Αν θέλει κάποιος να φανταστεί πώς θα είναι οι πόλεις του μέλλοντος δεν έχει παρά να παρακολουθήσει το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Αρχιτεκτονικής (WAF). Φέτος η κορυφαία αρχιτεκτονική έκθεση πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο συγκεντρώνοντας για τρεις ημέρες το ενδιαφέρον της παγκόσμιας σχεδιαστικής βιομηχανίας. Από 16 μέχρι 18 Νοεμβρίου στον εκθεσιακό χώρο Arena του Βερολίνου παρουσιάστηκαν εκπληκτικά κόνσεπτ κτιρίων, μεταξύ άλλων ένας ξύλινος ουρανοξύστης στο Σικάγο, παραθεριστικές κατοικίες στην Ταϊβάν που μοιάζουν με βουνοκορφές, μια κατοικία μέσα στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου, ένα σπειροειδές κτίριο πανεπιστημίου στην Τενερίφη αλλά και ένα φωτεινό μπλε στούντιο σχεδίου με κυλινδρικό σχήμα στο Μπορνμάουθ της Αγγλίας.
To Παγκόσμιο Φεστιβάλ Αρχιτεκτονικής είναι μια τριήμερη εκδήλωση για αρχιτέκτονες και διακοσμητές εσωτερικών χώρων και σχεδιαστές φωτισμού, η μοναδική στον κόσμο που συνδυάζει εκθέσεις, βραβεία και συνέδρια ενώ επίσης προσφέρει τη δυνατότητα δικτύωσης των αρχιτεκτόνων για την ανταλλαγή γνώσεων και έμπνευσης. Στο φετινό φεστιβάλ του Βερολίνου συμμετείχαν κορυφαίοι οίκοι όπως οι Zaha Hadid Architects, BIG, Studio Gang Rogers και Stirk Harbour + Partners, από 58 χώρες με περισσότερα από 300 προτάσεις έργων.
Το κεντρικό θέμα του διαλόγου των αρχιτεκτόνων που συμμετείχαν στο WAF 2016 είχε τίτλο «Housing for Everyone», πράγμα που θεωρήθηκε ενδιαφέρουσα συνέχεια του «Reporting from the Front», του κεντρικού θέματος της φετινής 15ης Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας. Σε μια εποχή που έχουν εκτοπιστεί από τις εστίες τους περισσότεροι άνθρωποι από κάθε άλλη ιστορική στιγμή, η Στέγαση για Ολους είναι μια ανάγκη που φαντάζει πιο επιτακτική από ποτέ. Οι αρχιτέκτονες καλούνται να διαδραματίσουν ένα ρόλο στην επίλυση των κοινωνικών προβλημάτων του πλανήτη σχεδιάζοντας έξυπνες κατοικίες.
Στις πόλεις του μέλλοντος λοιπόν θα ζούμε σε ξύλινους ουρανοξύστες 80 ορόφων και θα περπατάμε σε ταράτσες κτιρίων που θα θυμίζουν καταπράσινους λόφους. Αυτό, τουλάχιστον προτείνει η λίστα του φετινού Παγκόσμιου Φεστιβάλ Αρχιτεκτονικής. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά έργα που υποβλήθηκαν στην κατηγορία « Future Projects – Residential» (Μελλοντικά Έργα – Κατοικίες) ήταν οι παραθεριστικές κατοικίες της δανο-αμερικανικής εταιρείας Bjarke Ingels Group (BIG) στην πόλη Χουαλιέν της Ταϊβάν.
Η Χουαλιέν είναι μια μικρή πόλη σε ένα πανέμορφο τοπίο ανάμεσα σε βουνά και ορυζώνες στην ανατολική ακτή της Ταϊβάν, όπου μια βιομηχανία λατομείων έδωσε τη θέση της στον τουρισμό που άρχισε πρόσφατα να αυξάνεται. Το δίλημμα που αντιμετώπισαν οι αρχιτέκτονες ήταν το αρχετυπικό δίλημμα του τουρισμού, δηλαδή πώς να διατηρήσουν και να ενισχύσουν τη φυσική ομορφιά και το εντυπωσιακό τοπίο, ενώ θα αυξάνεται η πυκνότητα του πληθυσμού στο κέντρο της πόλης.
«Ήταν ένα από τα έργα που ξεχώρισε αμέσως», είπε σε συνέντευξή του στους Financial Times ο Σάιμον Ντέιβις, συνεργάτης του γραφείου Rogers Stirk Harbour + Partners και ένας από τους κριτές που επέλεξαν τη λίστα με τα έργα των φιναλίστ. Συμπλήρωσε ακόμη ότι τα μέλη της κριτικής επιτροπής έψαχναν «για κτίρια που αναδεικνύουν τόσο το ταλέντο και το πνεύμα του δημιουργών τους όσο και το, τρόπο που αντιμετωπίζουν οι αρχιτέκτονες την πρόκληση της στέγασης μεγάλου αριθμού ανθρώπων».
Όπως οι τεχνητοί πράσινοι «λόφοι» της Χουαλιέν έτσι και άλλα έργα από αυτά που έχουν επιλεγεί, διαθέτουν άφθονη βλάστηση. Καταπράσινοι κήποι με θάμνους και δέντρα καλύπτουν ουρανοξύστες από την Πόλη του Μεξικού μέχρι την Ινδία, ωστόσο, υπάρχει μόνο ένα κόνσεπτ κτιρίου φτιαγμένο από ξυλεία. Πρόκειται για το River Beech Tower, έναν ξύλινο ουρανοξύστη 80 ορόφων που έχει σχεδιαστεί να γίνει στην παραλία μιας λίμνης στο Σικάγο. Είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας της ομάδας Perkins + Will με το Κέντρο Καινοτομίας Φυσικών Υλικών του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Προβλέπεται να είναι σχεδόν 200 μέτρα ψηλότερος από το 18-ορόφο ουρανοξύστη που κατασκευάζεται αυτή την εποχή στο Βανκούβερ και θεωρείται το ψηλότερο ξύλινο κτίριο στον κόσμο, μέχρι στιγμής.
Στην κατηγορία των «πειραματικών» κατασκευών υπάρχει άλλο ένα έργο από ξυλεία. Είναι το «Tree House» των Rogers Stirk Harbour + Partners που προτείνουν προκατασκευασμένα χαμηλού κόστους διαμερίσματα των 75 τμ τα οποία μπορούν να συναρμολογούνται γρήγορα και να δημιουργούν ένα κτίριο μέχρι και 20 ορόφων.
Μέχρι να γίνουν βέβαια πραγματικότητα τέτοιου είδους πειραματικά πρότζεκτ από ξύλο που θεωρείται οικολογικό υλικό, οι αρχιτέκτονες θα συνεχίσουν να σχεδιάζουν ουρανοξύστες όπως ο Landmark 81 (LM81) που κατασκευάζει η βιετναμέζικη εταιρεία Vincom στην πόλη Χο Τσι Μινχ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το επόμενο έτος. Είναι ένας πύργος από σκυρόδεμα, χάλυβα και γυαλί ύψους 460 μέτρων με 81 ορόφους, παρεμφερής με το Μπουρτζ Χαλίφα, το ψηλότερο κτίριο του κόσμου (830μ) που κατασκευάστηκε στο Ντουμπάι.
Τα βραβεία
Πρότζεκτ για μουσεία, εκκλησίες, κτίρια γραφείων και σχολεία παρουσιάστηκαν μεταξύ άλλων στις διάφορες κατηγορίες του WAF 2016. Ένα υπόγειο μουσείο στην Πολωνία είναι φέτος το Κτίριο της Χρονιάς. Οι φιναλίστ ανά κατηγορία είναι οι εξής:
Κτίριο της Χρονιάς,WAF 2016
Culture – Completed Buildings: Εθνικό Μουσείο του Szczecin, Πολωνία / Robert Konieczny, KWK Promes
Το μεγαλύτερο αρχιτεκτονικό βραβείο δόθηκε φέτος σε ένα υπόγειο μουσείο στην Πολωνία. Το υπόγειο Εθνικό Μουσείο στην πόλη Szczecin με τον τεράστιο δημόσιο χώρο στην οροφή του που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Ρόμπερτ Κονιέτσνι (διευθύνει το γραφείο KWK Promes) κέρδισε τον τίτλο του Κτιρίου της Χρονιάς 2016
Τα υπόλοιπα βραβεία ανά κατηγορία
Mixed Use – Completed Building: Malmö Live, Σουηδία / Schmidt Hammer Lassen Architects
Το νέο κτιριακό συγκρότημα στo Μάλμε της Σουηδίας, τρίτη σε μέγεθος πόλη της χώρας, περιλαμβάνει ένα σύμπλεγμα από κτίρια με συναυλιακούς και συνεδριακούς χώρους και ξενοδοχεία, χτισμένα σε μια έκταση 54.000 τ.μ . Είναι κύβοι διαφόρων μεγεθών στραμμένοι έτσι ώστε να ταιριάζουν με τα υπόλοιπα κτίρια της περιοχής
Office – Completed Buildings: The Zig Zag Building, Λονδίνο / Lynch Architects
«Το ποιητικό γραφείο», όπως ονομάστηκε το κτιριακό σύμπλεγμα «The Zig Zag» με χωριστά κτίρια γραφείων και κατοικίες είναι έργο του αρχιτεκτονικού γραφείου Lynch Architects και βρίσκεται στη Victoria Street του Λονδίνου
Display – Completed Buildings: The Waterfront Pavilion, Σίδνεϊ, Eθνικό Μουσείο της Αυστραλίας / Francis-Jones Morehen Thorp
Το Εθνικό Μουσείο της Αυστραλίας χτίστηκε στο Σίδνεϊ στη νότια προβλήτα του λιμανιού Ντάρλινγκ (Darling Harbour), έναν αιώνα μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο προς τιμήν των 100 χρόνων του Βασιλικού Ναυτικού της Αυστραλίας (RAN).
-
Schools – Completed Buildings: Γερμανική Σχολή Μαδρίτης, Ισπανία / Grüntuch Ernst Architekten
Η Γερμανική Σχολή της Μαδρίτης μεταφέρθηκε από το κέντρο σε ένα νέο κτίριο στο βόρειο τμήμα της πόλης. Πρόκειται για ένα μεγάλο σχολικό συγκρότημα με ωραία θέα στα χιονισμένα βουνά και επιμέρους κτίρια -νηπιαγωγείο, δημοτικό σχολείο, γυμνάσιο-, μια εσωτερική αυλή όπου συναντιούνται όλα τα παιδιά και επιμέρους κοινόχρηστους χώρους, φουαγιέ, καφετέρια, αίθουσα συναυλιών / αμφιθέατρο με 700 καθίσματα, αθλητικό κέντρο, κλπ
Higher Education & Research – Completed Buildings: «Investcorp Building for Oxford University’s Middle East Centre at St Antony’s College», Οξφόρδη, Ηνωμένο Βασίλειο / Zaha Hadid Architect
Infrastructure – Future Projects: Το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης / Scott Brownrigg and Grimshaw, Nordic, Haptic, Fonksiyon, TAM/Kiklop
New and Old – Completed Building: Η Βιβλιοθήκη του Μπεγιαζίτ, Κωνσταντινούπολη / Tabanlioglu Architects
Experimental – Future Projects: «Beach Hut», Καλύβα στην παραλία, Σιγκαπούρη / Singapore Spark Architects,
House – Completed Buildings: House MM, Πάλμα ντε Μαγιόρκα, Ισπανία / OHLAB, Oliver Hernaiz Architecture Lab
Civic and Community – Completed Buildings: Salburua Civic Centre, Vitoria-Gasteiz – Ισπανία / IDOM
Production Energy And Recycling – Completed Buildings: «Floating Fields», Σεντζέν, Κίνα / Thomas Chung
Civic – Future Projects: «Hudson Yards», Νέα Υόρκη, ΗΠΑ / Kohn Pedersen Fox
Office – Future Projects: «a.spire», Βηρυτός, Λίβανος / Nabil Gholam Architects
Competition Entries – Future Projects: « Chengdu City Music Hall», Τσενγκντού, Κίνα / Aedas
Shopping – Completed Buildings: «Crystal Houses», Άμστερνταμ, Ολλανδία / MVRDV
House – Future Projects: «Arthur Residence», Regina, Καναδάς / 5468796 Architecture
Education – Future Projects: «South Melbourne Primary School», Μελβούρνη, Αυστραλία / Hayball
Commercial Mixed-Use Future Projects: «Kampung Admiralty», Σιγκαπούρη / Woha
Transport – Completed Buildings: «#LightPathAKL», Οκλαντ, Νέα Ζηλανδία / Monk Mackenzie Architects + LandLab
Religion – Completed Buildings: «St.Trinitatis», εκκλησία της Λειψίας, Γερμανία / Schulz und Schulz