Το Σέλας της 9ης Ιανουαρίου στο Αμπερντισάιρ, στη Σκωτία | Facebook/Jacquie Murray
Θέματα

Κυνηγώντας και φωτογραφίζοντας το Βόρειο Σέλας

Μερικοί άνθρωποι είναι έτοιμοι να σταθούν για ώρες στο παγωμένο κρύο μια νύχτα του χειμώνα για να παρακολουθήσουν και να απαθανατίσουν το Βόρειο Σέλας. Γνωρίστε τους
Protagon Team

Η Μισέλ Κάμινγκ, δημοτική υπάλληλος του Μόρεϊ στη βορειοανατολική ακτή της Σκωτίας, έχει γοητευτεί από το Βόρειο Σέλας από τότε που είδε το φαινόμενο για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 2020. Και έχει ετοιμάσει «το σακίδιο και τη φλασκί» της για να πάει να το κυνηγήσει, «Παίρνω συχνά τον σκύλο μου τον Ντέξτερ μαζί μου, τυλιγμένο σε μια φλις κουβερτούλα ενώ στεκόμαστε και παρακολουθούμε το σέλας. Έχουν γίνει πολλές εκδρομές στη 1 το πρωί», λέει στον Στίβεν ΜακΚένζι, ρεπόρτερ του BBC στα Χάιλαντς.

Η Μισέλ είδε για πρώτη φορά το Βόρειο Σέλας κατά τη διάρκεια μιας βόλτας σε μια παραλία στο Λόσιμαουθ: «Εκείνη η νύχτα με εντυπωσίασε», λέει, «Οχι μόνο εμφανίστηκε αλλά χόρευε κιόλας. Αυτό που θυμάμαι πιο έντονα από εκείνη τη νύχτα δεν είναι μόνο το δέος μου που έβλεπα ένα τέτοιο θέαμα, αλλά και οι εκφράσεις θαυμασμού από τους θεατές στο σκοτάδι λίγο πιο κάτω στον παραλιακό δρόμο».

Το Σέλας είναι ένα εντυπωσιακό φυσικό φαινόμενο που προκαλούν γεωμαγνητικές καταιγίδες από τον Ηλιο. Και μπορεί να εμφανιστεί σαν φωτεινές ακτίνες που λαμπυρίζουν και «χορεύουν» στον ουρανό.

Εντυπωσιακή φωτογραφία του Γκόρντον Μακί στο Θέρσο (Facebook/Caithness Astronomy Group)

Οι σκοτεινές νύχτες του φθινοπώρου και του χειμώνα προσφέρουν μεγαλύτερες πιθανότητες να το δει κανείς -όταν ο ουρανός είναι καθαρός- και υπάρχουν ιστοσελίδες, εφαρμογές και ομάδες στα social media, που παρέχουν προβλέψεις και ειδοποιήσεις για το πότε μπορεί να συμβεί.

Η Σκωτία είναι ένα από τα καλύτερα μέρη στο Ηνωμένο Βασίλειο για να παρατηρήσει κανείς το Σέλας, αλλά ισχυρές εικόνες του είναι επίσης ορατές από την Αγγλία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία.

Η Τζάκι Μάρεϊ από το Αμπερντιν προσπαθεί επίσης να το δει όποτε είναι δυνατόν: «Είδα για πρώτη φορά το Σέλας το 1986 οδηγώντας ένα λεωφορείο από το Αμπερντιν στο Πίτερχεντ», λέει και συμπληρώνει ότι σταμάτησε το λεωφορείο «για να το δουν οι επιβάτες».

Η κυρία Μάρεϊ, επιθεωρήτρια υγείας και ασφάλειας σε εταιρεία  παροχής ενέργειας, έδειξε έντονο ενδιαφέρον για τη φωτογραφία πριν από έξι χρόνια,  κυρίως για να απαθανατίσει εικόνες του Σέλαος, «Εχω σταθεί κατά καιρούς μέσα στην παγωνιά σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν, τέσσερις έως έξι ώρες είτε περιμένοντας είτε παρακολουθώντας. Πρέπει να είστε πρόθυμοι να φθάσετε σε περιοχές όπου υπάρχει λίγη ή καθόλου φωτορύπανση, ο ουρανός να είναι καθαρός, να έχετε υπομονή- και να κοιτάζετε τον Βορρά», λέει.

Το Σέλας είναι ορατό σε σημεία με ελάχιστη ή καθόλου φωτορύπανση (Facebook/Caithness Astronomy Group)

Ο Κρις Κόγκαν είναι μεταξύ των τυχερών που μπορούν να δουν το Σέλας πολύ κοντά στο σπίτι τους, καθώς ζει στη μικρή κοινότητα Μιούι του Σάδερλαντ στα Χάιλαντς.

Ο 54χρονος ξυλουργός λέει: «Μερικές φορές βγαίνω έξω για 15 λεπτά, βγάζω μερικές φωτογραφίες και επιστρέφω, καθώς το Σέλας ή οι συνθήκες δεν είναι και οι καλύτερες: «Κάποιες νύχτες παρακολουθώ το πράσινο τόξο του Σέλαος να σχηματίζεται, να μεγαλώνει και να απλώνεται πιο κοντά μου και περιμένω μέχρι να πει “για πάμε” (“let’s go”, όρος των παρατηρητών για τη στιγμή που αρχίζει να χορεύει και να δημιουργεί τεράστιες ακτίνες). Αυτό μπορεί να απαιτήσει μερικές ώρες αναμονής», λέει ο Κρις και προσθέτει ότι μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν δει το Σέλας χωρίς να το καταλάβουν.

«Για το ανθρώπινο μάτι είναι απλώς λευκό φως, σαν ομίχλη με αστέρια στον ορίζοντα, αλλά μια κάμερα ή ένα τηλέφωνο πιάνει το χρώμα», λέει ο βρετανός ξυλουργός, «Μερικές φορές το Σέλας είναι πολύ ισχυρό,  και τότε το ανθρώπινο μάτι μπορεί να δει το πράσινο ή το πορτοκαλί».

Φωτεινός χορός στο Νάρβικ της Νορβηγίας

Ο Αλαν Ταφ, μηχανικός στη βιομηχανία του ουίσκι με έδρα το Ελγιν, είναι άλλος ένας δεινός φωτογράφος του Βόρειου Σέλαος. Ενδιαφερόταν για την αστρονομία από τότε που ήταν μικρό αγόρι και θυμάται ότι έμεινε ξύπνιος για να παρακολουθήσει τον Νιλ Αρμστρονγκ να κάνει τα πρώτα του βήματα στο φεγγάρι.

Ο Αλαν είναι μέλος της Βρετανικής Αστρονομικής Ενωσης και στέλνει τακτικά αναφορές και φωτογραφίες στο τμήμα της για το Σέλας. Οπως και μερικοί άλλοι «κυνηγοί» του Σέλαος, συχνά στέλνει επίσης εικόνες στο BBC Weather Watchers: «Παρά το γεγονός ότι μεγάλωσα κάτω από τους σκοτεινούς ουρανούς του Σπέισαϊντ, είδα το πρώτο μου Σέλας περί τα τέλη της δεκαετίας του 1990», λέει στο BBC ο Αλαν Ταφ και συμπληρώνει ότι άρχισε να το φωτογραφίζει σοβαρά «από τότε που πήρα την πρώτη μου ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, το 2003».

Εχει δει επίσης τα φώτα στον Καναδά, την Ισλανδία και τη Νορβηγία· παραλίγο να ναυαγήσουν με τη σύζυγό του κατά τη διάρκεια μιας κρουαζιέρας στο Βόρειο Σέλας το 2019, ενώ επέστρεφαν από τον Αρκτικό Κύκλο.

Αναμφίβολα, υπάρχουν πάντα πρόθυμα νέα μέλη στην ομάδα των ανθρώπων που είναι έτοιμοι να αντέξουν τον παγωμένο καιρό για να καταγράψουν μια στιγμή από την αιθέρια λάμψη των φώτων.

Κυνηγός του Βόρειου Σέλαος στη Σουηδική Λαπωνία

Ανάμεσά τους και η 33χρονη Ντεζιρέ Βεντούρα από το Αμπερντιν, μια πόλη που έχει και ένα τραγούδι για το Σέλας: «Κυνηγώ το Σέλας εδώ και δύο χρόνια», λέει η δημιουργός περιεχομένου για ιστοσελίδες και ερασιτέχνης φωτογράφος, με καταγωγή από την Ιταλία. Πέρυσι, φωτογράφισε τα φώτα για πρώτη φορά, αλλά ήταν ορατά μόνο ως αμυδρή λάμψη στη φωτογραφική της μηχανή.

Νωρίτερα αυτό τον μήνα, ωστόσο, είδε για πρώτη φορά με τα μάτια της το Σέλας κοντά στο Νιούμπεργκ στην ακτή του Αμπερντινσάιρ:  «Ηταν ένα πολύ δυνατό γεγονός και η εμφάνισή του ήταν καθαρά ορατή με γυμνό μάτι. Ενθουσιάστηκα πάρα πολύ», λέει η Ντεζιρέ, «Το φαινόμενο κράτησε πάνω από μία ώρα, αλλά ήταν τόσο θεαματικό που δεν συνειδητοποίησα καν ότι έμεινα εκεί τόσο πολύ».

(Δείτε το Βόρειο Σέλας στο Ροβανιέμι στη Φινλανδική Λαπωνία)

Ο Ντάβιντ Γκιρσέφσκι, ένας 46χρονος καθαριστής τζαμιών, το έχει δει από την παραλία του Αμπερντιν: «Το Σέλας είναι ένα υπέροχο θέαμα. Είναι απόδειξη για το πόσο όμορφα δημιουργήθηκε ο κόσμος. Μερικές φορές μένω έξω για τρεις έως τέσσερις ώρες περιμένοντας ή παρακολουθώντας το σέλας», λέει.

Η ηλιακή δραστηριότητα πίσω από το Σέλας κορυφώνεται σε κύκλους περίπου κάθε 11 χρόνια. Ο Γκόρντον Μακί, πρόεδρος του Caithness Astronomy Group, επισημαίνει ότι τα επόμενα τέσσερα χρόνια θα μπορούσαν να υπάρξουν περισσότερες ευκαιρίες παρατήρησης. Ο 53χρονος χημικός, που ζει στο Θέρσο, προσθέτει: «Εδώ και μερικά χρόνια γύρω από την κορύφωση της ηλιακής δραστηριότητας, τα στιγμιότυπα είναι αρκετά και συνηθισμένα στη βόρεια Σκωτία. Την τελευταία φορά της κορύφωσης του φαινομένου είδα το Σέλας περισσότερες από 30 φορές το χρόνο», λέει στο BBC, και προσθέτει: «Μια καλή εικόνα είναι ένα μαγικό θέαμα που μπορεί να θυμάται κανείς για πολύ καιρό. Το έχω δει να γεμίζει ολόκληρο τον ουρανό πολλές φορές, κοιτάς ψηλά με δέος, γοητευμένος από τα φώτα που χορεύουν».