Ο αποκλεισμός των ειδησεογραφικών πληροφοριών για τους αυστραλούς χρήστες του Facebook τελείωσε, αφού πρώτα διήρκεσε μερικές ημέρες, ξεκινώντας από τις 18 Φεβρουαρίου. Με τον τρόπο αυτόν (τον αποκλεισμό) η αμερικανική εταιρεία πήρε όσες ημέρες τράτο χρειαζόταν για να πιέσει όσο μπορούσε τις καταστάσεις στην Καμπέρα και τελικά να καρπωθεί ό,τι σκόπευε εξαρχής μάλλον: έναν ήπιο νόμο, στα μέτρα της.
Την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου τα νομοθετικά όργανα της Αυστραλίας ψήφισαν «κώδικες» που διασφαλίζουν ότι «οι επιχειρήσεις μέσων ενημέρωσης θα αμείβονται ικανοποιητικά» από το Facebook για το υλικό τους που θα διαχειρίζεται η πλατφόρμα. Μπορεί να λεχθεί λοιπόν ότι ο Ζάκερμπεργκ δεν θα τη βγάλει τζάμπα, θα βάλει το χέρι στην τσέπη, όμως δεν θα ξοδευτεί κιόλας. Ας θεωρηθεί ότι η όλη υπόθεση έκλεισε με αμοιβαία υποχώρηση.
Η λύση βαφτίστηκε «συμφωνία» από το ίδιο το Facebook και «συμβιβασμός» από την κυβέρνηση της Αυστραλίας, και είναι το νέρωμα του κρασιού και των Αυστραλών και των Αμερικανών. Οι πρώτοι προσπάθησαν να αναγκάσουν τους γίγαντες των Big Tech να πληρώσουν και κανένα δολάριο στους εκδότες για τις ειδήσεις που αλιεύουν, και το κατάφεραν, αν και υπέστησαν ένα κάποιο τσαλάκωμα του κυβερνητικού κύρους.
Γιατί; Επειδή αναγκάστηκαν να τροποποιήσουν το αρχικώς αυστηρότερο πλαίσιο που είχαν συντάξει. (Τέτοιος ελιγμός σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης θα δημιουργούσε ζητήματα για κάθε κυβέρνηση.) Ετσι οι εκπτώσεις και το σκόντο που έκαναν στην αυστηρότητα των δικών τους «κωδίκων» κρίνεται ως νίκη του Facebook. Είναι λοιπόν θέμα χρόνου να επιστρέψουν και οι ειδήσεις των Αυστραλών στην αμερικανική πλατφόρμα.
Πρωτοφανές «λοκ άουτ»
Οι αρχικές νομοθετικές φιλοδοξίες των Αυστραλών στόχευαν τις Google και Facebook κατά κύριο λόγο, και φυσικά αντιμετωπίστηκαν με οργή από τις δύο επιχειρήσεις της Καλιφόρνιας. Η πρώτη τους αντίδραση ήταν να προκαλέσουν «εργοδοτικό λοκ άουτ» στην Αυστραλία, κόβοντας την παροχή των υπηρεσιών τους. Διαφοροποιήθηκαν όμως ως προς την τακτική.
Η Google έκανε ξεχωριστές συμφωνίες με μεγάλους αυστραλιανούς εκδότες ώστε να τους εντάξει στη νέα πλατφόρμα της με ειδήσεις, την οποία ονομάζει News Showcase. Στους εκδότες που ενέδωσαν στα κελεύσματα της Google περιλαμβάνεται και ο αυστραλός στην καταγωγή Ρούπερτ Μέρντοκ, ιδιαιτέρως ισχυρός παράγων του αγγλόφωνου Τύπου σε ΗΠΑ, Βρετανία αλλά και στη γενέτειρά του.
Το Facebook, λιγότερο διαλλακτικό, υιοθέτησε την επιθετική γραμμή που προαναφέραμε και απέκλεισε τις ειδήσεις από την Αυστραλία, αρνούμενο ότι «κλέβει ειδήσεις». Αντιθέτως, ισχυρίστηκε ότι «οι εκδότες επιλέγουν να μοιραστούν τις ιστορίες τους στο Facebook»…
Μάλιστα, μέσα στην άγρια κόντρα του με την κυβέρνηση της Καμπέρα, το Facebook δεν δίστασε να αποκλείσει και κυβερνητικά σάιτ με οδηγίες για την πανδημία, με υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, πρόγνωσης καιρού, κ.λπ. Πράξη που μάλλον δημιούργησε προβλήματα στους απλούς χρήστες του Μέσου και τους εξόργισε, αν κρίνει κανείς από τα περιφρονητικά για την εταιρεία σχόλιά τους, ακόμη και στον Τύπο.
Αμέσως μετά την απόφαση για τροποποιήσεις του νομοθετικού πλαισίου, το Facebook δηλώνει ικανοποιημένο και πρόθυμο να συμμορφωθεί με τα απαιτούμενα. Για να τα καταφέρει έχει πάρει από την Αυστραλία και προθεσμία ενός μηνός. Στο νέο πλαίσιο λοιπόν που καλείται να κινηθεί, η αμερικανική εταιρεία βρίσκεται σε στάδιο προχωρημένων διαπραγματεύσεων με πλήθος μικρών και τοπικών εκδοτών (η Αυστραλία είναι απέραντη), με τον ιδιοκτήτη της Μαρκ Ζάκερμπεργκ να πρωτοστατεί στο σχετικό «παζάρι».
Τα διαδραματισθέντα στην Αυστραλία έρχονται σε μία στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ενωση επιδιώκει τη συνεργασία με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση ώστε να συντονιστούν οι δράσεις όχι για το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων –στην Ευρώπη είναι κεντρικά λυμένο αυτό, όπως είπε η αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργκέτε Βεστάγκερ–, αλλά για τη συνολική ρύθμιση της παροχής ψηφιακών υπηρεσιών, η οποία και θα καθορίζει στο εξής επακριβώς τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν οι Big Tech επιχειρήσεις.
Αυτά σε πολιτικό επίπεδο – διότι υπάρχει και το επιχειρηματικό.
Σφήνα η Microsoft
Μία άλλη αμερικανική εταιρεία, σκαπανέας της τεχνολογίας αυτή, η Microsoft, έχει δηλώσει δημοσίως ότι στο δίπολο «Big Tech – εκδότες» αυτή συντάσσεται με τους δεύτερους. Είναι ένας ελιγμός που θέλει να δώσει φτερά σε ένα επιχειρηματικό εγχείρημα: η Microsoft διαθέτει το Bing, μία μηχανή αναζήτησης που παλεύει να σπάσει το «μονοπώλιο» της Google στο σχετικό πεδίο.
Η Microsoft θέλει να προβάλει το «ηθικό πρόσωπό» της, απέναντι στους αδίστακτους, υποτίθεται, ανταγωνιστές της. Στόχος της δεν είναι άλλος από ένα μεγαλύτερο, πιο ζουμερό και πιο νόστιμο κομμάτι της πίτας – θεμιτός στόχος οπωσδήποτε, μόνο που δεν έχει καμία σχέση με τη ηθική.