εξυπηρετεί λιγότερους πολίτες, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των θέσεων και τη δυνατότητα της τήρησης της απόστασης τουλάχιστον ενός μέτρου μεταξύ των επιβατών. Αυτό σημαίνει ότι η χωρητικότητά τους θα μειωθεί κατά τουλάχιστον 40%.
Οσον αφορά τους επιβάτες, θα πρέπει να φορούν προστατευτική μάσκα τόσο στις στάσεις όσο και εντός των λεωφορείων ενώ θα απαγορεύεται να κάθονται δίπλα ή πίσω από κάποιον άλλον επιβάτη. Στα αστικά λεωφορεία ανά τέσσερις θέσεις θα κάθεται ένας επιβάτης ενώ στα υπεραστικά θα πρέπει να είναι κενή η μία από κάθε ζευγάρι θέσεων. Πιθανή θεωρείται και η τοποθέτηση διαχωριστικών από πλεξιγκλάς μεταξύ των καθισμάτων σε όλα τα λεωφορεία. Η επιβίβαση και η αποβίβαση θα πραγματοποιείται από συγκεκριμένες θύρες ενώ οι επιβάτες θα πρέπει να έχουν προμηθευτεί ήδη το εισιτήριο τους μέσω του Διαδικτύου. Εννοείται πως τα λεωφορεία θα πρέπει να απολυμαίνονται καθημερινά.
Το μετρό
Δεδομένου ότι ο αριθμός των επιβατών που μετακινούνται με κάθε δρομολόγιο δεν μπορεί να καθοριστεί εκ των προτέρων, σε αντίθεση με τα δρομολόγια των τρένων, προβλέπεται η χρήση συστημάτων τηλεματικής μέσω των οποίων το επιβατικό κοινό θα ενημερώνεται για τη διαθεσιμότητα των θέσεων ανά συρμό. Με στόχο την αποφυγή συνωστισμού στις αποβάθρες, η πρόσβαση των επιβατών θα πραγματοποιείται τμηματικά και σε όσους σταθμούς υπάρχει η δυνατότητα, δευτερόλεπτα πριν από την άφιξη του τρένου. Η επιβίβαση και η αποβίβαση θα πραγματοποιείται από συγκεκριμένες θύρες, ενώ οι επιβάτες θα πρέπει να φοράνε μάσκες και να κάθονται, ένας ανά δύο ή τρεις θέσεις και με τρόπο ώστε να μην έχουν ποτέ κάποιον άλλον απέναντί τους. Προβλέπεται επίσης η δημιουργία προκαθορισμένων υποχρεωτικών διαδρομών εντός των σταθμών, η τοποθέτηση ειδικών καθοδηγητικών σημάτων ακόμα και στο εσωτερικό των τρένων και η εγκατάσταση δοχείων με αντισηπτικό.
Τα τρένα
Θεωρείται δεδομένη η αύξηση του αριθμού των βαγονιών των συρμών ούτως ώστε να τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ των επιβατών, η εγκατάσταση δοχείων με αντισηπτικό εντός των τρένων, η τοποθέτηση διαχωριστικών μεταξύ των καθισμάτων, η δημιουργία υποχρεωτικών διαδρομών επιβίβασης και αποβίβασης των επιβατών καθώς και έκδοσης εισιτηρίων, η υποχρεωτική χρήση μάσκας και η εντατικοποίηση των ελέγχων τόσο στους σταθμούς όσο και εντός των τρένων. Οι ιταλοί ειδικοί επισημαίνουν επίσης πως καθοριστική για την ομαλή επανέναρξη των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών θα είναι η συνεργασία των πολιτών.
Τα αεροπλάνα
Παρόλο που η εναέρια κυκλοφορία στους ουρανούς της Ευρώπης μειώθηκε κατά 90% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2019 και χιλιάδες αεροπλάνα παραμένουν ακινητοποιημένα, τόσο οι αεροπορικές εταιρείες όσο και οι εταιρείες που διαχειρίζονται τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια σκέφτονται ήδη την επόμενη ημέρα. Προβληματίζονται, όμως, ιδιαίτερα από το γεγονός πως δεν υπάρχει ακόμα καμιά οδηγία από τον Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασφαλείας Αεροπλοΐας (EASA). Πάντως μεταξύ των μέτρων που εξετάζονται για την επανεκκίνηση των αεροπορικών ταξιδιών, δεδομένα θα πρέπει να θεωρούνται η μείωση των προσφερόμενων θέσεων από τις αεροπορικές εταιρείες, η βαθύτερη απολύμανση των αεροσκαφών, η υποχρεωτική χρήση μάσκας κατά τη διάρκεια της πτήσης, η τοποθέτηση διαχωριστικών μεταξύ των καθισμάτων και η χρήση ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού από τα πληρώματα των αεροσκαφών.
Οσον αφορά την κίνηση στα αεροδρόμια, απαραίτητη για τη σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης θεωρείται η θερμομέτρηση των επιβατών, τόσο πριν από την αναχώρησή τους όσο και μετά την άφιξή τους, η σήμανση των χώρων με στόχο την τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας και ο αυστηρότερος διαχωρισμός του επιβατικού κοινού.