Μια κόντρα που κρατάει κοντά οκτώ αιώνες. Ένα θρυλούμενο ακαδημαϊκό σκάνδαλο. Μια αρπαγή ικανών, που θυμίζει ποδόσφαιρο. Μια απειλή περί ψυχικών ασθενειών. Ακόμη και μια γουρουνοκεφαλή. Όλα αυτά και πολύ περισσότερα βρίσκονται πίσω από την «μάχη» δύο διάσημων ανά την υφήλιο βρετανικών εκπαιδευτικών και ερευνητικών κέντρων, που έφτασαν να ερίζουν μέχρι και για την επίσημη βρετανική στρατηγική απέναντι στην πανδημία, που έχει προκαλέσει ο κορονοϊός.
Δεν είναι κρυφό ότι ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον σπούδασε (από το 1983 και μάλιστα με υποτροφία, παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις των καθηγητών του) στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπου ήταν και πολύ δημοφιλής. Εκεί είχε καλέσει, άλλωστε, και την αξέχαστη Μελίνα Μερκούρη όταν εκείνη είχε ξεκινήσει την διεθνή καμπάνια της υπέρ του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα, από το Βρετανικό Μουσείο.
Δεν προκάλεσε, λοιπόν, έκπληξη σε πολλούς στη Βρετανία η αρχική απόφαση του Μπόρις Τζόνσον να ενστερνιστεί το επιδημιολογικό μοντέλο που του πρότεινε η Οξφόρδη. Το πανεπιστήμιο της οποίας, μάλιστα, βρέθηκε από το 2016 μέχρι και το 2019 στην πρώτη θέση κατάταξης των μεγαλύτερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του κόσμου.
«Ανοσία της αγέλης» ήταν το μότο. Με δυο λόγια κολλήστε για να φτάσει να εξασθενήσει κάποτε, από σώμα σε σώμα, ο ιός.
Τα πιο επιστημονικά θα τα βρείτε αλλού. Εδώ έχουμε μια ιστορία πίσω από αυτά. Πολλοί στη Βρετανία, λοιπόν, αντέδρασαν στην απόφαση του πρωθυπουργού να «πάει με το μέρος» του πανεπιστημίου του, θεωρώντας το «εγκληματικό».
Και τότε βγήκαν τα μαχαίρια και οι μνήμες από τα θηκάρια. Ναι, και οι μνήμες. Και οι μνήμες έγιναν… μαχαίρια και αυτές, όταν το Ιmperial College του Λονδίνου (Ιμπίριαλ, το Αυτοκρατορικό Κολέγιο στο Νότιο Κένσινγκτον), βγήκε με τη δική του επιδημιολογική μελέτη, η οποία όχι απλώς δεν υποστήριζε την «ανοσία της αγέλης», αλλά το ακριβώς αντίθετο: την καραντίνα και την μη συναναστροφή ειδικά για τους άνω των 70 ετών, το κλείσιμο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων κ.λπ. Κάτι σαν το δικό μας μοντέλο. Μόνον που τα μοντέλα των πρώτων τη τάξει και διεθνώς βρετανικών πανεπιστημίων (το 2019 το Imperial ήταν στην τρίτη θέση της παγκόσμιας κατάταξης) τα ακούνε, σχεδόν ευλαβικά, και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Δεν ήταν μόνον ο «Daily Telegraph», η «Daily Mail», ο «Londoner» που έφεραν στο φως αυτή την κόντρα, αλλά και μια σειρά (έγκυρων και μη) ιστοτόπων και μπλογκ. Η οποία κόντρα αριθμεί κάπου 800 χρόνια, όταν τα δύο στιβαρά εκπαιδευτικά ιδρύματα ήταν τα μόνα στη Βρετανία και είχαν αρχίσει να χτίζουν τη φήμη τους. Όπως και την φήμη των «αιωνίων αντιπάλων», πριν από την «έλευση» του Κέιμπριτζ.
Η κόντρα, πάνω στο τραπέζι της επίσημης κυβερνητικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, δεν ανέσυρε μόνον την «αιώνια έχθρα» προς την Οξφόρδη, που «είναι για πλουσιόπαιδα» και «είναι αφόρητα σνομπ» και «νομίζει ότι μόνον εκείνη μπορεί να καταρτίσει ένα τέτοιο μοντέλο». Ανέσυρε και ιστορίες που εγγίζουν τα όρια της… ντροπής. Ή άλλες, που με κάποιον τρόπο εξηγούν τα μίση και τα πάθη.
Κάποιοι, ας πούμε, γύρισαν πίσω στο 2000, όταν το Imperial, με λογική ποδοσφαιρική (ξέρετε, μεταγραφική), προσηλύτισε μαζικά, κατ’ άλλους «άρπαξε», 80 επιστήμονες – καθηγητές από την Οξφόρδη, όπως φρόντισε να τονίσει στο προσωπικό του μπλογκ ο ομότιμος καθηγητής πλέον Χέκτορ Ντράμοντ.
Ανάμεσα στους «προδότες» (για την Οξφόρδη) καθηγητές ήταν και ο καθηγητής Λοιμωδών Νοσημάτων και Επιδημιολογίας Ρόι Άντερσον, ο οποίος «πήρε μαζί του» και τον νυν επικεφαλής των επιδημιολογικών μελετών του Imperial, Νιλ Φέργκιουσον – τον άνθρωπο, τον οποίο φαίνεται πλέον να ακούει η κυβέρνηση, αφού είδε ότι το μοντέλο της Οξφόρδης γνώρισε πρωτοφανή κατακραυγή και θεωρήθηκε «εγκληματικό».
Ο Άντερσον είχε, στην πραγματικότητα, εξαναγκαστεί προηγουμένως σε παραίτηση από την Οξφόρδη, καθώς είχε κατηγορήσει μια καθηγήτρια, συνάδελφό του, ότι είχε σεξουαλικές σχέσεις με συνάδελφό τους, ο οποίος της είχε υποσχεθεί καθηγητική θέση. Στην Οξφόρδη, πάντα.
Οντας πλέον στο Imperial Colllege, ο Άντερσον έχασε την δικαστική διαμάχη με την συνάδελφό του, που είχε κατηγορήσει. Και η οποία ήταν η σημερινή επικεφαλής της επιστημονικής, περί τον κορονοϊό, ομάδας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Σουνέτρα Γκούπτα. Η τελευταία είχε δηλώσει ότι θα διαθέσει για φιλανθρωπικό σκοπό τις 1.000 στερλίνες που κέρδισε από τον Άντερσον, μαζί με την απόφαση του δικαστηρίου.
Με δυο λόγια: οι σημερινοί επικεφαλής στα αρμόδια εργαστήρια και έδρες των δύο πανεπιστημιακών μεγαθηρίων, της Οξφόρδης και του Imperial College, έχουν στο παρελθόν τους και μία εργασιακή διελκυστίνδα και ένα φερόμενο ως σεξουαλικό σκάνδαλο. Κι ας δηλώνουν, ο Φέργκιουσον και η Γκούπτα την αλληλοεκτίμησή τους, μέσω της Daily Telegraph.
Χώρια όσα θυμήθηκαν κάποιοι άλλοι, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά. Ότι, ας πούμε, μια έρευνα του 2017 για τους φοιτητές της «σνομπ» Οξφόρδης, και δη από την περίφημη σπουδαστική ένωση του εν λόγω πανεπιστημίου (Oxford University Students’ Union) καταδείκνυε ότι το 43% είχε καλλιεργήσει φόβο για την ψυχική του υγεία, όσο σπούδαζε.
Και εκεί ήρθαν να προστεθούν τα πιο πικάντικα. Για τα θρυλούμενα «καψόνια» ή «τελετές μύησης», που σοβούν στην Οξφόρδη, μεταξύ των φοιτητών. Χαρακτηριστική ήταν η προ ετών αποκάλυψη για τον, άλλοτε φοιτητή στην Οξφόρδη, πρώην βρετανό πρωθυπουργό (2010-2016) Ντέιβιντ Κάμερον. Ο οποίος, σύμφωνα με βουλευτή που υποστήριζε ότι έχει και ντοκουμέντα, είχε αναγκαστεί «να βάλει ένα συγκεκριμένο μέλος της ανατομίας του» μέσα σε μία γουρουνοκεφαλή. Σε μια τελετή μύησης, ενώπιον όλων, μέσα στο κλαμπ… οινοπνευματωδών της Οξφόρδης, τη διαβόητη Piers Gaveston Society ή Piers Gav.
Λεπτομέρεια για τους φίλους των τηλεοπτικών σειρών: Λέγεται ότι αυτή η σκηνή… μύησης ενέπνευσε στους δημιουργούς το πρώτο επεισόδιο της περίφημης, εξαιρετικά επιτυχημένης διεθνώς βρετανικής τηλεοπτικής σειράς, αυτοτελών επεισοδίων, «Black Mirror».
Η αλήθεια είναι ότι για το Imperial College του Λονδίνου, ένα από τα πρώτα στην παγκόσμια κατάταξη εκπαιδευτικά ιδρύματα, δεν έχουν πολλοί, πολλά να πουν. Όμως, η κόντρα κρατάει ήδη κάπου οκτώ αιώνες. Ποιος είπε ότι μεσούσης της τραγικής πανδημίας του κορονοϊού, δεν θα βρεθούν κι άλλα άπλυτα, για να βγουν στη φόρα; Ή ότι η κόντρα θα σταματήσει;