Λιγότερο από το 20% των βιογραφιών στην Wikipedia που είναι γραμμένες στα αγγλικά αναφέρονται σε γυναίκες, σύμφωνα με το «Women in Red», το project της Wikipedia για τη γεφύρωση του κενού ανάμεσα στα φύλα. Η βρετανίδα φυσικός Τζέσικα Γουέιντ συγκλονίστηκε από αυτό το ποσοστό, και αποφάσισε να κάνει ό,τι μπορεί για να το αλλάξει.
Στα τέλη του 2017, λοιπόν, άρχισε να γράφει βιογραφίες γυναικών και άλλων μειονοτήτων από τον κόσμο της επιστήμης και της μηχανικής. Η πρώτη της προσθήκη ήταν η Κιμ Κομπ, αμερικανίδα κλιματική επιστήμονας που μελετά τους σταλαγμίτες των σπηλαίων και τα κοράλλια.
Μέχρι στιγμής η Δρ Γουέιντ έχει προσθέσει συνολικά 670 προφίλ. Και στις αγαπημένες καταχωρήσεις της περιλαμβάνονται η μαθηματικός Γκλάντις Γουέστ, η οποία μπήκε στο Air Force Space and Missile Pioneers Hall of Fame, η φυσικός Τζουν Λίντσεϊ, για τη συμμετοχή της στην ανακάλυψη του DNA, και η Ιτζεόμα Ουτσέγκμπου, γνωστή για την έρευνα της στον τομέα της φαρμακευτικής νανοεπιστήμης.
Ποιο ήταν το κίνητρό της για την αλλαγή του ποσοστού; Η Δρ Γουέιντ, η οποία ερευνά τις διόδους εκπομπής φωτός (λυχνίες LED) και εργάζεται στο Blackett Laboratory του Imperial College στο Λονδίνο απαντά με συνέντευξή της στους New York Times.
Οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε πάρα πολλές πτυχές της κοινωνίας. Γιατί εστιάζει στη Wikipedia; «Η αγγλική Wikipedia έχει 32 εκατ. σελιδοεμφανίσεις (page views) την ημέρα και το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου της Wikipedia, περίπου 90%, δημιουργείται από λευκούς άντρες στη Βόρεια Αμερική. Αυτό επηρεάζει πραγματικά την ποιότητα και την ποσότητα των βιογραφιών που σχετίζονται με γυναίκες, ιδιαίτερα τους έγχρωμους ανθρώπους», απαντάει η Τζέσικα Γουέιντ
Και συμπληρώνει «Δεν κάνουμε πια τόσες πολλές εγκυκλοπαίδειες, ούτε πολλά διδακτικά βιβλία. Η Wikipedia είναι στην πραγματικότητα η μοναδική που δίνει δημοκρατική πρόσβαση σε πληροφορίες. Οποιοσδήποτε μπορεί να διαβάσει και να συνεισφέρει. Αν κάποιος βάλει περιεχόμενο εκεί, οι άνθρωποι όχι μόνο το διαβάζουν, αλλάζει και η αντίληψή τους για το ποιος πιστεύουν ότι είναι επιστήμονας και τι πιστεύουν ότι είναι η επιστήμη».
Όπως λέει η δρ Γουέιντ, πάντα προσπαθούσε να προσελκύσει τους νέους -ιδιαίτερα κορίτσια και αγόρια από χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα και έγχρωμους- να σπουδάσουν φυσική, διότι η φυσική εξακολουθεί να είναι πολύ «ελιτίστικη», αντικείμενο σπουδών για λευκά αγόρια. «Η επιστήμη μας μπορεί να ωφελήσει ολόκληρη την κοινωνία μόνο αν γίνεται από ολόκληρη την κοινωνία. Και αυτό δεν συμβαίνει σήμερα», υποστηρίζει.
Η διαδικασία
Η Τζέσικα Γουέιντ αναζητά καθημερινά στο Twitter γυναίκες επιστήμονες, συνήθως κατόχους βραβείων, κάποιες που έχουν πάρει υποτροφία, και άλλες που έχουν δημοσιεύσει ένα πραγματικά σπουδαίο έγγραφο ή έχουν κάνει πρόσφατα μια πραγματικά καλή ομιλία.
Στη συνέχεια, και αφού ελέγξει αν πληρούν τα κριτήρια αξιολόγησης της Wikipedia (ένα σύνολο κανόνων που καθορίζουν αν κάποιος είναι αρκετά σημαντικός για να μπει στην ιστοσελίδα), κάνει έρευνα και αρχίζει να γράφει τη βιογραφία τους έχοντας ταυτόχρονα ανοικτές 20 διαφορετικές καρτέλες με όλες τις πτυχές της καριέρας τους. «Είναι πραγματικά σαν ταξίδι», λέει.
Μπορεί να λύσει μια γυναίκα μόνη της αυτό το πρόβλημα; «Έχω συνεργαστεί με την ηρωική μου φίλη μου, Μάριαμ Ζαρινγκαλάμ, υπεύθυνη επικοινωνίας για επιστημονικά θέματα της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης, σε εκδηλώσεις μαζικής επεξεργασίας (editathons) σε όλο τον κόσμο. Έχουμε διευθύνει editathons σε επιστημονικά συνέδρια, γυμνάσια και συλλόγους. Έχουμε επίσης συνεργαστεί με τοπικά τμήματα της Wikipedia για να βελτιώσουμε την κάλυψη για την επιστήμη και τους επιστήμονες σε άλλες γλώσσες της ιστοσελίδας», απαντάει.
Σε γενικές γραμμές, οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται να κάνουν το Διαδίκτυο καλύτερο, ιδιαίτερα το περιεχόμενο που οι άνθρωποι βλέπουν και χρησιμοποιούν στην εκπαίδευση, και αυτό είναι καλό, υποστηρίζει η βρετανίδα φυσικός. «Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένη και εμπνέομαι από τον ενθουσιασμό των ανθρώπων», λέει.